2021-08-04 10:00:00

Reklama

Z archiwum

Moja Zwyrtówka na Łazach

Reklama

Swoje miejsce znalazł na Łazach w Łapszach Niżnych. Zakochał się nie tylko w tutejszym pejzażu, ale także w ludziach i folklorze. Ślady tych fascynacji można znaleźć w wielu utworach kompozytora.

Tuż za Zwyrtówką szemrze potok. Czasem to sąsiedztwo – zamiast uspokajającej muzyki – daje szkody w ogrodzie. Niedawno woda podeszła pod sam budynek. Z tą wodą jest jak z muzyką Sławomira Czarneckiego – raz spokojną, kojącą, a chwilę później gwałtowną i pełną niepokoju. Sławomir Czarnecki wychodzi na ganek z trąbitą. Dźwiękami tego instrumentu zawsze wita gości. Podczas ważniejszych uroczystości ubiera się też w swój spiski strój – koszulę, cyfrowane białe portki i lajbik – zieloną kamizelkę z charakterystycznym łapszańsko-kacwińskim haftem.

Pani Teresa, żona kompozytora, także do kuchni wprowadziła spiskie akcenty. – Sąsiadka, Krysia Bułowa, nauczyła nas robić „święcielinę”, bez której nie wyobrażam sobie już Wielkanocy. To taka zupa na kwaśnym mleku z szynką, fasolą – zdradza. Zajadają się też grulownikiem, ciastem, które najczęściej dostarcza im inna ze Spiszanek – Helenka Bryjowa. – Do Zakopanego przyjeżdżałem w latach młodzieńczych, jeszcze w liceum. Potem z żoną jeździliśmy do Halamy. Ponieważ obydwoje byliśmy nauczycielami i mieliśmy długie wakacje, pomyśleliśmy, że fajnie byłoby na te dwa miesiące urlopu mieć tu swoje miejsce. Jakąś oazę wśród przyrody, kryjówkę, gdzie moglibyśmy odpoczywać i pracować – opowiada kompozytor.

Zaczęli penetrować okolice Zakopanego wysłużonym maluchem, zapuszczali się coraz dalej, aż dotarli na Spisz. – Od razu mi się tu spodobało, bo było z dala od centrów turystycznych, a jednocześnie wszędzie blisko – i w Tatry, i w Pieniny, i w Gorce. No i ten urzekający spokój – tłumaczy gospodarz. Łazy, przysiółek Łapsz Niżnych, odkryli 19 lat temu. Kupili sobie niewielką działkę przy potoku. W Waksmundzie znaleźli stary dom z 1925 roku. – Jeden dzień ekipa go rozbierała, a w 5 dni dom stanął na Łazach. Trzeba go było jeszcze tylko omszyć i można było w nim zamieszkać – wspomina. Dom nazwali „Zwyrtówką”. – Bo się musiałem nieźle nazwyrtać, zanim ten budynek tu stanął – śmieje się kompozytor.

Spędzają tu każdą wolną chwilę. – Na początku zachwycał mnie tutejszy pejzaż. Gdy poznałem lepiej swoich sąsiadów, państwa Bułów, zaprzyjaźniłem się z nimi. Od pani Krystyny dostałem kasetę z muzyką spiską – opowiada Sławomir Czarnecki o początkach fascynacji tutejszych folklorem. – Muzyka spiska jest piękna i wyjątkowa, przy swojej energii ma też swój liryzm, urzekającą miękkość. Szkoda, że ta muzyka jest zaniedbana, nie jest znana tak, jak np. podhalańska – ubolewa kompozytor. Nic dziwnego, że ślady tej fascynacji można odnaleźć w jego kompozycjach.

Nad pobliskim potokiem – jak zdradza – skomponował „Hombark – concerto” – na skrzypce i orkiestrę smyczkową. W 2 i 3 części słychać motywy pieśni spiskich. – Potem na tym tarasie w przeciągu jednego miesiąca skomponowałem „Wałaski” – utwór na orkiestrę smyczkową. Cała forma tego utworu nawiązuje do czardasza. Imitowałem grę Spiszaków, ta muzyka brzmi jak zwielokrotniona kapela spiska – opowiada. Kolejnym utworem, nawiązującym do tutejszego folkloru, był „Kwartet spiski”, utwór napisany na dwoje skrzypiec i orkiestrę smyczkową. – Zapytałem kiedyś Krzysztofa Jakowicza, jaki instrument, obok skrzypiec, według niego brzmi najpiękniej? Odpowiedział, że drugie skrzypce. Nie miałem wyjścia i napisałem utwór na dwoje skrzypiec, tak by mógł go wykonywać ze swoim synem Jakubem – zdradza genezę kolejnego utworu – „Concertino Liliowe”.

Zainteresowania Spiszem poszły dalej. Czarnecki zaczął szukać spiskich nut, chodzić na imprezy folklorystyczne. Zaprzyjaźnił się z miejscowymi działaczami i muzykantami. Pomyślał, że warto by te melodie utrwalić. Swoim pomysłem podzielił się z Julianem Kowalczykiem, a efektem ich współpracy było nagranie 10 lat temu wszystkich melodii, wygrywanych podczas ówczesnych „Spiskich Zwyków”. Tak powstała pierwsza płyta. Potem zostały nagrane dwie kolejne. – Potem narodziła się u mnie kolejna myśl, którą z czasem zacząłem traktować jak życiową misję. Postanowiłem zebrać wszystkie pieśni i spisać nuty do nich – opowiada. – Zauważyłem, że muzykanci nie znają nut, nie potrafią więc zapisać tych melodii, dlatego postanowiłem się tym zająć.

Po kilku latach żmudnej pracy powstał unikatowy śpiewnik, zawierający 164 pieśni – „Zbiór pieśni ludowych Zamagurza Spiskiego”. – To był mój pomysł, ale książka jest efektem pracy kilku osób – praktyków, etnomuzykologa i kompozytora. Juliana Kowalczyka, jego brata Ryszarda – regionalisty i poety z Łapsz Niżnych, który od wielu lat zbierał teksty, ale nie znał nut. Ma jednak genialną pamięć muzyczną i potrafi te melodie wygrać na skrzypcach. Zwróciliśmy się także o pomoc do Aleksandry Boguckiej, która opracowała cały materiał naukowo i dokonała jego podziału. Dała nam też swój zbiór z lat 50. Ja spisałem nuty z materiałów archiwalnych, a także zapisałem melodie usłyszane od Ryszarda Kowalczyka i innych muzykantów – opowiada kompozytor. Powstała w ten sposób książka to największy zbiór pieśni Zamagurza Spiskiego, zawierający także różne warianty melodii. Fascynacją Spiszem skutecznie został zarażony syn państwa Czarneckich – Radek. Do tego stopnia, że w Warszawie założył własną kapelę spiską. Podczas pobytu na Łazach wspierał często miejscowych muzykantów. – A kiedyś wystartował nawet w konkursie instrumentalistów na Sabałowych Bajaniach i wygrał – nie ukrywa dumy ojciec.

Sławomir Czarnecki – kompozytor muzyki symfonicznej, kameralnej, filmowej i teatralnej, piosenek i muzyki do reklam. Jest laureatem 17 konkursów kompozytorskich w kraju i za granicą. Wiceprezes Towarzystwa Muzycznego im. K. Szymanowskiego. Członek Związku Kompozytorów Polskich. Studiował kompozycję w PWSM w Warszawie u Piotra Perkowskiego i Romualda Twardowskiego. W 1980-1981 odbył kurs kompozycji u O. Messiaena w Paryżu. Od 1974 r. sam jest nauczycielem, wykłada przedmioty teoretyczne w Państwowej Szkole Muzycznej II stopnia im. J. Elsnera w Warszawie. Z jego inicjatywy powstał przedmiot – propedeutyka kompozycji, co na etapie szkoły średniej jest precedensem. Jego wychowankowie także są laureatami wielu nagród.

Beata Zalot

Tygodnik Podhalański 28/2009

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama

Galerie

Szkolnie i kolędowo

Zaglądamy do Czerwonego Dworu

Jedla z koncertem w Atmie

Żółty żonkil nadzieją dla hospicjum

Złote, srebrne i brązowe medale dla karateków

Wychowanie fizyczne na nartach

Kraków - Zakopane - 50 lat elektryfikacji linii kolejowej

Powiatowa Gala Stypendialna w Teatrze Witkacego

Górskie serki i pasterskie dzwonki

Fenomen szopki krakowskiej

Nagrodzeni zasłużeni dla Kościeliska

Tatry dla krwiodawców i nie tylko

Joanny Wnuk-Nazarowej opowieść o Henryku Mikołaju Góreckim

Jubileuszowe spotkanie krwiodawców w Witkacym

Wymiana desek z Sopotem za nami, sezon zimowy otwarty

Nocne niebo na Stacji Kultura Zakopane

Kapitan Barbara Grocholska-Kurkowiak ma ciepły dom

Podhalańskie mamuty i astronauci z Gliczarowa

Wielkie Forum Samorządowe pod Giewontem

Grecko-chrześcijańskie tropy pod Giewontem

Dom Pamięci w Miejskiej Galerii Sztuki w Zakopanem

Tu króluje rzeźba, "Jutrzenka", sala po prawej

Na osnowie czasu, czyli pół wieku Małgorzaty Kowalczyk

Agata Kowal w "Jutrzenkowej" Galerii ARTPARK

Okno pogodowe nad Morskim Okiem

Morskie Oko w komiksie

Po ślubowaniu i pasowaniu

Odkopywanie Zakopanego w Hyrnym

Pamiętają o Tischnerze, pamiętają o Szymanowskim

Szpulki w Jutrzence

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam bez pośredników ATRAKCYJNĄ NIERUCHOMOŚĆ zabudowaną BUDYNKIEM MIESZKALNYM 135 m2, działka 19 ar, widokowa, pełne uzbrojenie. Dojazd i lokalizacja idealne. Okolice Raby Wyżnej/Skawy na Łysej Górze. 510 386 494 do godz. 18-tej.
USŁUGI | budowlane
ELEKTRYK SZUKA ZLECEŃ - 602 317 519.
PRACA | dam
Górska Grupa Inwestycyjna - Firma wynajmująca apartamenty zatrudni KONSERWATORA/PRACOWNIKA TECHNICZNEGO do obsługi apartamentów w Zakopanem i Kościelisku. Oferujemy stabilne zatrudnienie i atrakcyjne wynagrodzenie. Wymagane prawo jazdy i doświadczenie. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie CV na adres a.rysula@gorskagrupa.pl lub telefon 535391391.
PRACA | dam
Produkcja pączków, piekarz Pączkarnia-ZAKOPANE przyjmie do pracy dziewczynę-kobietę z Zakopanego lub okolic,do produkcji pączków. Praca na stałe, zmianowa, w godzinach od 6.oo-18.00. Informacja tylko telefonicznie. 609097999
Tel.: 609097999
SPRZEDAŻ | różne
PIERZE I PUCH Z GĘSI. 536 88 77 35.
USŁUGI | budowlane
WYKAŃCZANIE WNĘTRZ, ZABUDOWY GK, MALOWANIE. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
ADAPTACJE PODDASZY, OCIEPLANIE WEŁNĄ MINERALNĄ. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
REMONTY, WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Sprzedaż NIERUCHOMOŚCI na Podhalu. Zadzwoń 792 250 793 lub skorzystaj z formularza na www.dobrasprzedaz.pl
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię MIESZKANIE w Nowym Targu. Bezpośrednio od właściciela. Może być do remontu. Pomogę załatwić formalności. Tel. 603 607 360.
PRACA | szukam
PRZERÓBKI - KOŻUCHÓW, FUTER, NA PILOTKI NOWEGO KROJU. NIEDROGO, PROFSJONALNIE. 606989935.
MOTORYZACJA | sprzedaż
Sprzedam Toyotę Rav4 , z niezawodnym silnikiem 2.0 benzyna , 151 KM, rocznik 2015. Auto z polskiego salonu. Dwa komplety opon, opony zimowe po jednym sezonie. Więcej info pod numerem telefonu. 880869664 telka.mirabelka@gmail.com
Tel.: 880869664
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
USŁUGI | budowlane
WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, REMONTY, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
SPRZEDAŻ | różne
OPAŁ BUK. 660 079 941.
PRACA | dam
Sprzątanie apartamentów, pokojowa, Zatrudnie do sprzątania apartamentów w okolicy ul. Strążyskiej w Zakopanem (wskazane auto w celu dojechania do apartamentów). Praca na stałe, 3-4 dni w tygodniu (gdy są wyjazdy w weekendy również) w godzinach 9-15.. 609097999
Tel.: 609097999
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Zakopane centrum - MAŁY POKÓJ Z BALKONEM NA DŁUŻEJ - TANIO - 502 879 648.
PRACA | dam
Poszukujemy OSÓB DO OBSŁUGI KLIENTA w biurze Szkoły Narciarskiej na Polanie Szymoszkowej w Zakopanem! Praca sezonowa: grudzień - marzec. ZAKRES OBOWIĄZKÓW. - Obsługa klientów bieżących w biurze szkoły, - Obsługa e-maila i przyjmowanie rezerwacji telefonicznych, - Sprzedaż usług szkoły narciarskiej, - Rozliczanie lekcji oraz współpraca z instruktorami. WYMAGANIA: - Komunikatywność i cierpliwość, - Dobra organizacja pracy i umiejętność samodzielnego działania, - Umiejętność obsługi komputera, - Łatwość w nawiązywaniu kontaktów, - Zdolność do pracy przy kilku zadaniach jednocześnie, - Komunikatywna znajomość języka angielskiego. OFERUJEMY: - Pracę w przyjaznej, sportowej atmosferze, - Możliwość nauki i rozwoju w branży turystyczno-narciarskiej, - Zimowy sezon pełen dobrej energii i górskiego klimatu! OSOBY ZAINTERESOWANE prosimy o przesyłanie aplikacji na e-mail: szkola@szymoszkowa.pl lub kontakt telefoniczny: 734 011 011. CZEKAMY WŁAŚNIE NA CIEBIE!
MOTORYZACJA | sprzedaż
CITROEN JUMPER, r.p. 2013, cen do uzgodnienia - 604 102 804.
MOTORYZACJA | sprzedaż
VW TRANSPORTER, r.p. 2013, cena do uzgodnienia, 604 102 804.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
MOTORYZACJA | inne
PELLET!!! W sprzedaży posiadamy pellet olczyk i barlinek w najlepszej cenie na Podhalu!!!. 607695394 romar.zakopane@wp.pl
Tel.: 607695394
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
SPRZEDAM MIESZKANIE KRAKÓW - KURDWANÓW - ŚWIETNA LOKALIZACJA. Oferujemy na sprzedaż jasne i przestronne mieszkanie położone w zadbanym budynku na osiedlu Kurdwanów. Powierzchnia 28,12 m kw. Budynek wyposażony jest w trzy windy, w tym jedną towarową. UKŁAD MIESZKANIA: - duży pokój z wnęką (nyżą), - jasna kuchnia z oknem, - duża, oszklona loggia, - piwnica przynależna do mieszkania. Mieszkanie jest słoneczne i ustawne, IDEALNE DLA SINGLA, PARY lub JAKO INWESTYCJA POD WYNAJEM. Lokalizacja zapewnia szybki dojazd do centrum oraz dostęp do pełnej infrastruktury - sklepy, przystanki komunikacji miejskiej, szkoły i tereny zielone w zasięgu kilku minut spacerem. SPRZEDAŻ BEZ POŚREDNIKÓW. Cena 450 tys zł - do negocjacji. Kontakt: 604 08 16 43
PRACA | dam
PAPI SERVICE SP. Z O.O. ZATRUDNI KIEROWCÓW. WYMAGANE KAT. C+E ORAZ UPRAWNIENIA ADR. MOŻLIWE PRZESZKOLENIE ADR/TDT Z ZAKRESU PRZEWOZU PALIW PŁYNNYCH . TEL.602290555
PRACA | dam
Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
Tel.: 600404554
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Zarządzanie domkami i apartamentami na wynajem krótkoterminowy. 788 63 36 33 www.zarzadzanieapartamentami.info
Tel.: 788 63 36 33
WWW: www.zarzadzanieapartamentami.info
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.