2021-05-17 21:38:02

Zakopane

Górale bez wahania odpowiedzieli na wezwanie. Szli walczyć o Śląsk

Reklama

Na wieść o majowym wybuchu III Powstania Śląskiego Zakopane ogłasza mobilizację, a porucznik Jerzy Lgocki formuje 2. Baterię I Dywizjonu Artylerii.

Był maj 1921 roku. Jednostkę tworzyło 40 ochotników. Bez chwili wahania odpowiedzieli na wezwanie do walki. Przez dwa miesiące ramię w ramię ze Ślązakami oraz jednostkami wsparcia z całego kraju toczyli zacięte boje z Niemcami. Walczyli m.in. o Górę Świętej Anny, biorąc udział w najbardziej krwawych potyczkach. Mimo to wszyscy żołnierze spod Giewontu po zwycięskiej walce szczęśliwie i bez strat wrócili na Podhale.

Dziś, w Roku Górali ustanowionym przez Sejmik Województwa Śląskiego i w setną rocznicę Trzeciego Powstania Śląskiego, Zakopane szuka żołnierskich śladów, które wiodły młodych powstańców z Zakopanego na Śląsk. - Po tym, jak z początkiem kwietnia ogłosiliśmy nasze poszukiwania na łamach Tygodnika Podhalańskiego, zgłosiło się do nas sporo zakopiańczyków z dokumentami i wiekowymi zdjęciami - mówi Natalia Skiepko, miejski konserwator zabytków. - Byli zaskoczeni, że dziadek czy pradziadek walczył w Powstaniu Śląskim. Mieszkańcy wciąż dzwonią, przynoszą fotografie przodków w dziwnych mundurach. My już mamy tyle materiałów, że rozpoznajemy bezbłędnie, że chodzi o artyleryjską formację wojskową, jaką uformowano z zakopiańskich ochotników.

Trzeci raz

Trzecie Powstanie Śląskie było ostatnim z trzech zbrojnych zrywów polskiej ludności na Śląsku. Wybuchło w nocy z 2 na 3 maja 1921 r. Walki trwały dwa miesiące. Ich efektem było przyznanie Polsce znacznie większej części Górnego Śląska, niż pierwotnie planowano. Rada Ambasadorów zdecydowała, że Polsce przypadły w udziale Katowice, Świętochłowice, Królewska Huta (dziś Chorzów), Rybnik, Lubliniec, Tarnowskie Góry i Pszczyna. Taki podział był dla Polski bardzo korzystny gospodarczo. Na przyłączonym terenie pracowały 53 z 67 istniejących kopalni oraz 22 z 37 wielkich pieców i 9 z 14 stalowni.

Przetrwanie pamięci

Jak zaznacza miejska konserwator, działalność polityczna oraz walka zbrojna na rzecz zjednoczenia ziem Polskich były bardzo dobrze odbierane w ówczesnym Zakopanem. I bardzo silnie wspierane przez Radę Gminy Zakopane, w tym wójta Medarda Kozłowskiego. Mobilizacja wojskowa ogłoszona 3 maja 1921 roku była właśnie wyrazem zaangażowania oraz solidarności w staraniach o odzyskanie Górnego Śląska i włączenie ziem w granice Rzeczpospolitej. Rekrutacja i werbunek odbywały się na dzisiejszym placu Niepodległości. Stąd grupa 40 ochotników z Zakopanego ruszyła na III Powstanie Śląskie pod dowództwem por. Jerzego Lgockiego. Uformowali 2. Baterię I Dywizjonu Artylerii.

- Lista uczestników z Zakopanego jest znana dzięki skrupulatnym notatkom jednego z uczestników walk, ppor. Władysława Cieleckiego - podkreśla Natalia Skiepko. - Władysław Cielecki przez całe swoje kombatanckie życie pielęgnował pamięć o bohaterskich czynach młodzieży zakopiańskiej.

Wraz z nim o przetrwanie pamięci o zakopiańskich powstańcach starali się Alfons Lorek i Józef Bochenek. - Górale do powstania ruszyli w cywilnych ubraniach, tak jak stali, mimo to ich obecność na froncie bardzo podnosiła morale wojsk powstańczych - przypomina Natalia Skiepko. - Dopiero Polska Ludowa, dbając o kultywowanie powstańczej walki z Niemcami, ufundowała żołnierzom jednolite umundurowanie. Ppor. Władysław Cielecki zmarł w Zakopanem w grudniu 1988r., a wraz z nim zginęła część pamięci o powstańcach śląskich z Zakopanego.

To z inicjatywy weteranów III Powstania Śląskiego w Zakopanem mamy Drogę Powstańców Śląskich. Konserwator miejska przypomina, że to zakopiańscy bojownicy wystąpili o ustanowienie odznaki pamiątkowej III Powstania Śląskiego.

- Wszyscy nasi ochotnicy z walk wrócili, nikt nie zginął, a każdy z nich potem był związany z wojskowością, czy też brał udział w walkach na frontach II wojny światowej bądź czynnie działał w konspiracji - podkreśla Natalia Skiepko.

Zdjęcia z frontu

Zakopane planuje godnie uczcić udział swych mieszkańców w udanym powstaniu. - Uroczyste obchody 100. rocznicy wybuchu III Powstania Śląskiego rozpoczniemy w dniu wybuchu powstania, mianowicie 3 maja - mówi Natalia Skiepko. - Na wystawie plenerowej przy oczku wodnym na Krupówkach otwarta zostanie wystawa poświęcona naszym ochotnikom oraz Wojciechowi Korfantemu, dyktatorowi III Powstania Śląskiego. Na 16 plastronach pokażemy zdjęcia z frontu, obrazy poszczególnych bitew i tych powstańców, których rodziny udało nam się odnaleźć. Przykładowo stryj Stanisława Marduły, prezesa Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w Zakopanem, był jednym z powstańców śląskich.

Obchody stulecia III Powstania Śląskiego pod Giewontem miasto organizuje wspólnie z TG "Sokół", Urzędem Marszałkowskim w Opolu, Ministerstwem Obrony Narodowej oraz Uniwersytetem Śląskim. - Uroczystości mają na celu przywrócenie należnej pamięci o bohaterskiej postawie powstańców śląskich, w tym młodzieży zakopiańskiej, aktywnie walczącej o wolny Śląsk - podkreśla Natalia Skiepko. - Szczególne miejsce w naszych wydarzeniach zajmuje postać Wojciecha Korfantego, posła, dyktatora III Powstania Śląskiego, jednego z ojców niepodległości, honorowego obywatela Zakopanego, właściciela willi "Elżbiecina" w Zakopanem, przy ul. Zamoyskiego 30.

Korfanty w Zakopanem

Postać Wojciecha Korfantego jest mocno związana z naszym miastem. Od 1903 roku regularnie bywał w Zakopanem. Przyjaźnił się m.in. Wojciechem Brzegą, Stanisławem Witkiewiczem i jego synem Witkacym. W końcu ok. 1920 roku kupił dla swej żony willę, którą na jej cześć nazwał "Elżbiecina".

Budynek dotrwał do naszych czasów niemal w pierwotnej formie. W jadalni zachował się sosrąb z datą 1912. Autor budynku nie jest znany. Przypuszcza się, że projektantem i wykonawcą mógł być krakowski architekt Tadeusz Prauss, autor m.in. pobliskiej willi Jadwiniówka II (wzniesionej dla córki Tytusa Chałubińskiego), zachodniego skrzydła willi Koliba oraz schroniska nad Morskim Okiem w Tatrach. Fundatorem willi był Wojciech Roj.

Kilka lat temu ostatni spadkobiercy sprzedali swe ostatnie udziały w willi. W roku 2015 nieruchomość została zakupiona przez obecnych właścicieli. Znając historię "Elżbieciny", z pietyzmem i pod okiem konserwatora odnowili obiekt, przywracając mu dawny blask.

Przypominamy nazwiska żołnierzy z Zakopanego, którzy aktywnie walczyli w III Powstaniu Śląskim:

Por. Jerzy Lgocki

Por. n.im. Kuźniak

Ppor. Kazimierz Zeltzer

Pchor. Erwin Mayerhofer

Plut. Alfons Lorek

Plut. Jan Wojas

Plut. n.im. Szewczyk

Kan. Józef Bochenek

Kan. Franciszek Mayerhofer

Kan. Jan Zieliński

Kan. Mieczysław Czyżewski

Kan. Władysław Cielecki

Kan. Jerzy Rzepecki

Kan. Mieczysław Różański

Kan. Edward Białecki

Kan. Janusz Okołowicz

Kan. Jerzy Maciejewski

Kan. Jan Kreuz

Kan. Stanisław Ciemniewski

Kan. Stefan Makowski

Kan. Stanisław Walczak

Kan. Jarosław Jankowski

Kan. Stanisław Chramiec

Kan. Eugeniusz Nierychlewski

Kan. Stanisław Sikorski

Kan. Wiktor Czarnocki

Kan. Wojciech Zalewski

Kan. Jan Turek

Kan. Stanisław Papierz

Kan. Andrzej Marduła

Kan. Stanisław Figus

Kan. Antoni Kwaśniewski

Kan. Stanisław Rybak

Kan. Rudolf Kocjan

Kan. Andrzej Czarniak

Kan. Wojciech Wawrytko

Kan. Andrzej Wawrytko

Kan. Józef Pawlica

Kan. Jan Żegleń

Kan. Józef Fischer

Kan. Adam Rychlik

Kan. Kazimierz Trząski

Kan. Józef Berestko

Kan. Ludwik Troszok

Kan. Jan Bajer

Jan. Emil Kissela

Kan. n.im. Dorff

Kan. Tadeusz Wójcicki

Kan. Stanisław Świstak

Kan. Stanisław Boy-Żeleński

Kan. Władysław Asner

Ogn. n.im. Rodakowski

Ogn. Karol Wyżga

Dr n.im. Widacki

Zdjęcie ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego, kolorował Rafał Jabłoński Zelek

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama

Galerie

Kultura na Bani. Koncert 2 plus 1

Nigdy o Tobie nie zapomnę

Łemkowska Watra z Orawskimi Roztokami

Ceramika Pauli Solańskiej w Kmicicu

Tatry w Galerii YAM

Orkiestra Arte Symfoniko w Czerwonym Dworze

Mike del Ferro i Kacper Smoliński Quartet U Wnuka

"Nasze Zakopane" z Nagrodą Literacką Zakopanego

Zakopiański Festiwal Literacki

Andre Bachleda Curuś u Wnuka

Przyjaciele Andrzeja Brandstattera w Nosalowym Dworze

Biały haft w Czerwonym Dworze

Festiwal Muzyka u Wnuka wystartował

Leszek Możdżer w Nosalowym Dworze

Wielkie otwarcie wystawy prac Witkacego w Okszy

Witkacy w Okszy

Koniec roku szkolnego 2024/2025

Wspaniałe Powitanie Lata w Nowym Targu

Kurierzy Tatrzańscy w żywej pamięci

Czysta Piątka w Czystych Tatrach

Zwiedzamy zrujnowane Sanato

Z mamą i tatą fajnie jest!

Józefa Pęksa-Czerniawska, Agata Nowakowska-Wolak i Wojciech Strączek nagrodzeni w "Księżówce"

Szesnaście kobiet w Miejskiej Galerii Sztuki

Sky Walk Serce Poronina otwarte dla wszystkich

Sośnica ruszyła po rozbudowie i modernizacji

Wiosenna Szczawnica

Palace, Katownia Podhala i brama do Auschwitz

Cały świat Zofii Szwajnos

Przystań na Kamieńcu rośnie dzień po dniu

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

PRACA | dam
MAGAZYNIER w Sklepie Internetowym w Jabłonce Praca dla młodego chłopaka Zakres obowiązków: -Przyjmowanie i kontrola dostaw -Kompletowanie i pakowanie zamówień -Układanie i dbanie o porządek towarów w magazynie -Współpraca z innymi działami firmy. 538445663 SportoweStyle.pl sklep@sportowestyle.pl
Tel.: 538445663
PRACA | dam
NIEMCY - MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, SPAWACZ, ELEKTRYK, KRANISTA. 601-218-955
PRACA | dam
WIZY USA, WYJAZDY, ZIELONA KARTA. 501 809 644
PRACA | dam
CENTRALNY OŚRODEK SPORTU w Zakopanem zatrudni INSPEKTORA DS. ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH. Tel.: 18 263 26 60, www: https://bip.cos.pl/1509/zakopane
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKI W SZAFLARACH przy zakopiance 6198/2 i 6200/7 o łącznej pow. 823 m2. Kwota 70.000 zł. DZIAŁKI W SZAFLARACH przylegające do siebie o nr. 6251, 6252/1 i 6252/2 i 6264 o łącznej pow. 71 arów. Kwota 320.000 zł. 517 625 354.
KUPNO
Kupię STARY SOSRĄB Z GÓRALSKIEJ IZBY. 605 306 244
RÓŻNE
PRZYJMĘ ZIEMIĘ, GRUZ. 608729122.
PRACA | dam
Przyjmę BRYGADĘ MURARZY. Praca Niemcy. 608729122.
BIZNES
Wydzierżawię działkę w Ludźmierzu przy trasie Nowy Targ-Czarny Dunajec lub przyjmę reklamę. 608 729 122.
USŁUGI | budowlane
BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW, DACHY, ELEWACJE. 608 729 122.
PRACA | dam
Przyjmę MURARZA. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia KOMFORTOWE MIESZKANIE 2 pokoje, 40 m2, Zakopane, ul. Jagiellońska. Kontakt SMS tylko do 2.08: +43 676 422 88 13. ODDZWONIĘ.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. 515 503 494.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DOMEK LETNISKOWY W GORCACH. 515 503 494.
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ MERCEDESA SPRINTERA (roczniki 1995-2010). 531 666 333.
KUPNO
Kupię STARĄ GÓRALSKĄ SZAFĘ. 605 306 244
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ (ŁĄKĘ) W ROGOŹNIKU (od rzeki do granicy Maruszyny koło mostu), nr. dz. 1945/13. Tel. 0017739272019, 18 26 34 777.
USŁUGI | budowlane
DROBNE USŁUGI STOLARSKIE. OKNA, DRZWI NA ZAMÓWIENIE. RENOWACJA STARYCH SCHODÓW, PODŁÓG I MEBLI. MEBLE NA ZAMÓWIENIE. 502 647 392.
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
USŁUGI | budowlane
REMONTY, WYKOŃCZENIA, PŁYTKI, PANELE, MALOWANIE itp. OBRÓBKI BLACHARSKIE (balkony, tarasy, podbitki). 796 544 016.
PRACA | dam
Przyjmę DO OPIEKI NAD STARSZĄ OSOBĄ. 602 534 193.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA - LEŚNICA GÓRNA. 694 576 015.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia na dłużej DOMEK 65 m2 - Szaflary. Rachunki wliczone w czynsz 2.200 zł/mc. 725 071 681.
SPRZEDAŻ | różne
Sauny Ogrodowe na zamówienie|Transport Podhale. https://saunyeden.pl/ 794964176 kacper.piczura@gmail.com
Tel.: 794964176
PRACA | dam
PIEKARNIA W ZAKOPANEM ZATRUDNI PIEKARZA. Na stałe, umowa. 602 759 709
PRACA | dam
Zatrudnię SPRZEDAWCZYNIĘ DO SKLEPU SPOŻYWCZEGO W ZAKOPANEM. 602 759 709
MOTORYZACJA | sprzedaż
GRAND VITARA 2003 r., do wymiany pompa paliwa, po lifcie, 7.000 do negocjacji. 880 363 281.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia POKÓJ W PORONINIE. 880 390 028.
USŁUGI | inne
MYCIE DOMÓW DREWNIANYCH z zewnątrz i wewnątrz. WOLNE TERMINY. 880 363 281.
IMPREZY OKOLICZNOŚCIOWE
OKOLICZNOŚCIOWY PRZEWÓZ OSÓB MERCEDES V-Klasa z KIEROWCĄ, BIAŁE BMW X7 z KIEROWCĄ. IMPREZY OKOLICZNOŚCIOWE, WESELA, TRANSFERY itp. Telefon: 602 290 555
USŁUGI | budowlane
BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW ORAZ WIĘŹBY DACHOWE WRAZ Z POKRYCIEM. 572624414.
PRACA | dam
Młoda i energiczna osoba poszukiwana do pracy w wakacje, a poza wakacjami weekendy... stala praca... kontakt 604 971 789... praca pod Gubalówką. 604971789 w.bukowski1985@gmail.com
Tel.: 604971789
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
PRACA | dam
ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 355.
PRACA | dam
Zatrudnię PARKINGOWEGO w Zakopanem (osobę kulturalną, ze znajomością języka angielskiego). Umowa o pracę w pełnym wymiarze. Dobre wynagrodzenie. 502 123 721.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
NAUKA
BRANŻOWA SZKOŁA I STOPNIA CECHU RZEMIOSŁ RÓŻNYCH I PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W ZAKOPANEM OGŁASZA NABÓR DO KLAS PIERWSZYCH O KIERUNKACH WIELOZAWODOWYCH NA ROK SZKOLNY 2025/2026, więcej na www.szkolacechowa.pl, ZAPRASZAMY !!! Tel. 18 20 68 501
NAUKA
BRANŻOWA SZKOŁA I STOPNIA CECHU RZEMIOSŁ RÓŻNYCH I PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W ZAKOPANEM OGŁASZA NABÓR DO KLAS PIERWSZYCH O KIERUNKACH WIELOZAWODOWYCH NA ROK SZKOLNY 2025/2026, więcej na www.szkolacechowa.pl, ZAPRASZAMY !!! Tel. 18 20 68 501
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
PRACA | dam
Skicontrol H.Martinczak.s.k.a. (Białka Tatrzańska) przedstawiciel na Polskę firmy SKIDATA, zatrudni: INFORMATYKA - SERWISANTA. Oferujemy: umowę o pracę, możliwość rozwoju zawodowego. Wymagania: znajomość rozwiązań IT, wykształcenie kierunkowe, doświadczenie na podobnym stanowisku, znajomość j.angielskiego, czynne prawo jazdy kat.B. Główne obowiązki: montaż i serwis systemu kontroli dostępu SKIDATA. CV prosimy przysłać na e-mail: praca@skicontrol.pl
PRACA | dam
NIEMCY - murarz cieśla malarz ocieplenia spawacz elektryk kranista. 601-218-955
USŁUGI | budowlane
HYDRAULIK - 660 404 104.
KUPNO
Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię działkę na Podhalu GOTÓWKA!!! 600 404 554
Tel.: 600
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.