Tuż za Zwyrtówką szemrze potok. Czasem to sąsiedztwo – zamiast uspokajającej muzyki – daje szkody w ogrodzie. Niedawno woda podeszła pod sam budynek. Z tą wodą jest jak z muzyką Sławomira Czarneckiego – raz spokojną, kojącą, a chwilę później gwałtowną i pełną niepokoju. Sławomir Czarnecki wychodzi na ganek z trąbitą. Dźwiękami tego instrumentu zawsze wita gości. Podczas ważniejszych uroczystości ubiera się też w swój spiski strój – koszulę, cyfrowane białe portki i lajbik – zieloną kamizelkę z charakterystycznym łapszańsko-kacwińskim haftem.
Pani Teresa, żona kompozytora, także do kuchni wprowadziła spiskie akcenty. – Sąsiadka, Krysia Bułowa, nauczyła nas robić „święcielinę”, bez której nie wyobrażam sobie już Wielkanocy. To taka zupa na kwaśnym mleku z szynką, fasolą – zdradza. Zajadają się też grulownikiem, ciastem, które najczęściej dostarcza im inna ze Spiszanek – Helenka Bryjowa. – Do Zakopanego przyjeżdżałem w latach młodzieńczych, jeszcze w liceum. Potem z żoną jeździliśmy do Halamy. Ponieważ obydwoje byliśmy nauczycielami i mieliśmy długie wakacje, pomyśleliśmy, że fajnie byłoby na te dwa miesiące urlopu mieć tu swoje miejsce. Jakąś oazę wśród przyrody, kryjówkę, gdzie moglibyśmy odpoczywać i pracować – opowiada kompozytor.
Zaczęli penetrować okolice Zakopanego wysłużonym maluchem, zapuszczali się coraz dalej, aż dotarli na Spisz. – Od razu mi się tu spodobało, bo było z dala od centrów turystycznych, a jednocześnie wszędzie blisko – i w Tatry, i w Pieniny, i w Gorce. No i ten urzekający spokój – tłumaczy gospodarz. Łazy, przysiółek Łapsz Niżnych, odkryli 19 lat temu. Kupili sobie niewielką działkę przy potoku. W Waksmundzie znaleźli stary dom z 1925 roku. – Jeden dzień ekipa go rozbierała, a w 5 dni dom stanął na Łazach. Trzeba go było jeszcze tylko omszyć i można było w nim zamieszkać – wspomina. Dom nazwali „Zwyrtówką”. – Bo się musiałem nieźle nazwyrtać, zanim ten budynek tu stanął – śmieje się kompozytor.
Spędzają tu każdą wolną chwilę. – Na początku zachwycał mnie tutejszy pejzaż. Gdy poznałem lepiej swoich sąsiadów, państwa Bułów, zaprzyjaźniłem się z nimi. Od pani Krystyny dostałem kasetę z muzyką spiską – opowiada Sławomir Czarnecki o początkach fascynacji tutejszych folklorem. – Muzyka spiska jest piękna i wyjątkowa, przy swojej energii ma też swój liryzm, urzekającą miękkość. Szkoda, że ta muzyka jest zaniedbana, nie jest znana tak, jak np. podhalańska – ubolewa kompozytor. Nic dziwnego, że ślady tej fascynacji można odnaleźć w jego kompozycjach.
Nad pobliskim potokiem – jak zdradza – skomponował „Hombark – concerto” – na skrzypce i orkiestrę smyczkową. W 2 i 3 części słychać motywy pieśni spiskich. – Potem na tym tarasie w przeciągu jednego miesiąca skomponowałem „Wałaski” – utwór na orkiestrę smyczkową. Cała forma tego utworu nawiązuje do czardasza. Imitowałem grę Spiszaków, ta muzyka brzmi jak zwielokrotniona kapela spiska – opowiada. Kolejnym utworem, nawiązującym do tutejszego folkloru, był „Kwartet spiski”, utwór napisany na dwoje skrzypiec i orkiestrę smyczkową. – Zapytałem kiedyś Krzysztofa Jakowicza, jaki instrument, obok skrzypiec, według niego brzmi najpiękniej? Odpowiedział, że drugie skrzypce. Nie miałem wyjścia i napisałem utwór na dwoje skrzypiec, tak by mógł go wykonywać ze swoim synem Jakubem – zdradza genezę kolejnego utworu – „Concertino Liliowe”.
Zainteresowania Spiszem poszły dalej. Czarnecki zaczął szukać spiskich nut, chodzić na imprezy folklorystyczne. Zaprzyjaźnił się z miejscowymi działaczami i muzykantami. Pomyślał, że warto by te melodie utrwalić. Swoim pomysłem podzielił się z Julianem Kowalczykiem, a efektem ich współpracy było nagranie 10 lat temu wszystkich melodii, wygrywanych podczas ówczesnych „Spiskich Zwyków”. Tak powstała pierwsza płyta. Potem zostały nagrane dwie kolejne. – Potem narodziła się u mnie kolejna myśl, którą z czasem zacząłem traktować jak życiową misję. Postanowiłem zebrać wszystkie pieśni i spisać nuty do nich – opowiada. – Zauważyłem, że muzykanci nie znają nut, nie potrafią więc zapisać tych melodii, dlatego postanowiłem się tym zająć.
Po kilku latach żmudnej pracy powstał unikatowy śpiewnik, zawierający 164 pieśni – „Zbiór pieśni ludowych Zamagurza Spiskiego”. – To był mój pomysł, ale książka jest efektem pracy kilku osób – praktyków, etnomuzykologa i kompozytora. Juliana Kowalczyka, jego brata Ryszarda – regionalisty i poety z Łapsz Niżnych, który od wielu lat zbierał teksty, ale nie znał nut. Ma jednak genialną pamięć muzyczną i potrafi te melodie wygrać na skrzypcach. Zwróciliśmy się także o pomoc do Aleksandry Boguckiej, która opracowała cały materiał naukowo i dokonała jego podziału. Dała nam też swój zbiór z lat 50. Ja spisałem nuty z materiałów archiwalnych, a także zapisałem melodie usłyszane od Ryszarda Kowalczyka i innych muzykantów – opowiada kompozytor. Powstała w ten sposób książka to największy zbiór pieśni Zamagurza Spiskiego, zawierający także różne warianty melodii. Fascynacją Spiszem skutecznie został zarażony syn państwa Czarneckich – Radek. Do tego stopnia, że w Warszawie założył własną kapelę spiską. Podczas pobytu na Łazach wspierał często miejscowych muzykantów. – A kiedyś wystartował nawet w konkursie instrumentalistów na Sabałowych Bajaniach i wygrał – nie ukrywa dumy ojciec.
Sławomir Czarnecki – kompozytor muzyki symfonicznej, kameralnej, filmowej i teatralnej, piosenek i muzyki do reklam. Jest laureatem 17 konkursów kompozytorskich w kraju i za granicą. Wiceprezes Towarzystwa Muzycznego im. K. Szymanowskiego. Członek Związku Kompozytorów Polskich. Studiował kompozycję w PWSM w Warszawie u Piotra Perkowskiego i Romualda Twardowskiego. W 1980-1981 odbył kurs kompozycji u O. Messiaena w Paryżu. Od 1974 r. sam jest nauczycielem, wykłada przedmioty teoretyczne w Państwowej Szkole Muzycznej II stopnia im. J. Elsnera w Warszawie. Z jego inicjatywy powstał przedmiot – propedeutyka kompozycji, co na etapie szkoły średniej jest precedensem. Jego wychowankowie także są laureatami wielu nagród.
Beata Zalot
Tygodnik Podhalański 28/2009
Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.
-
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam ROWER DZIECIĘCY 24" koła. 603 750 117.
-
PRACA | dam
PIEKARNIA W ZAKOPANEM ZATRUDNI PIEKARZA. Na stałe, umowa. 602 759 709
-
PRACA | dam
Zatrudnię SPRZEDAWCZYNIĘ DO SKLEPU SPOŻYWCZEGO W ZAKOPANEM. 602 759 709
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ BUDOWLANĄ 25 arów w Niedzicy z dobrym dojazdem, tel. 503-723-789
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414.
-
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. SILNIK ŻUKOWSKI prawie nowy. 515 503 494.
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
-
USŁUGI | budowlane
DROBNE USŁUGI STOLARSKIE. OKNA, DRZWI NA ZAMÓWIENIE. RENOWACJA STARYCH SCHODÓW, PODŁÓG I MEBLI. 502 647 392.
-
MOTORYZACJA | sprzedaż
MERCEDES E KLASSE, combi, W211, 2.2 CDI, r. 2004 - 502 647 392
-
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
-
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
-
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
-
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
-
PRACA | dam
NIEMCY - murarz cieśla malarz ocieplenia spawacz elektryk kranista. 601-218-955
-
USŁUGI | budowlane
HYDRAULIK - 660 404 104.
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
ZAKOPANE - KOŚCIELISKO DO WYNAJĘCIA MIESZKANIA 35-38m2. 608 806 408
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110m2 W CENTRUM NOWEGO TARGU, UL. KRZYWA. 608 806 408
-
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
-
USŁUGI | budowlane
PRACE WYSOKOŚCIOWE, MALOWANE DACHÓW, MALOWANIE ELEWACJI METODĄ NATRYSKOWĄ ORAZ KLASYCZNĄ. 537 160 398.
-
KUPNO
Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244
-
USŁUGI | budowlane
ADAPTACJA STRYCHÓW, REMONTY, ŁAZIENKI, WYKOŃCZENIA WNĘTRZ. 693 206 403.
-
PRACA | dam
Praca na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i okolice. tel. 500160574. 500160574
Tel.: 500160574
-
PRACA | dam
KONSERWATORA/PRACE PORZĄDKOWE PRZY PENSJONACIE. Zakopane. 602 74 31 38
-
PRACA | dam
PRACOWNIK BIUROWY na hali sprzedaży (faktury, itp.). Zakopane. 602 74 31 38, gobo10@wp.pl
-
PRACA | dam
HURTOWNIA SPOŻYWCZO-MROŻONKOWA POSZUKUJE PRZEDSTAWICIELA HANDLOWEGO na teren Zakopanego i okolic. OFERUJEMY: - stabilne zatrudnienie, - atrakcyjny system wynagrodzenia (podstawa + prowizje), - samochód służbowy, telefon, laptop. CV NA ADRES: gobo10@wp.pl, tel. 602 74 31 38.
-
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
LOKAL do wynajęcia ok.120 m2, Maruszyna, cena 2000 zł, do uzgodnienia, tel. 512293983
-
PRACA | dam
PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM - BUKOWINA TATRZAŃSKA - STOISKO MIĘSNO-WĘDLINIARSKIE. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
-
PRACA | dam
Poszukuję pielęgniarki do ośrodka rehabilitacyjnego w Murzasichlu. 601544146 www.krywan-tatry.pl biuro@krywan-tatry.pl
Tel.: 601544146
-
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
-
PRACA | dam
Restauracja w Zakopanem zatrudni POMOC KUCHENNĄ na sezon letni. 601 533 566, 18 20 64 305
-
PRACA | dam
POSZUKUJEMY KANTORA DO UDZIAŁU W TRADYCYJNEJ MSZY ŚWIĘTEJ WSZECHCZASÓW. 697 718 044
-
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
-
USŁUGI | budowlane
BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW ORAZ WIĘŹBY DACHOWE WRAZ Z POKRYCIEM. 572624414.
-
PRACA | dam
GALERIA CREO MAZUR ZAKOPANE ZATRUDNI STUDENTKĘ/UCZNIA (Z
UBEZPIECZENIEM) DO SPRZEDAŻY BIŻUTERII - elastyczny grafik+ premie! CV
prosimy o wysyłanie na maila: gcreocv@gmail.com, bądź zapraszamy
osobiście do salonu "Złoto Srebro" ul. Kościuszki 10, Zakopane
E-mail: gcreocv@gmail.com
-
PRACA | dam
POSZUKUJEMY OSÓB DO PRACY W KARCZMIE PRZY KRUPÓWKACH na stanowisko: KUCHARZ, POMOC KUCHENNA. 600 035 355.
-
SPRZEDAŻ | budowlane
Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY, ŁATY - 788 344 233.
-
PRACA | dam
Kąpielisko Geotermalne Szymoszkowa przyjmie do pracy na sezon letni: PIZZERA, BARMANKI, OSOBY DO OBSŁUGI PUNKTÓW GASTRONOMICZNYCH. Więcej informacji pod nr tel.: 693 319 707
-
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
-
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
-
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię działkę na Podhalu GOTÓWKA!!! 600 404 554
Tel.: 600
-
USŁUGI | budowlane
CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400.
-
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
-
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
-
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
-
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
-
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.