2017-03-04 10:35:00

Reklama

BLOG Marcin Haberny

Blog

Od ziarna do alkoholowego trunku. Etapy warzenia piwa.

Co to jest słodowanie ziarna? Po co zaciera się słód? Czym dokładnie jest chmielenie, co dzieje się podczas fermentacji, oraz jak nie zostać producentem granatów.

Zacieranie słodu.
Fot. Marcin Haberny

Tak, producentem granatów. Ale o tym na samym końcu.

Dzisiejszy post poświęcony będzie konkretnym etapom warzenia piwa z zacieraniem, troche teorii i tego co ważne w poszczególnych etapach, na co uważać i jak się za to zabierać. Krótko i zwięźle.

Wymienimy sobie poszczególne etapy, czyli:

słodowanie
śrutowanie
zacieranie
filtracja i wysładzanie
chmielenie
fermentacja
butelkowanie

SŁODOWANIE

Słodowanie to kiełkowanie ziarna, które na celu ma wytworzenie odpowiedniej ilości enzymów, po to by podczas zacierania wydobyć z niego cukry fermentowane przez drożdże. Ziarnu zapewnia się warunki jakie roślina przechodzi w trakcie wzrostu w przyrodzie. Kiedy ziarno zakiełkuje, zatrzymuje się ten proces, a następnie słód się suszy. Nie jest to proces tak prosty jak opisałem, w ziarnie zachodzą skomplikowane procesy biologiczne. Samo słodowanie również łatwe nie jest, dlatego jest to chyba jedyny proces kiedy można powiedzieć, że domowe nie jest lepsze. Słód ze słodowni jest zdecydowanie lepszy niż zrobiony w domu. Spotkamy się ze słodami jęczmiennymi: podstawowe (bazowe), karmelowe, barwiące (palone), specjalne i wędzone. Pszenicznymi i żytnimi.

Źródło: beerplanet.com.br

ŚRUTOWANIE

Śrutowanie, to rozdrobnienie słodu tak, aby uszkodzić ziarno i rozerwać łuskę. Zbyt drobne śrutowanie, może doprowadzić do problemów z filtracją, a zbyt drobno zmielona łuska może dać w piwie uczucie ściągania z wypłukanych garbników. Zbyt grube śrutowanie natomiast może przyczynić się do niskiej wydajności. Drobno można śrutować twarde ziarna żyta i pszenicy które pozbawione są łuski. Praktykowane jest zwilżenie słodu przed śrutowaniem, w celu zmiękczenia łuski.

ZACIERANIE SŁODU

Zacieranie, czyli lekko mówiąc moczenie słodu. Celem zacierania jest wypłukanie cukrów ze słodowanego ziarna. Do tego celu potrzebne są enzymy, które powstają podczas słodowania. To one rozkładają skrobię na cukry fermentowalne dla drożdży, głównie maltozę. Najważniejsze z nich to beta-amylaza i alfa-amylaza. Oprócz głównych enzymów, istnieją też takie które są aktywne w innych temperaturach. a mogą wpływać na klarowność, pianę, a nawet aromat goździków w piwach pszenicznych (oczywiście przy doborze odpowiednich drożdży).

PRZERWA	TEMP.	CEL
ZAKWASZAJĄCA	30-32°C	Zacieranie w tej temperaturze miało na celu zakwaszenie się w wyniku działania enzymu fitazy, dzisiaj rzadko stosowana. Obecnie używa się słodu zakwaszającego, albo kwasów, m.in. mlekowy, w celu obniżenia pH.
FERULIKOWA	44°C	Dotyczy piw pszenicznych. Warząc piwo w tym stylu robimy tę przerwę aby stworzyć kwas ferulowy. Podczas fermentacji odpowiednimi drożdżami zachodzi dekarboksylacja kwasu ferulikowego, czyli reakcja chemiczna, która prowadzi do pojawienia się w piwie 4-winylogwajakolu, dającego aromat goździka.
BETA - GLUKANOWA	45-50°C	Obniżenie lepkości beta-glukanu. Szczególnie ważne przy piwie żytnim, które podczas zacierania może zmienić konsystencje w rzadki kisiel, co w efekcie skończyć się może problemami w filtracji.
BIAŁKOWA	50-52°C	Stosowanie ma na celu rozkład białek, aby dostarczyć drożdżom aminokwasów niezbędnych do intensywnego budowania nowych komórek w okresie wzrostu podczas fermentacji. Negatywnie wpływa na piane w piwie. Obecnie pomijana.
MALTOZOWA	62°C	W tej temperaturze pracuje najefektywniej enzym beta-amylaza który wytwarza maltozę (dwucukier), łatwo fermentowaną przez drożdże. Gdyby poprzestać z zacieraniem na tej przerwie, powstałoby piwo wytrawne (alkoholowe).
DEKSTRYNUJĄCA	72°C	Tutaj pracuje głównie alfa-amylaza, enzym wytwarzający przed wszystkim dużą ilość dekstryn - cukrów złożonych, które nie są fermentowalne i poprawiają treściwość piwa. Gdyby zacierać w tej temperaturze, z pominięciem przerwy maltozowej, powstało by piwo będzie bardziej słodkie, o niskiej zawartości alkoholu.

Jak widać, zacieranie w stałej temperaturze 65-67°C jest "kompromisem" pomiędzy aktywnością obu enzymów.

Kształtować można tutaj charakter piwa, odpowiedni do stylu, ale nawet celując we własne receptury. Pozwala nam tez w jakiś sposób stwierdzić, czy końcowa gęstość po fermentacji to wynik problemów z drożdżami, czy też celowy skutek zacierania "na wytrawnie" czy "na słodko". Tabela przedstawia kolejność w jakiej powinniśmy to robić. Jeżeli zaczęlibyśmy od przerwy dekstrynującej, to maltozowej już nie zrobimy. Dlatego tak ważne jest używać termometru!

Zacieranie

Istnieją dwa główne rodzaje zacierania: infuzyjne i dekokcyjne.

Zacieranie infuzyjne - czyli tzw. zacieranie "na lenia". Ustala się temperaturę w przedziale 60-70°C i pozwala się działać enzymom. Można też prowadzić zacieranie programowane temperaturowo w którym pozwalamy pracować konkretnym enzymom w odpowiednim czasie.

Zacieranie dekokcyjne - tak samo sterowane temperaturowo, z tą różnicą, że podgrzewanie zacieru odbywa się poprze odebranie części zacieru (nazywane dekoktem). Dekokt doprowadza się do wrzenia i poprzez dodawanie go do zacieru podnosi się temperaturę.

FILTRACJA I WYSŁADZANIE

Czyli oddzielenie części stałych (młóta) od filtratu. Pomaga wężyk w oplocie (sraczwężyk :)), albo fałszywe dno. Tak naprawdę filtratorem jest łuska. Po zacieraniu, przekłada się delikatnie zacier do kadzi filtracyjnej i pozwala się ułożyć złożu. Trwa to do kilkudziesięciu minut. Potem odkręcamy na mały przepływ kranik i zwracamy kilka mętnych litrów z powrotem do kadzi. Kiedy leci już klarowny, możemy go podgrzewać. Przed filtracją należy zacząć podgrzewać wodę do wysładzania. Wysładzanie to wypłukanie resztek cukru po filtrowaniu. Podgrzaną wodę do ok 80°C przelewamy powoli do kadzi zaciernej, pamiętając aby nie wysładzać poniżej 2°Blg. Mierzymy to areometrem, po ostudzeniu próbki do 20°C. Wypłukiwanie poniżej 2°Blg może skutkować wypłukiwaniem garbników (uczucia ściągania w gotowym piwie).

Przelewanie zacieru do filtracji i wysładzania.

CHMIELENIE - czyli zagotowanie brzeczki i dodanie chmielu w celu nadania goryczki, smaku i aromatu. W zależności jak długo chmiel gotujemy, możemy uzyskać różne efekty.

60 minut - goryczka
30 minut - smak
10 minut - aromat

Dodaje się też chmiel na 0 minut (czyli po wyłączeniu palnika), na whirlpool (wprawienie w ruch okrężny schłodzonej brzeczki w celu uformowania się chmielin i innych osadów na środku garnka, aby do fermentora zlać jak "najczystszy" płyn), na burzliwą fermentację, na cichą fermentację, lub robienie herbatki chmielowej.

Bardzo ważne podczas gotowania brzeczki, aby naczynie w którym gotujemy nie było przykryte, aby DMS (Dimetylosiarczek) mógł odparować (aromaty warzyw, kukurydzy). Powinna być swoboda odparowania (potrafi wyparować kilka litrów w zależności od intensywności gotowania, oraz czasu). Warto mieć dobry okap, albo odchylone okna.

Podczas gotowania, można spodziewać się przełomu.

Przełom

Należy również zadbać również o to, aby jak najszybciej schłodzić brzeczkę po gotowaniu. W domu typowymi pomaga wanna albo brodzik wypełniony zimna wodą. Bardziej zaawansowanym urządzeniem (często domowej roboty) jest chłodnica zanurzeniowa podłączana do zimnej wody włożona do gorącej brzeczki potrafi ją ostudzić do ok 20°C, nawet w kilkanaście minut, oczywiście zależy jak jest wykonana i z jakiego materiału. W wannie może to trwać kilka godzin.

Chłodzenie chłodnica zanurzeniową.

FERMENTACJA

Fermentacja jest poniekąd kluczem w całym procesie warzenia. Tutaj powstają niektóre aromaty, a przede wszystkim powstaje alkohol. Uwaga piwowara powinna się skopić jedynie na zapewnieniu odpowiedniej temperatury, i przede wszystkim (na początku drogi z piwowarstwem) na niezaglądaniu natrętnie do fermentora.

Na samym początku najważniejszą czynnością przed zadaniem drożdży jest napowietrzenie brzeczki. Tlen jest potrzebny naszym grzybkom do rozmnożenia. Dopiero kiedy tlen się skończy, zaczynają produkować etanol. Zbyt krótkie napowietrzanie, może zaburzyć przebieg fermentacji, a wtedy powstanie wadliwe piwo. Natleniać można łygą, albo przelewając z jednego pojemnika do drugiego. Należy pamiętać, że sprzęt z którym będzie miała styczność napowietrzana brzeczka, musi być dokładnie zdezynfekowany.

Napowietrzona brzeczka, przed zadaniem drożdży.

Kolejną ważną rzeczą jest temperatura. Miejmy na uwadze to, że podczas fermentacji wydziela się ciepło. Temperatura w fermentującej brzeczki będzie miała ok 2 stopni więcej.

Przykładowo: jeżeli chcemy fermentować w 19°C, to temperatura otoczenia powinna mieć ok 17°C.

Pomaga tutaj termometr ciekłokrystaliczny, naklejany na fermentor. To ten sam który możecie zobaczyć na akwariach. Jest to powierzchowny pomiar, ale najbliższy tej temperaturze jaką ma fermentująca brzeczka.

Samo zapewnienie odpowiedniej temperatury w warunkach domowych, może być trudne, ale istnieją sposoby aby tak nie było. Jeżeli temperatura jest za wysoka, można owijać fermentor zimnymi mokrymi ręcznikami, wstawić go do lodówki (jeżeli są na to warunki), zrobić sobie styropianowe pudło do którego wkładać będziemy zamrożoną wodę w butelkach. Jeżeli jest niska, można wstawić fermentor do naczynia z ciepłą wodą, owinięcie kocem, czy wstawienie grzejnika do pomieszczenia w którym fermentujemy, ewentualnie zakupić pas grzewczy.

Podczas fermentacji można zaobserwować kilka faz fermentacji burzliwej:

lag - czas od zadania drożdży, do rozpoczęcia fermentacji. To czas w którym nowy piwowar (jeżeli nie ma przezroczystego fermentora, albo nie zaobserwuje "bulkania" rurki fermentacyjnej) zajrzy do wiadra z "pisiont" razy. Lag trwa od kilku do kilkunastu godzin, jeżeli trwa ponad 48 h, a są to drożdże górnej fermentacji to wtedy można się martwić. Do tego czasu wskazane jest nie zaglądanie do fermentora i nie obgryzanie paznokci.
faza niskich krążków - kiedy na tafli pojawia się piana.
faza wysokich krążków - maximum pracy drożdży, duża obfita piana, niekiedy podobna do bezy. Potrafi wyjść z fermentora.
faza opadających krążków - piana opada, drożdże opadają na dno, albo wiszą w kożuchu na powierzchni.

Kiedy ustępuje fermentacja burzliwa, wtedy należy rozważyć przelanie znad osadu drożdżowego i innych osadów na fermentację cichą. Fermentacja cicha to nie czynność jaką wykonuje piwowar, ale proces końcowej pracy drożdży i klarowanie się piwa. Nie trzeba na cichą przelewać. Jest to jednak wymagane kiedy chcemy zebrać gęstwę drożdżową do kolejnego piwa, albo jeżeli mamy dużo osadów i chcemy mieć czyste piwo do przelewania w butelki.

Na tym etapie również istnieje jakiś procent niepowodzenia. Zła kondycja drożdży, zbyt niska ich ilość, słabe napowietrzenie brzeczki, infekcja. Ale spokojnie, rzadko się zdarza.

Faza wysokich krążków.

BUTELKOWANIE

Rozlew uwarzonego piwa to zwieńczenie naszej pracy. Od skosztowania nagazowanego napoju alkoholowego dzieli nas już tylko kilka tygodni.

Na butelkowanie, decydujemy się, kiedy pomiar gęstości wskazuje przez kilka dni tyle samo. Czyli kiedy "Blg. nie spada".

Najczęściej piwo przed rozlewem przelewa się do fermentora z kranikiem, i do niego dodaje się surowiec do refermentacji.

Na początku przygody z piwowarstwem prościej jest dodać cukier do każdej butelki, w odpowiedniej ilości. Butelki myjemy i dezynfekujemy, do każdej butelki dodajemy cukier i napełniamy piwem. Lepszym rozwiązaniem jest odmierzenie cukru, zagotowanie go z niewielka ilością wody i dodanie do fermentora z kranikiem (do którego przelejemy piwo). Do tego są kalkulatory, nie musimy tego liczyć. Zakładamy kapsel i zamykamy kapslownicą. Dodanie cukru do piwa wznowi fermentację w butelce. Kiedy ją zamkniemy, dwutlenek węgla który produkują drożdże nie będzie miał się gdzie ulatniać, tym samym rozpuści się w piwie. Tak powstanie gaz w piwie. Proste!

Zlewanie piwa do fermentora z kranikiem.

Bardzo ważne jest tutaj odpowiednie odmierzenie surowca do refermentacji. Jeżeli dodamy zbyt dużo, to w efekcie możemy mieć gushing (niekontrolowane pienienie się piwa, po otwarciu butelki wszystko wyjeżdża). W najgorszym przypadku możemy stworzyć granat! Od zbyt wysokiego ciśnienia rozrywa butelkę. Jest to poważna sprawa, bo jest zagrożeniem dla naszego zdrowia. Podobno piwowarzy się dzielą na tych którzy mieli granaty,, oraz na tych, którzy je będą mieć. Sam nie miałem ani jednego.

Jeżeli damy zbyt mało cukru do refermentacji, wtedy piwo możne wydawać się trochę "płaskie" (nie w smaku, ani aromacie), piana się może nie utworzyć. Kto lubi pić wygazowane piwo?

Zamykanie butelki.

Osobiście najbardziej z całego procesu warzenia nie lubię butelkować. Szczególnie wtedy kiedy mam nowe butelki do umycia i odklejania etykiet. Jest to proces żmudny, ale zrekompensować mogę go sobie za kilka tygodni, kiedy nalewam własne piwo z obfitą pianą, która obkleja szkło. aż do ostatniego łyku. Tak jak ten IRISH RED ALE poniżej.

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

piwnik 2017-03-04 21:20:22

Zgrzyta trochę ten alkohol nie lepiej byłoby " złocisty " ? Znowu akiś mapet będzie putał o bimber

Reklama

Galerie

Wiosenna Szczawnica

Palace, Katownia Podhala i brama do Auschwitz

Cały świat Zofii Szwajnos

Przystań na Kamieńcu rośnie dzień po dniu

Szczęśliwa trzynastka, czyi Miś Zakopiański wybrany

Morskie Oko okiem młodych artystów

W sąsiedztwie Domu Doktora

Młodzi artyści i ich wizje kubizmu

Hasior - rekonesans w Czerwonym Dworze

Zawody Koziołka Matołka 2025

Aukcja dla Domu Doktora

Cześć i chwała żołnierzom wyklętym

Drań Witkacy na nas patrzy

Odważnej Estery Karp wyprowadzanie z zapomnienia

Tomasz Gluziński i jego twórczość w Opolance

Dzień Babci i Dziadka w SP Ciche 1

Dom Doktora powstaje po pożarze

Otwarcie 31. Ogólnopolskiej Olimpiady Młodzieży w Sportach Zimowych

Świat dorożek i powozów na Podhalu

Urodzinowy Chasior u Hasiora

WOŚP na Chotarzu w Kościelisku

Śleboda Józefa Koszarka w Okszy

Premierowa "Wdowa po sołtysie"

Kolędy i pastorałki w Miejskiej Galerii Sztuki

Noworoczne kolędowanie w Czerwony Dworze

Święto gwary w Białym Dunajcu

Cudnej mimozie - wstrętna pokrzywa, czyli duch Makuszyńskiego w Opolance

Halina Rząsa - dokumentalistka pra-ekologii

"Widziałam Joannę" Mariusza Koperskiego w Gwarno

Benefis Eugeniusza Karkoszki z Lipnicy Wielkiej

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

SPRZEDAŻ | zwierzęta
Dwa KONIE POCIĄGOWE 9.500 zł/szt. 790 759 407.
SPRZEDAŻ | budowlane
STEMPLE BUDOWLANE 6 zł/szt. DESKI SZALUNKOWE 600 zł/kubik. WIĘŹBA 950 zł/kubik. 790 759 407.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO OPAŁOWE 160zł/ m3. 790 759 407.
SPRZEDAŻ | budowlane
DOM Z PŁAZÓW CIOSANYCH 10x8m - do przeniesienia. 790 759 407.
SPRZEDAŻ | budowlane
DESKI Z OFLISEM na szałasy. 790 759 407.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110m2 W CENTRUM NOWEGO TARGU, UL. KRZYWA. 608 806 408
PRACA | dam
RESTAURACJA W KOŚCIELISKU ZATRUDNI: KUCHARZY, POMOCE KUCHENNE, KELNERÓW. 608 806 408
PRACA | dam
DORYWCZO - SPRZĄTANIE W KOŚCIELISKU. 608 806 408
PRACA | dam
KOŚCIELISKO - OSOBĘ DO OBSŁUGI IMPREZ: WESELA, KOMUNIE, CHRZCINY. 608 806 408
PRACA | dam
DO PRACY W PENSJONACIE W KOŚCIELISKU z możliwością zamieszkania. 608 806 408
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ KAŻDEGO MERCEDESA SPRINTERA. 531 666 333.
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333.
PRACA | dam
RESTAURACJA W ZAKOPANEM ZATRUDNI KELNERA-KELNERKĘ W SYSTEMIE ZMIANOWYM (8 GODZINNYM). 512351742 ZAMOYSKIEGO 2 watra@zakopane-restauracje.pl
Tel.: 512351742
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni EKSPEDIENTKĘ. Bardzo dobre warunki pracy. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni KIEROWCĘ. Dobre warunki pracy. 604 102 804, 602 285 793.
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE PODDASZY WEŁNĄ MINERALNĄ, ADAPTACJA PODDASZY, ZABUDOWA GK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
KOMPLEKSOWE WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, MALOWANIE, PANELE, MONTAŻ DRZWI, ŁAZIENKI, ZABUDOWY GK. 660 079 941.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Podczerwone -sprzedam mieszkanie 46m2 gotowe do zamieszkania tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Kościelisko-Czajki -dom na super widokowej działce -sprzedam tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Łopuszna działka budowlana 1466 m2 -media, dojazd asfaltowy tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Białka Tatrzańska -działka 1398m2 z planem zagospodarowania -MU , przy drodze asfaltowej, blisko wyciagi narciarskie tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Białka Tatrzańska -działka z pozwoleniem na budowę dwoch domków -blisko wyciąg narciarskie tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Jurgów-sprzedam do do zamieszkania tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Suche --działka 2000m2 z pozwoleniem na budowę , blisko wyciagu tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Białka Tatrzańska -działka 2500m2 -pierwsza linia zabudowy, zjazd, wz sprzedam tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Zakopane- Jaszczurówka -dom -pensjonat na dużej działce 1758 m2 -sprzedam 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Zakopane -Jaszczurówka- lokal pod gastronomie w apartamentowcu 100m2 -do wynajęcia lub sprzedaży tel 6607972410.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię DOM do 100.000 zł. 500 221 028.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Czerwienne - nowy piękny dom sprzedam gotowy do zamieszkania tel. 660797241 b12
Tel.: 660797241
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Owczarek podhalański. 501816189
Tel.: 501816189
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam LAS w Łopusznej. 18 28 560 60.
PRACA | dam
Wspólnota Mieszkaniowa INFINIUM - Aleje 3 Maja 5 w Zakopanem - POSZUKUJE FIRMY ŚWIADCZĄCEJ USŁUGI SPRZĄTANIA BUDYNKU (klatki schodowe, korytarze, itp.) ORAZ TERENU ZEWNĘTRZNEGO. Kontakt w sprawie zakresu do złożenia oferty tel. 889 18 91 54 - zarządca nieruchomości.
PRACA | dam
Pensjonat w Zakopanem zatrudni POKOJOWĄ - 666 37 83 57.
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
PRACA | dam
Zatrudnię pracowników budowlanych, ekipy, podwykonawców. 601 508736.
PRACA | dam
Zatrudnimy Panią na pokoje. Praca całoroczna stała w małym obiekcie 40-50 osób w Zakopanym. Panie chętne, proszę o kontakt. 18 2061434 sgzakopane@interia.eu
Tel.: 18
PRACA | dam
Przedsiębiorstwo Budowlane Sikora zatrudni pracowników na stanowisko: pomocnik budowlany, malarz, tynkarz, płytkarz, cieśla, zbrojarz, pracownik ogólnobudowlany .
Tel.: 602 629 623
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA BUDOWLANA W MURZASICHLU 19 arów, kameralna. 517 018 380
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.