2021-06-15 10:00:00

Dziennikarskie śledztwo

Oszukane Orawice

Park wodny i stok narciarski w Orawicach na Słowacji powstały nielegalnie - uważają niektórzy właściciele okolicznych terenów. Jednym z udziałowców parku jest Piotr Długosz, były prezes Geotermii Podhalańskiej w Zakopanem, dziś członek Rady Nadzorczej "Geotermii Toruń", spółki związanej z Radiem Maryja. Te słowa publikowaliśmy w 2009 roku. Przypomnijmy ten tekst, który był wynikiem wielomiesięcznego dziennikarskiego śledztwa po obu stronach naszej granicy.

Na Słowacji bomba wybuchła w 2003 roku, kiedy okazało się, że primator (burmistrz) Twardoszyna, dziś poseł SNS (partii narodowej, podobnej do partii Heidera w Austrii), lekką ręką wydzierżawił ogromny teren pod przyszły park wodny i stok narciarski na Orawie. Ivan šaška, w porozumieniu z częścią właścicieli Twardoszyńskiego Urbaru (Twardoszyński Urbar działa na zasadach wspólnoty, ma ok. 800 udziałowców, hipotecznych właścicieli lasów i potoków z tego rejonu, składa się z 29.952 udziałów), oddał w wieczystą dzierżawę ponad dwa hektary wyjątkowo atrakcyjnego terenu nieznanej spółce „TS Geotherm”. Mieszkańców wzburzyły szczególnie dwa fakty. Pierwszy, że cena za 99 lat dzierżawy wynosiła zaledwie milion koron (ok. 100 tys zł.) Drugi, zdaniem właścicieli terenów w Orawicach poważniejszy, że nie miał prawa tego zrobić. – Oszukał mieszkańców, oszukał ponad 800 członków wspólnoty – mówi Anton Palider, prezes spółdzielni rolniczej w Twardoszynie, jeden z udziałowców wspólnoty. Jego zdaniem tego typu umowa jest możliwa jedynie przy akceptacji wszystkich udziałowców urbaru. W przeciwnym razie, zgodnie z prawem obowiązującym na Słowacji, umowa taka jest nieważna. – Jestem jednym z setek tych właścicieli, którzy nie wyrazili na to zgody – przekonuje Palider. Nie pomogły sprzeciwy ani skargi. – Chciałam wystąpić na walnym zgromadzeniu i domagać się wyjaśnień, ale mnie nie dopuścili – mówi Julia Drobkowa, jedna ze współwłaścicielek terenu, na którym – wbrew jej woli – jak grzyby po deszczu rosną geotermalne i narciarskie inwestycje.

Polski prezes i słowacki poseł

Informacja o transakcji z udziałem słowackiego primatora nie dotarła do Polski. Orawice, mimo że oddalone o kilkanaście minut drogi minut drogi od Podhala, kojarzyły nam się wówczas jedynie z małym basenem cieplicowym i plotką krążącą po Zakopanem, że jednym z udziałowców parku wodnego w Orawicach na Słowacji jest Adam Bachleda Curuś. Bomba wybuchła dopiero, gdy okazało się, że to nie Curuś, a Piotr Długosz, prezes Geotermii Podhalańskiej, inwestuje w cieplice tuż za naszą granicą. U sąsiadów sprawa rozeszłaby się pewnie po kościach, gdyby nie polityczne ambicje Ivana šaško. W 2006 roku słowaccy dziennikarze zaczęli wracać do sprawy Orawic, gdy primator Twardoszyna pojawił się na listach kandydatów do parlamentu Słowacji. Dziennikarz z Bratysławy Andrzej Simoncic twierdzi nawet, że šaško ukrył się za immunitetem, bo czuł, że robi się wokół niego gorąco. Pytany o szczegóły transakcji z TS Geotherm denerwował się, odpowiadał, że to on buduje przyszłość Orawic, a ci, którzy go krytykują, chcą tylko temu przeszkodzić. W 2006 roku nazwisko Ivana šaški znalazło się stronach internetowych słowackiej organizacji Transparency International. Rzecz dotyczyła kampanii wyborczej i pisma wydawanego przez samorząd w Twardoszynie. Organizacja ta zwróciła uwagę na tekst na czołówce gazety, wzywający czytelników do głosowania na kandydata do parlamentu Ivana šaško. Redaktor, na co dzień pracownik urzędu, w ostrych słowach piętnował tych, którzy nie chcą oddać głosu na primatora Twardoszyna. (W mieście i najbliższej okolicy ukazuje się tylko jedna gazeta, bezpłatny tygodnik „Twardoszyn” – pismo finansowane przez primatora šaško)

Nieograniczona władza

Król Orawy, mały Napoleon – tak najczęściej określano w artykułach niezależnych gazet posła SNS. Zaopatrzony w immunitet Ivan šaško już spokojniej odpierał zarzuty o niejasne transakcje i powiązania z właścicielami parku wodnego w Orawicach. W tym czasie na Orawie pękały już kolejne miliony euro. Budowano hotelowy kompleks z basenami termalnymi, nowe lodowisko, stok narciarski. – To wszystko w ramach nielegalnej przecież umowy pomiędzy prywatną spółką, dziś zwaną Meander Park, wcześniej TS Geotherm a Ivanem šaško z garstką oddanych mu ludzi – łapie się za głowę Palider. Tuż obok basenów ruszyła budowa prywatnego pensjonatu posła. To był kolejny znak, że šaško nikogo i niczego się nie boi. Dziś pensjonat jest już gotowy. – Ten człowiek skupia w rękach nieograniczoną władzę – mówi Anton Kovalik, redaktor strony internetowej www.tvrdosin-inak.sk. – Walka z nim nie jest łatwa, bo ludzie się go panicznie boją. Jest posłem, primatorem Twardoszyna, jest też radnym krainy. Forum internetowe pęka w szwach od zarzutów pod adresem posła. – Kiedyś chciał oddać nas do sądu, ale wycofał się. On zdaje sobie sprawę, że mamy rację i mówimy prawdę – nie wątpi Kovalik.

Reporterzy bez granic

Okazuje się, że śledztwo dziennikarskie rozwijało się w czasie po obu stronach granicy w podobny sposób, choć niezależnie od siebie. Nie wiedzieliśmy, że gdy my w redakcji Tygodnika Podhalańskiego grzebiemy w rejestrach spółek z Oravicy, tropiąc tam byłego szefa Geotermii Podhalańskiej, Słowacy na korytarzach parlamentu stawiają kolejne pytania posłowi šaško. Gdy padało pytanie o związki spółek Meander Park, Meander Thermal z TS Thermal, której poseł lekką ręką oddał teren Orawic w redakcji mieliśmy już pewność, że na przestrzeni lat zmieniały się tylko nazwy spółek, bądź jedne stawały się udziałowcami innych. Znaliśmy już głównych udziałowców spółek. Jurij Choma, Peter Kralovenski, Piotr Długosz, Lars Peter Toft Hansen z Danii (pomagał Geotermii Podhalańskiej w inwestycjach geotermalnych w Zakopanem). Wiedzieliśmy już, że Piotr Długosz pierwsze pieniądze zainwestował w TS Thermal w 1999 roku, a więc jeszcze będąc szefem Geotermii Podhalańskiej w Zakopanem. (W Sądzie Rejonowym w Nowym Sączu toczy się sprawa cywilna przeciwko nam z powództwa Piotra Długosza w tej sprawie. Długosz był pierwszym prezesem Geotermii Podhalańskiej spółki, która pracowała m.in. nad projektem budowy parku wodnego na Antałówce w Zakopanem. W 2003 roku stracił posadę w GP i zaczął pracę na własny rachunek. W 2006 roku kandydował do samorządu z ramienia Prawa i Sprawiedliwości. W głosowaniu przepadł. Długosz jest członkiem rady nadzorczej spółki Geotermia Toruń, której prezesem jest ks. Jan Król, prawa ręka ojca Tadeusza Rydzyka, twórcy i dyrektora Radia Maryja.)

Orawice to „ja”

Lenka Kapustova, dziennikarka „Plus 7 dni”, tygodnika wychodzącego w Bratysławie, twierdzi, że już w 2000 roku 34-letni syn posła Ivana šaško kupił dom w Niżnej od Jurija Chomy, głównego udziałowca TS Thermal. Z kolei asystentem posła w Bratysławie jest Peter Kralovensky, członek statutowych organów spółek inwestujących w Oravicach. – Z tymi spółkami łączą mnie tylko stosunki przyjaźni – zapewnia w rozmowie z dziennikarzem „Żivota” poseł šaško. – Przyjaźnię się z szefami tych spółek i właścicielami. Oni zaczęli w Twardoszynie robić systemy cieplne i gdy przyszli powiedzieć, że chcą budować park wodny, zgodziłem się, bo kto miał inwestować? Na pytanie, czy sam poseł ma jakieś udziały, zdecydowanie zaprzeczył – To możemy kategorycznie wykluczyć. Orawice mają przyszłość. Ale tę przyszłość ktoś im dał. Tę przyszłość dałem im ja – zakończył rozmowę z Andrzejem Simonciciem poseł. Primator Twardoszyna zapomniał dodać, że od 1996 roku do 2002 roku był w spółce EC Thermal Oravice a.s. Tam robił już interesy z właścicelami spółki, której rok później oddał atrakcyjny teren Oravic pod budowę Meander Parku.

Mienie pożydowskie kupię

Od ponad dziesięciu lat sprawą Oravic zajmuje się Anton Palider z Twardoszyna. – šaško kilkakrotnie groził mi, pobili mi syna. Na policję nie poszedłem. Nie miałoby to sensu – jest przekonany Palider. Nie może pogodzić się z tym, co się tu stało. Zebrał w tym czasie sporą dokumentację. Dowiadujemy się z niej, że primator Twardoszyna od lat skupuje atrakcyjne działki w swoim rejonie. Wśród setek dokumentów odnajdujemy umowy ze spadkobiercami pochodzenia żydowskiego. Swoich kontrahentów odnalazł m.in w USA, Australii. – To dzięki takim transakcjom šaško stał się członkiem wspólnoty (urbaru). Wcześniej nie miał tu nic do szukania – wyjaśnia Palider, który zresztą wątpi w prawdziwość umów. Z dokumentów wynika, że za udziały we wspólnocie primator Twardoszyna płacił raczej symboliczne kwoty. – Wykorzystał swoje stanowiska polityczne, żeby przejąć władzę we wspólnocie. Udało mu się to. Potem już robił, co chciał. Najgorsze jest to, że na Słowacji nie ma instytucji kontrolnych, które skutecznie zablokowałyby takie bezprawie. Tu kwitnie korupcja.

Przedsiębiorczy poseł

Palider i Kovalik uważają, że właściciele „Meander Parku” zdają sobie sprawę, że działają na podstawie nielegalnej umowy dzierżawy. – Próbowałem spotkać się z Jurijem Chomą, ale odmówił – żali się Palider. – Zarabiają na krzywdzie setek ludzi z tego terenu, ale inaczej będą mówić, jak skończą się wpływy Ivana šaško. Obaj z Kovalikiem podejrzewają, że poseł jest opłacany przez spółkę – Jeszcze nie wiemy, jak, ale ustalamy, jaki miał interes w oddaniu im naszej wspólnej własności za bezcen – mówi Palider. Ostatnio wykryli kolejną prywatną transakcję z udziałem primatora. Tym razem chodzi o parcelę przylegająca do pensjonatu posła. Spółka „Oravska vodarenska spolocnost”, właściciel terenu w Oravicy (nieopodal Meander Parku), na którym znajduje się m.in. budynek z ujęciem wody, odsprzedała posłowi część swojej działki. Poseł poszerzył tym samym swoją własność wokół pensjonatu. Pikanterii sprawie dodaje fakt, że teren ten został kiedyś odebrany jego prawowitym właścicielom pod ujęcie wody. Zdaniem Kovalika, spółka nie miała prawa odsprzedawać tej nieruchomości. – Skoro jej nie potrzebowała powinna była ją zwrócić starym właścicielom – uważa Kovalik. šaško kupił 4391 metrów po 150 koron za metr (ok. 15 zł). Wartość rynkowa działki w takim miejscu jest kilkukrotnie wyższa. Trudno jednak dziwić się, że cena nie była wygórowana. Poseł jest członkiem Rady Nadzorczej spółki od której kupił parcelę.

šaško a sprawa polska

Słowacy przygotowują pozew do sądu przeciwko posłowi šaško. Domagać się będą unieważnienia wszystkich umów, które bezprawnie ich zdaniem podpisał w imieniu twardoszyńskiej wspólnoty. Chcą przekonać do tego jak największą liczbę osób, które czują się pokrzywdzone. – Mamy świadomość, że ludzie nie mają odwagi, że obawiają się zemsty primatora, ale jesteśmy dobrej myśli i nie cofniemy się o krok – przekonuje Anton Palider. – Musimy działać szybko. Ci ludzie dewastują nasze ziemie. Tu nikt nie liczy się też z przyrodą. Najgorsze, że na naszym terenie nie ma niezależnej gazety. Nasi rozmówcy zastanawiają się nad polskim wątkiem Oravic. Szukają odpowiedzi, skąd związki Piotra Długosza z Jurijem Chomą i posłem šasko. – Nie zapomnę takiego zdjęcia w gazetach, na którym jest fragment uroczystości przecięcia wstęgi parku wodnego. Wśród polityków m.in. wasz senator Franciszek Bachleda Księdzularz. Myśmy wtedy patrzyli, jak nas okradają – wspomina Anton Palider. – Sądzę, że za posłem šaško i całą inwestycją w Orawicach stoją bardzo duże pieniądze. Niewykluczone, że pochodzą z Polski – mówi Mikulasz Argalacs, znany słowacki publicysta. – To wyjdzie prędzej czy później. Niewykluczone, że kiedyś poznamy głównego sponsora tej inwestycji. Myślę, że nie jest to ani słowacki poseł, ani polski prezes.

Jurek Jurecki

Tygodnik Podhalański 16/2009

W najbliższym czasie przybliżymy naszym czytelnikom, jak cała ta historia się zakończyła.

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama

Galerie

Żółty żonkil nadzieją dla hospicjum

Złote, srebrne i brązowe medale dla karateków

Wychowanie fizyczne na nartach

Kraków - Zakopane - 50 lat elektryfikacji linii kolejowej

Powiatowa Gala Stypendialna w Teatrze Witkacego

Górskie serki i pasterskie dzwonki

Fenomen szopki krakowskiej

Nagrodzeni zasłużeni dla Kościeliska

Tatry dla krwiodawców i nie tylko

Joanny Wnuk-Nazarowej opowieść o Henryku Mikołaju Góreckim

Jubileuszowe spotkanie krwiodawców w Witkacym

Wymiana desek z Sopotem za nami, sezon zimowy otwarty

Nocne niebo na Stacji Kultura Zakopane

Kapitan Barbara Grocholska-Kurkowiak ma ciepły dom

Podhalańskie mamuty i astronauci z Gliczarowa

Wielkie Forum Samorządowe pod Giewontem

Grecko-chrześcijańskie tropy pod Giewontem

Dom Pamięci w Miejskiej Galerii Sztuki w Zakopanem

Tu króluje rzeźba, "Jutrzenka", sala po prawej

Na osnowie czasu, czyli pół wieku Małgorzaty Kowalczyk

Agata Kowal w "Jutrzenkowej" Galerii ARTPARK

Okno pogodowe nad Morskim Okiem

Morskie Oko w komiksie

Po ślubowaniu i pasowaniu

Odkopywanie Zakopanego w Hyrnym

Pamiętają o Tischnerze, pamiętają o Szymanowskim

Szpulki w Jutrzence

Z Placu Niepodległości na podhalańskie drogi

Maciej Pinkwart i Kapela Hanki Wójcik w Kombinacie

Jak górali z Tatr wygnali, żeby stworzyć TPN

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

PRACA | dam
Produkcja pączków, piekarz Pączkarnia-ZAKOPANE przyjmie do pracy dziewczynę-kobietę z Zakopanego lub okolic,do produkcji pączków. Praca na stałe, zmianowa, w godzinach od 6.oo-18.00. Informacja tylko telefonicznie. 609097999
Tel.: 609097999
SPRZEDAŻ | różne
PIERZE I PUCH Z GĘSI. 536 88 77 35.
USŁUGI | budowlane
WYKAŃCZANIE WNĘTRZ, ZABUDOWY GK, MALOWANIE. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
ADAPTACJE PODDASZY, OCIEPLANIE WEŁNĄ MINERALNĄ. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
REMONTY, WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Sprzedaż NIERUCHOMOŚCI na Podhalu. Zadzwoń 792 250 793 lub skorzystaj z formularza na www.dobrasprzedaz.pl
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię MIESZKANIE w Nowym Targu. Bezpośrednio od właściciela. Może być do remontu. Pomogę załatwić formalności. Tel. 603 607 360.
PRACA | szukam
PRZERÓBKI - KOŻUCHÓW, FUTER, NA PILOTKI NOWEGO KROJU. NIEDROGO, PROFSJONALNIE. 606989935.
MOTORYZACJA | sprzedaż
Sprzedam Toyotę Rav4 , z niezawodnym silnikiem 2.0 benzyna , 151 KM, rocznik 2015. Auto z polskiego salonu. Dwa komplety opon, opony zimowe po jednym sezonie. Więcej info pod numerem telefonu. 880869664 telka.mirabelka@gmail.com
Tel.: 880869664
USŁUGI | budowlane
REMONTY, WYKOŃCZENIA, PŁYTKI, PANELE, MALOWANIE itp. OBRÓBKI BLACHARSKIE (balkony, tarasy, podbitki). 796 544 016.
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
USŁUGI | budowlane
WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, REMONTY, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
SPRZEDAŻ | różne
OPAŁ BUK. 660 079 941.
PRACA | dam
Sprzątanie apartamentów, pokojowa, Zatrudnie do sprzątania apartamentów w okolicy ul. Strążyskiej w Zakopanem (wskazane auto w celu dojechania do apartamentów). Praca na stałe, 3-4 dni w tygodniu (gdy są wyjazdy w weekendy również) w godzinach 9-15.. 609097999
Tel.: 609097999
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Zakopane centrum - MAŁY POKÓJ Z BALKONEM NA DŁUŻEJ - TANIO - 502 879 648.
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER ŚNIEŻNY POLARIS. 515 503 494.
PRACA | dam
Poszukujemy OSÓB DO OBSŁUGI KLIENTA w biurze Szkoły Narciarskiej na Polanie Szymoszkowej w Zakopanem! Praca sezonowa: grudzień - marzec. ZAKRES OBOWIĄZKÓW. - Obsługa klientów bieżących w biurze szkoły, - Obsługa e-maila i przyjmowanie rezerwacji telefonicznych, - Sprzedaż usług szkoły narciarskiej, - Rozliczanie lekcji oraz współpraca z instruktorami. WYMAGANIA: - Komunikatywność i cierpliwość, - Dobra organizacja pracy i umiejętność samodzielnego działania, - Umiejętność obsługi komputera, - Łatwość w nawiązywaniu kontaktów, - Zdolność do pracy przy kilku zadaniach jednocześnie, - Komunikatywna znajomość języka angielskiego. OFERUJEMY: - Pracę w przyjaznej, sportowej atmosferze, - Możliwość nauki i rozwoju w branży turystyczno-narciarskiej, - Zimowy sezon pełen dobrej energii i górskiego klimatu! OSOBY ZAINTERESOWANE prosimy o przesyłanie aplikacji na e-mail: szkola@szymoszkowa.pl lub kontakt telefoniczny: 734 011 011. CZEKAMY WŁAŚNIE NA CIEBIE!
MOTORYZACJA | sprzedaż
CITROEN JUMPER, r.p. 2013, cen do uzgodnienia - 604 102 804.
MOTORYZACJA | sprzedaż
VW TRANSPORTER, r.p. 2013, cena do uzgodnienia, 604 102 804.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
MOTORYZACJA | inne
PELLET!!! W sprzedaży posiadamy pellet olczyk i barlinek w najlepszej cenie na Podhalu!!!. 607695394 romar.zakopane@wp.pl
Tel.: 607695394
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
SPRZEDAM MIESZKANIE KRAKÓW - KURDWANÓW - ŚWIETNA LOKALIZACJA. Oferujemy na sprzedaż jasne i przestronne mieszkanie położone w zadbanym budynku na osiedlu Kurdwanów. Powierzchnia 28,12 m kw. Budynek wyposażony jest w trzy windy, w tym jedną towarową. UKŁAD MIESZKANIA: - duży pokój z wnęką (nyżą), - jasna kuchnia z oknem, - duża, oszklona loggia, - piwnica przynależna do mieszkania. Mieszkanie jest słoneczne i ustawne, IDEALNE DLA SINGLA, PARY lub JAKO INWESTYCJA POD WYNAJEM. Lokalizacja zapewnia szybki dojazd do centrum oraz dostęp do pełnej infrastruktury - sklepy, przystanki komunikacji miejskiej, szkoły i tereny zielone w zasięgu kilku minut spacerem. SPRZEDAŻ BEZ POŚREDNIKÓW. Cena 450 tys zł - do negocjacji. Kontakt: 604 08 16 43
PRACA | dam
PAPI SERVICE SP. Z O.O. ZATRUDNI KIEROWCÓW. WYMAGANE KAT. C+E ORAZ UPRAWNIENIA ADR. MOŻLIWE PRZESZKOLENIE ADR/TDT Z ZAKRESU PRZEWOZU PALIW PŁYNNYCH . TEL.602290555
PRACA | dam
Karczma "Czarci Jar" poszukuje osoby na stanowisko POMOC KUCHENNA. Tel. 602 366 750.
PRACA | dam
Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
Tel.: 600404554
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Zarządzanie domkami i apartamentami na wynajem krótkoterminowy. 788 63 36 33 www.zarzadzanieapartamentami.info
Tel.: 788 63 36 33
WWW: www.zarzadzanieapartamentami.info
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.