2022-05-23 10:00:00

Partnerskie miasto w Pirynie

W zaprzyjaźnionym z Zakopanem bułgarskim Bansko inwestowali Rosjanie. (WIDEO)

Reklama

Wina Putina i różany olejek - to tytuł tekstu i filmu, który przygotowaliśmy dla naszych czytelników w 2015 roku. Przypominamy je dziś.

Rosjanie nie przyjadą już do nas na narty. Putin im zabronił i kazał jechać do Soczi. Co prócz braku rosyjskich turystów łączy albo dzieli dwa zaprzyjaźnione od niedawna narciarskie kurorty - Bansko i Zakopane? Co nas dzieli? Najbardziej ceny apartamentów. W Bansku studio z widokiem na góry można kupić już za 40 tys. zł. Co jeszcze? Liczba reklam na ulicach. My mamy ich 100 razy więcej. Znacznie więcej mamy też klubów go-go. W Zakopanem nie mamy Christo Stoiczkova, znanego piłkarza Barcelony. A co łączy? Świetne jedzenie, knajpa na knajpie, autostrada w budowie i dziurawe drogi. Łączy też umowa o partnerstwie, podpisana niedawno przez burmistrzów obu miast. Choć na ulicy Banska nie jest to powszechna wiedza. - Przepraszam, ale nic o tym nie wiem - zarzeka się Ivo, który na co dzień zajmuje się promocją jednej z tutejszych restauracji, tzn. stoi na ulicy i zachęca turystów do wejścia na kolację. Na szczęście w tutejszym Centrum Informacji o umowie wiedzą. Bansko to małe miasteczko w górach Pirinu, oddalone od Sofii o mniej więcej 2 godziny jazdy samochodem. Od kilku lat trwa budowa autostrady, która kiedyś połączy stolicę Bułgarii z górami. Na razie kończy się ona ok. 40 km przed narciarskimi kurortami.

Posłuszni funkcjonariusze

W lecie miasto świeci pustkami, nie jest tak popularne o tej porze roku, jak Zakopane. Za to w zimie przeżywa najazd narciarzy. Albo lepiej - przeżywało, bo od kiedy Putin zakazał urzędnikom i ich rodzinom wyjazdu poza Rosję, liczba turystów znacznie spadła. Ten problem dotknął także nas, ale nie odczuliśmy tego tak dotkliwie, jak Bułgarzy. Rosjanie lubili tu jeździć z kilku powodów - niskich cen, cyrylicy i co najważniejsze luksusowych hoteli. Mimo że to zaledwie 10-tysięczne miasto, liczbą cztero- i pięciogwiazdkowców bije Zakopane na głowę. Swoje pokoje oferuje tu prawie 40 takich luksusowych hoteli. Pod Tatrami mamy ich zaledwie kilka. Dla uspokojenia warto jednak dodać, że te 4 bułgarskie gwiazdki to góra 3 nasze zakopiańskie. Może z wyjątkiem kilku obiektów. Perełka to Kempiński Hotel Grand Arena Bansko. Luksusowy i markowy pięciogwiazdkowy hotel ściąga do miasta specjalną klientelę. Kiedyś głównie rosyjską.

Ruscy zbankrutowali

Żeby dowiedzieć się, kto jest inwestorem większości tutejszych hoteli, wystarczy wyjść na ulicę i popytać. Wśród tutejszych mieszkańców to tajemnica poliszynela. Część z nich to własność wysokich rangą polityków z Sofii. Zainwestowali też biznesmeni z Anglii - parę lat temu zauroczeni byli tą okolicą. Dzięki temu Brytyjczycy stanowią tu dziś największą grupę turystów. Gros obiektów to jednak rosyjskie pieniądze. Ivo opowiada, że jeszcze kilka lat temu za apartament, który dziś kosztuje 15 tys. euro, trzeba było zapłacić 10 razy tyle. - Teraz warto u nas kupować - przekonuje.

Ścieki w potokach

- Budowali bez opamiętania - łapie się za głowę Angielka, która kupiła tu apartament. Czeka na męża obok hotelu „Belvedere” w centrum miasta. Nie chce się przedstawić. - Dziś są o wiele tańsze niż w całej Europie. Piękny, duży apartament kupi się teraz za mniej więcej 30 tys. euro. Od kilku dni jeździ tu z rodziną na nartach. - Przeinwestowane miasto to poważny problem Banska - Angielka nie wie, jak z niego wyjść. - To jest bardzo powolny proces. Tu jest za dużo wybudowanych hoteli, a za mało przeznaczono na infrastrukturę, np. drogi. Jest kłopot z odpływem ścieków - dodaje.

Na drogach korupcja

Ścieki to problem obu partnerskich miast. Bansko, podobnie jak Zakopane, w sezonie nie radzi sobie z ich nadmiarem. Ta choroba staje się powoli nieuleczalna, zwłaszcza w obliczu faktu, że władze obu miast nie kwapią się do inwestowania w modernizację oczyszczalni ścieków. Inaczej jest z infrastrukturą drogową. Tu my wypadamy znacznie lepiej. Ktoś, kto przejedzie się ulicami Banska poza ścisłym centrum, już nigdy nie będzie narzekał na Zakopane. Gdzie się podziały unijne pieniądze na remonty dróg? Kto jest winien, że pieniędzy nie ma? Mieszkańcy mówią jednym głosem, ale szeptem - powszechna korupcja. Gdy pytam o to Ivo, kończy rozmowę.

Plotkują o Doruli

Wydaje się jednak, że większym problemem od dziur są szpecące miasto porzucone inwestycje. Żeby przekonać się, jakie są efekty przeinwestowania, wystarczy wspiąć się w okolice hotelu „Panorama”. Stąd widok na miasto jak na dłoni. U dołu stare budynki przykryte czerwoną dachówką. Piękna część Banska. Bliżej gór pojawiają się hotele, apartamentowce. Znika tradycyjny obraz bułgarskiego miasteczka, wchłonięty przez coraz większe, coraz masywniejsze obiekty. W pewnym momencie krajobraz zmienia się ponownie. Opuszczone place budów, potężne gruzowiska, a między nimi szkielety budynków - kolejnych hoteli, apartamentowców. Porzucone czekają na lepsze czasy albo techniczną śmierć. Gdzieniegdzie na murach wiszą informacje o sprzedaży. Na innych nie ma już nic. - Taka sytuacja nie dotyczy tylko Banska - wyjaśnia Yolina Mihneva-Kikeva z Departamentu Rozwoju Miasta. - Nad morzem sytuacja jest podobna - tłumaczy to kryzysem. Dziś ten stan pogłębia sytuacja w Rosji. - Dlatego też apartamenty są bardzo tanie. Ostatnia plotka? Podobno burmistrz Zakopanego kupił tu apartament. - Ja to też słyszałam. Wasz nowy burmistrz - śmieje się Yolina Mihneva-Kikeva. - Ale ja nic o tym nie wiem.

Mechana to nie mexicana

Uliczki starego miasta pną się pomiędzy wiekową, niską zabudową krytą czerwoną dachówką. Mnóstwo sklepów z pamiątkami i na każdym kroku Mechana. - Niektórzy goście zagraniczni wchodząc tu myślą, że to meksykańska restauracja - żartuje Lubo, jeden z pracowników najstarszej w mieście restauracji „Obetsanova Mechana”. - Oferujemy tu typowe, tradycyjne potrawy, także nasze, z Banska. Mamy własne wyroby, np. kiełbasy. Robimy rakiję i produkujemy własne wino - zachwala Lubo. Dobre jedzenie jest więc wspólną cechą naszych partnerskich miast. Kapele, tradycyjna muzyka towarzyszy gościom restauracji też w obu partnerskich miejscach. Różnią nas stroje i opłata za toaletę w knajpie. Tutaj, w Bansku, nikt pieniędzy za siusiu nie pobiera, bez względu na to, czy to gość wyrwany od stolika, czy wpadł tu wyłącznie za potrzebą. W Zakopanem niestety, nie mamy litości i bez skrupułów za toaletę wyciągamy rękę po pieniądze. Różni nas także odległość karczm od kościołów. „Obetsanova Mechana” jest 30 kroków od wejścia do pięknej cerkwi. W Zakopanem trzeba by ją zamknąć ze względu na to, że wino i rakija musi być u nas podawana dalej niż 100 metrów od drzwi świątyni.

Gondola Stoiczkova

Bansko bije nas na głowę w infrastrukturze narciarskiej. Z samego centrum miasta wysoko w Pirin pnie się gondola. Kolejka to inwestycja bułgarskiego First Investment Bank. A dokładnie Christo Stoiczkova, byłego, znanego piłkarza, który postanowił, że jego bank tu zainwestuje. Gondola to nie tylko znakomity sposób na dotarcie narciarzy w góry, ale także atrakcja dla tych, którzy lubią z wysokości podziwiać uroki miasta i gór. Odkąd powstała gondola, Bansko stało się jednym z najbardziej atrakcyjnych ośrodków narciarskich w Europie Wschodniej. Tereny narciarskie (65 km tras) rozłożone są głównie pod szczytem Todorka (2746 m n.p.m.). Podobieństw między naszymi miastami można by szukać w braku porządnej sieci tras biegowych i trwającej od lat dyskusji pomiędzy narciarskim lobby a parkiem narodowym. Zdaniem przedsiębiorców w Bansku konieczna jest budowa drugiej nitki gondoli. Te pomysły skutecznie blokuje Park Narodowy Pirinu, który mimo wszystko wydaje się bardziej liberalny niż Tatrzański Park Narodowy. Parkowcy bułgarscy zgodzili się na sztuczne naśnieżanie 80% tras narciarskich. Nasi nie chcą o tym nawet słyszeć. Na otarcie łez mamy skocznie i Puchar Świata w skokach narciarskich. Ale Bułgarzy mają za to Puchar Świata w narciarstwie alpejskim.

Jazz, filmy i futbol

Kulturalnie jest w obu miastach. Mamy festiwale jazzowe i przeglądy filmów górskich. Podobnie jest z promocją i centrum informacji turystycznej. Przegrywamy, jeśli chodzi o lokalizację. Dwupiętrowe Biuro Promocji Banska mieści się w samym centrum miasta. U nas na obrzeżach. Wydawnictw i map w różnych językach nie brakuje w obu zaprzyjaźnionych kurortach. Sportowo jest też podobnie, oba miasta mają swoje piłkarskie drużyny i stadiony.

Gorąca woda w beczkach

W obu regionach występują wody geotermalne. My mamy ogrzewane nią domy, przynajmniej niektóre, i Aqua Park na miejscu. W Bansku najbliższe baseny z gorącą wodą są w ościennych gminach, m.in. w oddalonej o kilkanaście kilometrów miejscowości o sympatycznej i dobrze kojarzącej się nazwie Bania. Niektóre hotele w centrum Banska znalazły sposób, żeby zatrzymać u siebie miłośników wód geotermalnych. Specjalnymi beczkowozami dowożą z Bani tę wodę i wypełniają nią swoje baseny.

Pod czerwoną latarnią

Bijemy Bułgarów na głowę w przemyśle erotycznym. Pod Giewontem stawiamy na rozwój tej gałęzi gospodarczej. W Bansku jest tylko jeden klub go-go, w Zakopanem miejsc pod czerwoną latarnią przybywa nawet w niezwykle nobliwych miejscach, takich jak dawna biblioteka miejska. Dyskotek mamy porównywalną liczbę.

Brandy Pliska i różany olejek

Zakopane i Bansko łączy jeszcze jeden fakt - lubimy się z Bułgarami. Być może to kwestia sentymentu. Kiedyś Bułgaria należała do wąskiej grupy krajów, gdzie wolno nam było jeździć na wakacje. Dewiz na wyjazd nam nie dawano, więc zamiast nich woziliśmy tam plusz i krem Nivea. A za zdobyte lewy kupowaliśmy koniak „Pliska” i do dziś pachnący w Bansku na każdym kroku różany olejek.

Tekst i fot.: Jurek Jurecki

Tygodnik Podhalański 18/2015

Obejrzyj tez nasz film

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama

Galerie

Zakopiański Festiwal Literacki

Andre Bachleda Curuś u Wnuka

Przyjaciele Andrzeja Brandstattera w Nosalowym Dworze

Biały haft w Czerwonym Dworze

Festiwal Muzyka u Wnuka wystartował

Leszek Możdżer w Nosalowym Dworze

Wielkie otwarcie wystawy prac Witkacego w Okszy

Witkacy w Okszy

Koniec roku szkolnego 2024/2025

Wspaniałe Powitanie Lata w Nowym Targu

Kurierzy Tatrzańscy w żywej pamięci

Czysta Piątka w Czystych Tatrach

Zwiedzamy zrujnowane Sanato

Z mamą i tatą fajnie jest!

Józefa Pęksa-Czerniawska, Agata Nowakowska-Wolak i Wojciech Strączek nagrodzeni w "Księżówce"

Szesnaście kobiet w Miejskiej Galerii Sztuki

Sky Walk Serce Poronina otwarte dla wszystkich

Sośnica ruszyła po rozbudowie i modernizacji

Wiosenna Szczawnica

Palace, Katownia Podhala i brama do Auschwitz

Cały świat Zofii Szwajnos

Przystań na Kamieńcu rośnie dzień po dniu

Szczęśliwa trzynastka, czyli Miś Zakopiański wybrany

Morskie Oko okiem młodych artystów

W sąsiedztwie Domu Doktora

Młodzi artyści i ich wizje kubizmu

Hasior - rekonesans w Czerwonym Dworze

Zawody Koziołka Matołka 2025

Aukcja dla Domu Doktora

Cześć i chwała żołnierzom wyklętym

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Siewierski Nieruchomości ul. Br. Czecha 1, Zakopane. +48 18 20 66 129, +48 506 13 14 63 www.siewierski.pl
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupie Pilnie -Pensjonat w Zakopanym -tel 660797241 b12.pl.
PRACA | dam
Zatrudnię KIEROWCĘ C+E na pracę po kraju ( poniedziałek - piątek). Praca na plandece. Kontakt 514 240 136, 691 758 882.
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Sprzedam konia czeskiego zimnokrwistego. Masc karogniady,przyjazny dla dzieci, jezdzil w zaprzęgu i siodle. WAŁACH. Prawie 3 lata. kontakt tylko telefoniczny 791818377.
PRACA | dam
Przyjmę DO OPIEKI NAD STARSZĄ OSOBĄ. 602 534 193.
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Dwa KONIE 8.500 zł/szt. 790 759 407.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO OPAŁOWE 160zł/ m3 i odpad tartaczny 130zł/m3. 790 759 407.
SPRZEDAŻ | budowlane
WIĘŹBA 950 zł/kubik. 790 759 407.
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. SILNIK ŻUKOWSKI prawie nowy. 515 503 494.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
PRACA | dam
Skicontrol H.Martinczak.s.k.a. (Białka Tatrzańska) przedstawiciel na Polskę firmy SKIDATA, zatrudni: INFORMATYKA - SERWISANTA. Oferujemy: umowę o pracę, możliwość rozwoju zawodowego. Wymagania: znajomość rozwiązań IT, wykształcenie kierunkowe, doświadczenie na podobnym stanowisku, znajomość j.angielskiego, czynne prawo jazdy kat.B. Główne obowiązki: montaż i serwis systemu kontroli dostępu SKIDATA. CV prosimy przysłać na e-mail: praca@skicontrol.pl
PRACA | dam
Zlecę SZYCIE NARZUT z kawałków skór włoskich, kożuchowych. Dzwonić tylko z doświadczeniem. 504 636 921.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DOMEK LETNISKOWY W GORCACH. 515 503 494.
PRACA | dam
POTRZEBNA OPIEKUNKA DO 8-MIESIĘCZNEGO DZIECKA, 4-5 godzin dziennie. Zakopane. 692 278 855.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Oferujemy powierzchnię parkingową dla pojazdów osobowych/dostawczych/ciężarowych z możliwością składowania /przechowywania towaru, na monitorowanym obiekcie z własną stacja paliw. Przemysłowa dzielnica Nowego Targu blisko wjazdu na S7. Zapraszamy. Tel. 602 290 555
PRACA | dam
PIEKARNIA W ZAKOPANEM ZATRUDNI PIEKARZA. Na stałe, umowa. 602 759 709
PRACA | dam
Zatrudnię SPRZEDAWCZYNIĘ DO SKLEPU SPOŻYWCZEGO W ZAKOPANEM. 602 759 709
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414.
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
PRACA | dam
NIEMCY - murarz cieśla malarz ocieplenia spawacz elektryk kranista. 601-218-955
USŁUGI | budowlane
HYDRAULIK - 660 404 104.
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
USŁUGI | budowlane
PRACE WYSOKOŚCIOWE, MALOWANE DACHÓW, MALOWANIE ELEWACJI METODĄ NATRYSKOWĄ ORAZ KLASYCZNĄ. 537 160 398.
KUPNO
Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244
PRACA | dam
Praca na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i okolice. tel. 500160574. 500160574
Tel.: 500160574
PRACA | dam
PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM - BUKOWINA TATRZAŃSKA - STOISKO MIĘSNO-WĘDLINIARSKIE. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
POSZUKUJEMY KANTORA DO UDZIAŁU W TRADYCYJNEJ MSZY ŚWIĘTEJ WSZECHCZASÓW. 697 718 044
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię działkę na Podhalu GOTÓWKA!!! 600 404 554
Tel.: 600
USŁUGI | budowlane
CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.