2022-05-23 10:00:00

Reklama

Partnerskie miasto w Pirynie

W zaprzyjaźnionym z Zakopanem bułgarskim Bansko inwestowali Rosjanie. (WIDEO)

Reklama

Wina Putina i różany olejek - to tytuł tekstu i filmu, który przygotowaliśmy dla naszych czytelników w 2015 roku. Przypominamy je dziś.

Rosjanie nie przyjadą już do nas na narty. Putin im zabronił i kazał jechać do Soczi. Co prócz braku rosyjskich turystów łączy albo dzieli dwa zaprzyjaźnione od niedawna narciarskie kurorty - Bansko i Zakopane? Co nas dzieli? Najbardziej ceny apartamentów. W Bansku studio z widokiem na góry można kupić już za 40 tys. zł. Co jeszcze? Liczba reklam na ulicach. My mamy ich 100 razy więcej. Znacznie więcej mamy też klubów go-go. W Zakopanem nie mamy Christo Stoiczkova, znanego piłkarza Barcelony. A co łączy? Świetne jedzenie, knajpa na knajpie, autostrada w budowie i dziurawe drogi. Łączy też umowa o partnerstwie, podpisana niedawno przez burmistrzów obu miast. Choć na ulicy Banska nie jest to powszechna wiedza. - Przepraszam, ale nic o tym nie wiem - zarzeka się Ivo, który na co dzień zajmuje się promocją jednej z tutejszych restauracji, tzn. stoi na ulicy i zachęca turystów do wejścia na kolację. Na szczęście w tutejszym Centrum Informacji o umowie wiedzą. Bansko to małe miasteczko w górach Pirinu, oddalone od Sofii o mniej więcej 2 godziny jazdy samochodem. Od kilku lat trwa budowa autostrady, która kiedyś połączy stolicę Bułgarii z górami. Na razie kończy się ona ok. 40 km przed narciarskimi kurortami.

Posłuszni funkcjonariusze

W lecie miasto świeci pustkami, nie jest tak popularne o tej porze roku, jak Zakopane. Za to w zimie przeżywa najazd narciarzy. Albo lepiej - przeżywało, bo od kiedy Putin zakazał urzędnikom i ich rodzinom wyjazdu poza Rosję, liczba turystów znacznie spadła. Ten problem dotknął także nas, ale nie odczuliśmy tego tak dotkliwie, jak Bułgarzy. Rosjanie lubili tu jeździć z kilku powodów - niskich cen, cyrylicy i co najważniejsze luksusowych hoteli. Mimo że to zaledwie 10-tysięczne miasto, liczbą cztero- i pięciogwiazdkowców bije Zakopane na głowę. Swoje pokoje oferuje tu prawie 40 takich luksusowych hoteli. Pod Tatrami mamy ich zaledwie kilka. Dla uspokojenia warto jednak dodać, że te 4 bułgarskie gwiazdki to góra 3 nasze zakopiańskie. Może z wyjątkiem kilku obiektów. Perełka to Kempiński Hotel Grand Arena Bansko. Luksusowy i markowy pięciogwiazdkowy hotel ściąga do miasta specjalną klientelę. Kiedyś głównie rosyjską.

Ruscy zbankrutowali

Żeby dowiedzieć się, kto jest inwestorem większości tutejszych hoteli, wystarczy wyjść na ulicę i popytać. Wśród tutejszych mieszkańców to tajemnica poliszynela. Część z nich to własność wysokich rangą polityków z Sofii. Zainwestowali też biznesmeni z Anglii - parę lat temu zauroczeni byli tą okolicą. Dzięki temu Brytyjczycy stanowią tu dziś największą grupę turystów. Gros obiektów to jednak rosyjskie pieniądze. Ivo opowiada, że jeszcze kilka lat temu za apartament, który dziś kosztuje 15 tys. euro, trzeba było zapłacić 10 razy tyle. - Teraz warto u nas kupować - przekonuje.

Ścieki w potokach

- Budowali bez opamiętania - łapie się za głowę Angielka, która kupiła tu apartament. Czeka na męża obok hotelu „Belvedere” w centrum miasta. Nie chce się przedstawić. - Dziś są o wiele tańsze niż w całej Europie. Piękny, duży apartament kupi się teraz za mniej więcej 30 tys. euro. Od kilku dni jeździ tu z rodziną na nartach. - Przeinwestowane miasto to poważny problem Banska - Angielka nie wie, jak z niego wyjść. - To jest bardzo powolny proces. Tu jest za dużo wybudowanych hoteli, a za mało przeznaczono na infrastrukturę, np. drogi. Jest kłopot z odpływem ścieków - dodaje.

Na drogach korupcja

Ścieki to problem obu partnerskich miast. Bansko, podobnie jak Zakopane, w sezonie nie radzi sobie z ich nadmiarem. Ta choroba staje się powoli nieuleczalna, zwłaszcza w obliczu faktu, że władze obu miast nie kwapią się do inwestowania w modernizację oczyszczalni ścieków. Inaczej jest z infrastrukturą drogową. Tu my wypadamy znacznie lepiej. Ktoś, kto przejedzie się ulicami Banska poza ścisłym centrum, już nigdy nie będzie narzekał na Zakopane. Gdzie się podziały unijne pieniądze na remonty dróg? Kto jest winien, że pieniędzy nie ma? Mieszkańcy mówią jednym głosem, ale szeptem - powszechna korupcja. Gdy pytam o to Ivo, kończy rozmowę.

Plotkują o Doruli

Wydaje się jednak, że większym problemem od dziur są szpecące miasto porzucone inwestycje. Żeby przekonać się, jakie są efekty przeinwestowania, wystarczy wspiąć się w okolice hotelu „Panorama”. Stąd widok na miasto jak na dłoni. U dołu stare budynki przykryte czerwoną dachówką. Piękna część Banska. Bliżej gór pojawiają się hotele, apartamentowce. Znika tradycyjny obraz bułgarskiego miasteczka, wchłonięty przez coraz większe, coraz masywniejsze obiekty. W pewnym momencie krajobraz zmienia się ponownie. Opuszczone place budów, potężne gruzowiska, a między nimi szkielety budynków - kolejnych hoteli, apartamentowców. Porzucone czekają na lepsze czasy albo techniczną śmierć. Gdzieniegdzie na murach wiszą informacje o sprzedaży. Na innych nie ma już nic. - Taka sytuacja nie dotyczy tylko Banska - wyjaśnia Yolina Mihneva-Kikeva z Departamentu Rozwoju Miasta. - Nad morzem sytuacja jest podobna - tłumaczy to kryzysem. Dziś ten stan pogłębia sytuacja w Rosji. - Dlatego też apartamenty są bardzo tanie. Ostatnia plotka? Podobno burmistrz Zakopanego kupił tu apartament. - Ja to też słyszałam. Wasz nowy burmistrz - śmieje się Yolina Mihneva-Kikeva. - Ale ja nic o tym nie wiem.

Mechana to nie mexicana

Uliczki starego miasta pną się pomiędzy wiekową, niską zabudową krytą czerwoną dachówką. Mnóstwo sklepów z pamiątkami i na każdym kroku Mechana. - Niektórzy goście zagraniczni wchodząc tu myślą, że to meksykańska restauracja - żartuje Lubo, jeden z pracowników najstarszej w mieście restauracji „Obetsanova Mechana”. - Oferujemy tu typowe, tradycyjne potrawy, także nasze, z Banska. Mamy własne wyroby, np. kiełbasy. Robimy rakiję i produkujemy własne wino - zachwala Lubo. Dobre jedzenie jest więc wspólną cechą naszych partnerskich miast. Kapele, tradycyjna muzyka towarzyszy gościom restauracji też w obu partnerskich miejscach. Różnią nas stroje i opłata za toaletę w knajpie. Tutaj, w Bansku, nikt pieniędzy za siusiu nie pobiera, bez względu na to, czy to gość wyrwany od stolika, czy wpadł tu wyłącznie za potrzebą. W Zakopanem niestety, nie mamy litości i bez skrupułów za toaletę wyciągamy rękę po pieniądze. Różni nas także odległość karczm od kościołów. „Obetsanova Mechana” jest 30 kroków od wejścia do pięknej cerkwi. W Zakopanem trzeba by ją zamknąć ze względu na to, że wino i rakija musi być u nas podawana dalej niż 100 metrów od drzwi świątyni.

Gondola Stoiczkova

Bansko bije nas na głowę w infrastrukturze narciarskiej. Z samego centrum miasta wysoko w Pirin pnie się gondola. Kolejka to inwestycja bułgarskiego First Investment Bank. A dokładnie Christo Stoiczkova, byłego, znanego piłkarza, który postanowił, że jego bank tu zainwestuje. Gondola to nie tylko znakomity sposób na dotarcie narciarzy w góry, ale także atrakcja dla tych, którzy lubią z wysokości podziwiać uroki miasta i gór. Odkąd powstała gondola, Bansko stało się jednym z najbardziej atrakcyjnych ośrodków narciarskich w Europie Wschodniej. Tereny narciarskie (65 km tras) rozłożone są głównie pod szczytem Todorka (2746 m n.p.m.). Podobieństw między naszymi miastami można by szukać w braku porządnej sieci tras biegowych i trwającej od lat dyskusji pomiędzy narciarskim lobby a parkiem narodowym. Zdaniem przedsiębiorców w Bansku konieczna jest budowa drugiej nitki gondoli. Te pomysły skutecznie blokuje Park Narodowy Pirinu, który mimo wszystko wydaje się bardziej liberalny niż Tatrzański Park Narodowy. Parkowcy bułgarscy zgodzili się na sztuczne naśnieżanie 80% tras narciarskich. Nasi nie chcą o tym nawet słyszeć. Na otarcie łez mamy skocznie i Puchar Świata w skokach narciarskich. Ale Bułgarzy mają za to Puchar Świata w narciarstwie alpejskim.

Jazz, filmy i futbol

Kulturalnie jest w obu miastach. Mamy festiwale jazzowe i przeglądy filmów górskich. Podobnie jest z promocją i centrum informacji turystycznej. Przegrywamy, jeśli chodzi o lokalizację. Dwupiętrowe Biuro Promocji Banska mieści się w samym centrum miasta. U nas na obrzeżach. Wydawnictw i map w różnych językach nie brakuje w obu zaprzyjaźnionych kurortach. Sportowo jest też podobnie, oba miasta mają swoje piłkarskie drużyny i stadiony.

Gorąca woda w beczkach

W obu regionach występują wody geotermalne. My mamy ogrzewane nią domy, przynajmniej niektóre, i Aqua Park na miejscu. W Bansku najbliższe baseny z gorącą wodą są w ościennych gminach, m.in. w oddalonej o kilkanaście kilometrów miejscowości o sympatycznej i dobrze kojarzącej się nazwie Bania. Niektóre hotele w centrum Banska znalazły sposób, żeby zatrzymać u siebie miłośników wód geotermalnych. Specjalnymi beczkowozami dowożą z Bani tę wodę i wypełniają nią swoje baseny.

Pod czerwoną latarnią

Bijemy Bułgarów na głowę w przemyśle erotycznym. Pod Giewontem stawiamy na rozwój tej gałęzi gospodarczej. W Bansku jest tylko jeden klub go-go, w Zakopanem miejsc pod czerwoną latarnią przybywa nawet w niezwykle nobliwych miejscach, takich jak dawna biblioteka miejska. Dyskotek mamy porównywalną liczbę.

Brandy Pliska i różany olejek

Zakopane i Bansko łączy jeszcze jeden fakt - lubimy się z Bułgarami. Być może to kwestia sentymentu. Kiedyś Bułgaria należała do wąskiej grupy krajów, gdzie wolno nam było jeździć na wakacje. Dewiz na wyjazd nam nie dawano, więc zamiast nich woziliśmy tam plusz i krem Nivea. A za zdobyte lewy kupowaliśmy koniak „Pliska” i do dziś pachnący w Bansku na każdym kroku różany olejek.

Tekst i fot.: Jurek Jurecki

Tygodnik Podhalański 18/2015

Obejrzyj tez nasz film

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama

Galerie

Szkolnie i kolędowo

Zaglądamy do Czerwonego Dworu

Jedla z koncertem w Atmie

Żółty żonkil nadzieją dla hospicjum

Złote, srebrne i brązowe medale dla karateków

Wychowanie fizyczne na nartach

Kraków - Zakopane - 50 lat elektryfikacji linii kolejowej

Powiatowa Gala Stypendialna w Teatrze Witkacego

Górskie serki i pasterskie dzwonki

Fenomen szopki krakowskiej

Nagrodzeni zasłużeni dla Kościeliska

Tatry dla krwiodawców i nie tylko

Joanny Wnuk-Nazarowej opowieść o Henryku Mikołaju Góreckim

Jubileuszowe spotkanie krwiodawców w Witkacym

Wymiana desek z Sopotem za nami, sezon zimowy otwarty

Nocne niebo na Stacji Kultura Zakopane

Kapitan Barbara Grocholska-Kurkowiak ma ciepły dom

Podhalańskie mamuty i astronauci z Gliczarowa

Wielkie Forum Samorządowe pod Giewontem

Grecko-chrześcijańskie tropy pod Giewontem

Dom Pamięci w Miejskiej Galerii Sztuki w Zakopanem

Tu króluje rzeźba, "Jutrzenka", sala po prawej

Na osnowie czasu, czyli pół wieku Małgorzaty Kowalczyk

Agata Kowal w "Jutrzenkowej" Galerii ARTPARK

Okno pogodowe nad Morskim Okiem

Morskie Oko w komiksie

Po ślubowaniu i pasowaniu

Odkopywanie Zakopanego w Hyrnym

Pamiętają o Tischnerze, pamiętają o Szymanowskim

Szpulki w Jutrzence

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

PRACA | dam
Willa Zarębek w Łopusznej poszukuje osoby do pracy w kuchni. Zakres obowiązków: przygotowanie obiadów i pieczenie ciast. Tel. 507 549 659, e-mail: willazarebek@outlook.com
KOMUNIKATY
INFORMACJA: Wójt Gminy Poronin informuje o wywieszeniu na tablicy ogłoszeń w siedzibie Urzędu Gminy Poronin oraz na stronie BIP w dniach od 08.12.2025 r. do 30.12.2025 r. Zarządzenia Nr 78/2025 Wójta Gminy Poronin z dnia 08.12.2025 r. w sprawie: wykazu nieruchomości przeznaczonych do dzierżawy dot. części działki ewid. nr 15105/17 obręb 0502 Nowe Bystre.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO - USŁUGOWO - BIUROWY o powierzchni ok. 50 m2. Zakopane centrum, ul. Kościuszki - 691 124 272.
PRACA | dam
Szukamy dziennikarza dziennikarki do publikowania treści na Pieknesny.pl Rozwijamy serwis Pieknesny.pl, poświęcony tematyce zdrowego snu, regeneracji i dobrego samopoczucia. Szukamy osoby, która potrafi pisać rzetelnie, lekko i z myślą o czytelniku. https://pieknesny.pl/ magda@pieknesny.pl
USŁUGI | budowlane
ELEKTRYK SZUKA ZLECEŃ - 602 317 519.
PRACA | dam
Produkcja pączków, piekarz Pączkarnia-ZAKOPANE przyjmie do pracy dziewczynę-kobietę z Zakopanego lub okolic,do produkcji pączków. Praca na stałe, zmianowa, w godzinach od 6.oo-18.00. Informacja tylko telefonicznie. 609097999
Tel.: 609097999
SPRZEDAŻ | różne
PIERZE I PUCH Z GĘSI. 536 88 77 35.
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Sprzedaż NIERUCHOMOŚCI na Podhalu. Zadzwoń 792 250 793 lub skorzystaj z formularza na www.dobrasprzedaz.pl
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię MIESZKANIE w Nowym Targu. Bezpośrednio od właściciela. Może być do remontu. Pomogę załatwić formalności. Tel. 603 607 360.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Poszukujemy OSÓB DO OBSŁUGI KLIENTA w biurze Szkoły Narciarskiej na Polanie Szymoszkowej w Zakopanem! Praca sezonowa: grudzień - marzec. ZAKRES OBOWIĄZKÓW. - Obsługa klientów bieżących w biurze szkoły, - Obsługa e-maila i przyjmowanie rezerwacji telefonicznych, - Sprzedaż usług szkoły narciarskiej, - Rozliczanie lekcji oraz współpraca z instruktorami. WYMAGANIA: - Komunikatywność i cierpliwość, - Dobra organizacja pracy i umiejętność samodzielnego działania, - Umiejętność obsługi komputera, - Łatwość w nawiązywaniu kontaktów, - Zdolność do pracy przy kilku zadaniach jednocześnie, - Komunikatywna znajomość języka angielskiego. OFERUJEMY: - Pracę w przyjaznej, sportowej atmosferze, - Możliwość nauki i rozwoju w branży turystyczno-narciarskiej, - Zimowy sezon pełen dobrej energii i górskiego klimatu! OSOBY ZAINTERESOWANE prosimy o przesyłanie aplikacji na e-mail: szkola@szymoszkowa.pl lub kontakt telefoniczny: 734 011 011. CZEKAMY WŁAŚNIE NA CIEBIE!
MOTORYZACJA | sprzedaż
CITROEN JUMPER, r.p. 2013, cen do uzgodnienia - 604 102 804.
MOTORYZACJA | sprzedaż
VW TRANSPORTER, r.p. 2013, cena do uzgodnienia, 604 102 804.
PRACA | dam
PAPI SERVICE SP. Z O.O. ZATRUDNI KIEROWCÓW. WYMAGANE KAT. C+E ORAZ UPRAWNIENIA ADR. MOŻLIWE PRZESZKOLENIE ADR/TDT Z ZAKRESU PRZEWOZU PALIW PŁYNNYCH . TEL.602290555
PRACA | dam
Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
Tel.: 600404554
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.