Budżet domowy w fazie przebudowy. Ile zaoszczędziliśmy w czasie pandemii?

Oszczędności na zakupach i rozrywce

Pandemia COVID-19 zmieniła sporo, gdy mowa o dostępności zarówno towarów, jak i usług. Czasowe zamknięcie galerii handlowych i punktów usługowo-handlowych spowodowało, że w budżetach wielu rodzin pojawiły się środki, które dotychczas wydawane były na przyjemności oraz zakup ubrań, butów czy innych wyrobów nie będących produktami pierwszej potrzeby. Ile w ten sposób zaoszczędziły polskie rodziny?

Poczynione oszczędności w tym przypadku to kwestia indywidualna – jedne rodziny zaoszczędziły 300 zł, inne 500 zł, a jeszcze inne ponad 2 000 zł. Pewne jest, że większa ilość pieniędzy w domowym budżecie skutecznie zachęciła do przyjrzenia się dotychczasowym wydatkom i wdrożenia planu oszczędnościowego. W ciągu zaledwie kilku tygodni wiele rodzin mogło zobaczyć, ile pieniędzy ich członkowie w skali miesiąca wydają na drobne i większe przyjemności, bez których można się obyć.

Niekontrolowane i nieprzemyślane zakupy znacząco uszczuplają dochody rodzin, a w skrajnych wypadkach mogą prowadzić do poważnych problemów finansowych. Wówczas wiele osób sięga po pożyczki dla zadłużonych na raty, które umożliwiają podreperowanie budżetu w krótkim czasie. Środki pozyskane z zewnętrznych źródeł (a w szczególności od firm pożyczkowych) są jednak tylko doraźną pomocą – pozwalają pokryć jedynie najpilniejsze wydatki.

Zmiana w sposobie myślenia o pieniądzach

Pandemia koronawirusa pojawiła się niespodziewanie i wielu osobom uświadomiła, jak ważne jest posiadanie oszczędności. Według wielu specjalistów lockdown i jego konsekwencje zmieniły sposób postrzegania domowego budżetu – wiele osób zaczęło przywiązywać wagę do odkładania części uzyskiwanych dochodów. Wszystko po to, aby w razie konieczności nie musieć korzystać z zewnętrznych źródeł finansowania.

Jaką kwotę warto posiadać na koncie oszczędnościowym? Specjaliści od finansów wskazują, że minimalna poduszka finansowa powinna wynosić równowartość trzymiesięcznych dochodów. Więcej odłożyć powinny osoby spłacające np. kredyt mieszkaniowy lub mające inne regularne i dość duże wydatki. Inaczej mówiąc, optymalna wysokość oszczędności jest kwestią indywidualną, choć ich kwota powinna być powiązana z dochodami i wydatkami.

Czy zmiana sposobu myślenia o pieniądzach będzie trwała? W głównej mierze zależy to od tego, jak dalej będzie rozwijać się sytuacja polskiej i światowej ekonomii. W tym przypadku istotne są indywidualne doświadczenia każdego z nas. Osoby, które negatywnie odczuły skutki koronawirusa, mogą być ostrożniejsze w dysponowaniu swoimi pieniędzmi i większą wagę przykładać do gromadzenia oszczędności.

Nie wszyscy mogą odkładać na „czarną godzinę”

Blokada gospodarki nie spowodowała, że każda rodzina w Polsce może dysponować większą ilością pieniędzy. Biuro Informacji Kredytowej (BIK) podaje, że pandemia ma swoje drugie oblicze – niektóre rodziny zostały pozbawione części lub nawet całości dotychczasowych dochodów. Według ekspertów z BIK tylko w ciągu kwietnia i maja zadłużenie Polaków zwiększyło się o 1,2 mld zł^[1]. Kłopoty finansowe zaczęły mieć nie tylko osoby aktywne zawodowo, ale również seniorzy, którzy uzyskują stałe dochody.

Zmniejszenie zarobków spowodowało, że wiele osób nie ma z czego odkładać pieniędzy. Przeciwnie – zgromadzone oszczędności topnieją, gdyż są przeznaczane na pokrycie bieżących wydatków. Sytuacja ta, chociaż mało komfortowa, pokazuje, że posiadanie zasobów przeznaczonych na „czarną godzinę” jest szalenie ważne.

Mimo że nie każda rodzina w czasie pandemii zaoszczędziła, to z pewnością wiele osób pochyli się nad domowym budżetem – jedni w poszukiwaniu oszczędności, inni w celu jego podreperowania. Według ekspertów pewne jest, że w najbliższych miesiącach wiele osób zrezygnuje z zakupów pod wpływem emocji – większe wydatki będą musiały zostać dobrze uzasadnione.

^[1] Media.bik.pl, InfoDług: Indeks Zaległych Płatności Polaków - lipiec 2020 (dostęp 25.08.2020).