Reklama

2019-06-12 13:45:27

Reklama

Nowy Targ

Konfederaci i Volksdeutsche czyli rzecz o hańby zmywaniu

Reklama

"Póki pamięć o Nich żyje czyli rzecz o Konfederacji Tatrzańskiej" - to tytuł filmu Stanisława Apostoła, którego premiera odbyła się we wtorkowy wieczór w nowotarskim MOK-u.

Obraz to próba przypomnienia o odpowiedzi górali na hańbę Goralenvolku. Jednak nie jest to typowo historyczny film. Apostoł próbuje przedstawić nie tylko dawne fakty, ale i ich współczesny odbiór. Stąd akcja kręci się wokół wydarzeń w szkole im. Konfederacji Tatrzańskiej, posiadów nowotarskiego Związku Podhalan jak i pomysłu stworzenia sztuki teatralnej przez Stanisława Apostoła. 

Widzimy jak jest do tego namawiany, potem bierze się za reżyserię, a wreszcie gra też jedną z głównych ról. W filmie można obejrzeć obszerne fragmenty sztuki, w których wykpiwany jest zdrajca, "goralenführer" Wacław Krzeptowski, prezes Goralenvolku.

Przypomnijmy, że Konfederacja Tatrzańska została założona w maju 1941 r. przez poetę Augustyna Suskiego. Należało do niej blisko 400 członków - działała głównie na terenie Nowego Targu i Waksmundu. Powołano nawet jednostkę bojową o nazwie Dywizja Górska kierowaną przez majora Edwarda Gött-Getyńskiego. Tak naprawdę stan osobowy "dywizji" nie przekraczał kilkudziesięciu partyzantów, którzy działali w okolicach Turbacza. Konfederacja Tatrzańska wydawała też gazetkę Na Placówce o nakładzie około 100 egzemplarzy oraz prowadziła akcje sabotażowe. 

Z powodu błędów organizacyjnych i przy udziale konfidentów Konfederacja została rozpracowana przez gestapo. W styczniu i lutym 1942 r. nastąpiła fala aresztowań. Augustyn Suski zginął w obozie koncentracyjnym w Auschwitz-Birkenau, major Edward Gött-Getyński został tam rozstrzelany. Wcześniej aresztowani członkowie organizacji byli przesłuchiwani i torturowani w siedzibie gestapo w Zakopanem w Hotelu Palace.

Obóz w Auschwitz przeżyła Jadwiga Apostoł, poetka i sekretarz Konfederacji, która po wojnie upamiętniała działalność organizacji stawiającej sobie za cel zmycie hańby Goralenvolku.

Tymczasem historycy szacują, że przynależność do Goralenvolku zadeklarowało ok. 18% ludności Podhala przyjmując góralskie karty rozpoznawcze z literą „G”. Niemcy wydali ich ponad 27 000, co stanowi jeden z największych odsetków volksdeutschów na terenach Generalnego Gubernatorstwa.
 
Krzeptowski próbował założyć także Goralische Waffen SS Legion. Zgłosiło się do niego około 300 osób, z których 200 było zdolnych do służby wojskowej. Większość zdezerterowała, część wywieziono na roboty przymusowe w głąb Niemiec – do SS ostatecznie trafiło kilkoro spośród ochotników.

Sam Krzeptowski w styczniu 1945 został powieszony na drzewie przez partyzantów AK.
fig

Zostań Patronem Tygodnika Podhalańskiego.

1
Premierę filmu poprzedziło przedstawienie przygotowane przez uczniów SP nr 5 noszącej imię Konfederacji Tatrzańskiej. / Fot. Józef Figura
2
/ Fot. Józef Figura
3
/ Fot. Józef Figura
4
Widzowie wysłuchali także list od ostatniej żyjącej uczestniczki Konfederacji Tatrzańskiej - Haliny Daukszy. / Fot. Józef Figura
5
Jedno z ostatnich ujęć filmu to historyczne nagranie Jadwigi Apostoł - Staniszewskiej recytującej swój wiersz poświęcony Konfederacji Tatrzańskiej. / Fot. Józef Figura
Komentarze Facebook
Dodaj komentarz
Wysłanie komentarza oznacza akceptację regulaminu komentowania na łamach 24tp.pl
the bill 2019-06-12 20:45:07
Morawa, z twojej rodziny ile, 100%
Bioły 2019-06-12 16:52:44
No c?ż widać idą kolejne wybory w których wystartują górale i się zaczyna temat stary i wyborczy jak to określił jedna "mondro baba ślónsko" "taki mamy klimat"
Tadeusz Morawa 2019-06-12 15:06:57
Dywizja Górska była ,ale w zamyśle mjr Gett-Getyńskiego- kpt Wraubek
Tadeusz Morawa 2019-06-12 15:02:15
Partyzantka koło Turbacza to rok i trochę ale już po rozbiciu Konfederacji,czyli lato 1943 r. W samym Nowym Targu prawie 30 %.członków Goralenvolku, a w Szczawnicy 95%

Reklama
2025-09-18 20:29 XXVIII Międzynarodowy Turniej Judo oraz VII Memoriał Józefa Chowańca 2025-09-18 20:00 Dzień Sybiraka w Zakopanem 2025-09-18 19:30 Spotkaj się z ratownikami GOPR na Babiej Górze 2025-09-18 19:00 Władze Zakopanego ostrzegają. Rozpoczęło się rykowisko jeleni 1 2025-09-18 18:15 Szczawnica Lamb Festival - Pienińskie Smaki Natury nominowany do nagrody 2025-09-18 17:55 Regina Tokarz ponownie wybrana na dyrektora szpitala w Zakopanem 3 2025-09-18 17:39 Od piątku utrudnienia na drodze krajowej 28 w Rabce 2025-09-18 17:16 Zimowa Akademia Sportu - w drodze na Zimowe Igrzyska przez Małopolskę 2025-09-18 17:00 Już za tydzień otwarcie odbudowanej siedziby rabczańskiego szpitala 2025-09-18 16:42 Wypadek i korki w Poroninie 2 2025-09-18 16:42 Małopolska Noc Naukowców 2025: rejestracja już ruszyła! 2025-09-18 16:00 Miłośnicy jazzu ponownie spotkają się na Kalatówkach 2025-09-18 14:59 Policjanci na terenie Podhala wytropili 43-latkę poszukiwaną listem gończym 1 2025-09-18 14:44 Wkłady kominkowe powietrzne w roli inteligentnego źródła ciepła - jak wykorzystać je w systemach Smart Home? 2025-09-18 14:26 Samochód uderzył w ogrodzenie 2025-09-18 13:59 Zaginął 57-letni Bogusław Oleksa 2025-09-18 13:00 Kiedy i gdzie odbędą się redyki? Znamy terminy 1 2025-09-18 12:30 Od Hendrixa do Okudżawy 2 2025-09-18 11:59 Tłumy turystów przyjadą w Tatry. Parkingi TPN przed Morskim Okiem wyprzedane 1 2025-09-18 11:01 Mój Prąd 6.0 i magazyny ciepła - czy to się opłaca? 2025-09-18 11:00 Narodowe Czytanie w ogrodach plebańskich (ZDJĘCIA, WIDEO) 2025-09-18 10:30 Tischner w Ratuszu 2025-09-18 10:00 Był kompletnie pijany i pojechał na zakupy do sklepu 4 2025-09-18 09:35 Do sprzedania STÓŁ BILARDOWY 2025-09-18 09:30 "Obecność" po raz czwarty na ekranach kin. Mamy dla Was bilety 2025-09-18 08:59 Cudowny poranek w Zakopanem. Wysoko w Tatrach padał śnieg (WIDEO) 1 2025-09-18 08:30 Remont szlaku na Lodową Przełęcz 2025-09-18 08:00 Zjedli i zniknęli 1 2025-09-17 21:00 Kradł butle z gazem (WIDEO) 2025-09-17 20:00 Nocna akcja słowackich ratowników w Tatrach Wysokich 2 2025-09-17 19:30 Promocja książki "Genealogia Rodów Witowa" 2025-09-17 19:00 Pendolino dojedzie do Zakopanego 4 2025-09-17 18:00 W niedzielę w Kościelisku wybory 2025-09-17 17:00 Posłanka zaprasza mieszkańców na dyżur poselski 21 2025-09-17 16:00 Pozował do zdjęć na tle uszkodzonego przez siebie radiowozu 1 2025-09-17 15:00 W środku nocy nastolatek uciekł do lasu. Szukali go policjanci 7 2025-09-17 14:00 Wysoko w Tatrach chwycił mróz, ale w weekend wróci lato (WIDEO) 2025-09-17 13:30 Miechowiacy i Górale w Krościenku nad Dunajcem 2025-09-17 12:59 Stadion jest piękny, ładnie wykonany. Tylko boisko za małe (WIDEO) 18 2025-09-17 12:41 W Zębie zaginął pies 2025-09-17 11:59 Para ze Słowacji okradała drogerie w Zakopanem 3 2025-09-17 11:30 Finał Mini Podhale Tour 2025 2025-09-17 11:00 Są nowi flisacy i mistrzowie flisaccy 2 2025-09-17 10:30 Lehman vs. Lehman - sławni fotografowie rumuńskich Karpat 2025-09-17 10:00 Rykowisko w pełnej krasie (WIDEO) 1 2025-09-17 09:00 Kolorowe - na codzienność. Prace Kaśki Nodzyńskiej w Kmicicu 2025-09-17 08:00 EkoPiknik już w niedzielę w Zakopanem 2025-09-16 21:29 Niepełnosprawni, niewidomi zdobyli Morskie Oko. Łzy szczęścia na ich twarzach (ZDJĘCIA, WIDEO) 1 2025-09-16 21:02 Piękny początek jesieni w Gorcach 2 2025-09-16 20:38 Perspektywy przewodnictwa górskiego 3
NAJPOPULARNIEJSZE ARTYKUŁY
NAJCZĘŚCIEJ KOMENTOWANE
OSTATNIE KOMENTARZE
WARUNKI W GÓRACH
POGODA W WYBRANYCH MIASTACH REGIONU
Reklama
Polecamy

Pożegnania

FILMY TP


REKLAMA


Dołącz do nas - facebook