2023-03-30 12:00:55

Nowy Targ

Autyzm? To powszechne

Z Marceliną Szpak, pedagogiem, logopedą i terapeutką, zajmującą się osobami ze spektrum autyzmu, z Pracowni Terapeutycznej AUtenTYZM w Nowym Targu rozmawia Józef Figura.

- Kolejny raz obchodzimy dzień autyzmu...

- ...Światowy Dzień Świadomości Autyzmu, 2 kwietnia. Ale ogólnie cały kwiecień jest miesiącem autyzmu. I są różne akcje uświadamiające, szkolenia, webinary.

- Czyli wciąż nie jesteśmy "świadomi"?

- Ciągle za mało. Mam sporo przykładów gabinetowych. Coraz częściej autyzm jest diagnozowany u nastolatków i osób dorosłych. I tak sobie myślę, rozmawiając z piętnastolatkiem, jak to się stało, że przez osiem klas szkoły podstawowej nikt tego nie zasygnalizował? Ciągle panuje mit, że osoby z autyzmem to osoby niemówiące, nieutrzymujące kontaktu, z niepełnosprawnością intelektualną, niepatrzące w oczy i nielubiące się przytulać, nielubiące ludzi.

- A nie?

- Owszem, ale spektrum autyzmu jest bardzo szerokie. Każda osoba jest całkowicie inna. To mieszanka różnych cech, zaburzeń, charakteru, środowiska, wychowania, temperamentu. Każda osoba jest inna. Dawniej diagnozowano autyzm głównie u osób bardziej zaburzonych, bo łatwiej było zauważyć, że nie reaguje na imię, nie mówi itd. I rzeczywiście widzę, że jest coraz więcej osób wcześniej zdiagnozowanych, rodzice zauważają pewne cechy i wiedzą, z czym je powiązać. Wiele jednak nastolatków dopiero teraz dostaje diagnozę.

- O czym to świadczy?

- O tym, że niektóre osoby ze spektrum autyzmu bardzo dobrze funkcjonują.

- To po co to diagnozować?

- To też częsty błąd w myśleniu. Prowadzę dużo grup dla nastolatków, niektórzy dostali diagnozę zaledwie pół roku temu. I zdecydowana większość z nich uważa, że bardzo dobrze, że zostali zdiagnozowani, szkoda, że tak późno. Bo czuli się inni, a teraz wiedzą, dlaczego. I nie czują się dziwni, nienormalni, tylko wiedzą, z czego to wynika, łatwiej to zaakceptować czy wytłumaczyć się przed innymi. „Ktoś się zdziwi, że nie rozumiem tego żartu, a ja odpowiem: bo mam autyzm”. Niekiedy jest to odbierane wręcz jako intrygująca, ciekawa cecha. Czasem mają nawet żal do rodziców, że ta diagnoza przyszła tak późno.

- Ale w takim razie co mnie, jako rodzica, powinno zaniepokoić. Bo to, że dziecko jest spokojne, siedzi w kącie, wydaje się być pożądaną cechą...

- Przede wszystkim trudności w odczytywaniu intencji innych ludzi. Na przykład dziecko w szkole nie ma kolegów. Nagle na przerwie podchodzą chłopcy z klasy, uśmiechnięci, więc ono myśli sobie: lubią mnie. A oni mówią: pij wodę z toalety. I ono to robi. Bo taki człowiek czasami odczytuje tylko złość, smutek, szczęście na twarzy. Ale jakieś niuanse, że chcą mnie wykorzystać - tego już nie. Często też np. dziewczyny nie wyczuwają, że się podobają chłopakowi. Bo jeśli nie ma jasnego komunikatu, to ona tego nie zauważa. Mimo że każdy by od razu wyczuł, że on ją podrywa! Uczniowie z autyzmem mają często kłopoty z lekcjami języka polskiego.

- Dlaczego?

- Bo tam są przenośnie, porównania. Maturzystka mi mówi, że nie rozumie, dlaczego liść spadający z drzewa to metafora przemijającego życia. Liść spada to spada. I tyle! Oni lubią jasne zasady i koniec. Jak trzeba iść spać o godz. 22 to idą. Jak przechodzimy na zielonym świetle to jest to święte.

- Okazuje się, że są to często osoby bardzo inteligentne.

- Tak, do tego często o nietypowych zainteresowaniach, w które bardzo głęboko wchodzą. Jeśli interesują się pociągami, to o kolei wiedzą absolutnie wszystko. To też pewien sygnał. Bywa, że w pewnych dziedzinach potrafią być lepsi od nauczyciela w szkole, co jednak nie zawsze pomaga...

- Ale przy tej inteligencji mimo wszystko społecznie trudno im się dostosować.

- Pozornie często dobrze funkcjonują. Wydaje się, że odpowiadają na pytania, radzą sobie. Ale nie mają koleżanek, nikomu się nie zwierzają. Mają trudności z nawiązaniem, ale i utrzymaniem relacji. Dostaną SMS-a od koleżanki z pytaniem o zadanie z matematyki. Odpowiadają, podając numer strony, i tyle. Ale tak nie zyskasz koleżanki! A one się nie zastanawiają, jak zostaną odebrane, co można, a co nie, a co się powinno.

- Mamy problem w społeczeństwie z odbiorem innych. Czy osoba, powiedzmy, z lekkim autyzmem nie będzie się bała do tego przyznać, obawiając się odrzucenia?

- Są takie sytuacje, ale jest ich mniej. Te osoby już tak dużo przeszły, że w pewnym sensie nabierają już pewności siebie. Czasami wystarczy diagnoza, czasem potrzebna jest terapia, by nabrać odwagi. Coraz częściej się mówi w mediach społecznościowych o neuroróżnorodności. To dobre, by nie wszyscy byli tacy sami, to potrzebne. Niestety, szkoła wychowuje tak, by wszyscy byli identyczni, nie sprzyja nabywaniu umiejętności społecznych, pracy w grupie, współdziałania, potępia nieszablonowość, oryginalność, kreatywne myślenie. Trzeba znać klucz i wejść w schemat.

Co ciekawe - autyzm jest cztery razy częściej diagnozowany u chłopców niż dziewczynek.

- Dlaczego? Są bardziej podatni?

- Nie. Dziewczynki się bardziej kamuflują, wpasowują się w otoczenie. Wiedzą, czego ludzie od nich oczekują: masz być cicha, spokojna, grzeczna, dobrze się uczyć. I żadnych problemów wówczas nie ma. A gdy się rozmawia, wychodzi, że zawsze czuła się inna. Stała z dziewczynami i przytakiwała, ale nie rozumiała o czym i dlaczego tak mówią. Chłopcy częściej przejawiają zaburzenia zachowania, będą się kłócić, walczyć, by było sprawiedliwie i uczciwie.

- Porozmawiajmy o tych "lekkich" przypadkach autyzmu, które nie są widoczne, nagłaśniane w mediach. Jak reagować jako rodzice, szkoła? Zwracamy uwagę na pewne zachowania i co dalej? Przecież każdy ma wdrukowane, by nie iść z dzieckiem do psychologa, bo przecież ono nie sprawia kłopotu.

- Ale chodzi o to, by pomóc dziecku. Każdy z nas lepiej się czuje, jeśli jego problem zostanie nazwany. Jak kogoś boli brzuch, to woli wiedzieć, co się dzieje, bo wtedy wiadomo, co dalej robić.

- Ale jeśli diagnoza brzmi: "nieuleczalne", to to dobija. A w przypadku autyzmu mamy ten przymiotnik i to pewnie niektórych rodziców odstrasza przed poszukiwaniem diagnozy.

- Trzeba u tych osób szukać mocnych stron, bo one naprawdę je mają. Ważne jest, by rodzice nie zaprzeczali, że pewne zachowania wynikają z autyzmu. Te dzieci szukają swojej tożsamości, mają po 15-17 lat, chcą się odnaleźć w społeczeństwie, znaleźć swoją drugą połówkę, wychodzić do rówieśników. A jeśli rodzic nie daje poczucia akceptacji, tylko zaprzeczanie, to to jest trudne.

- Tylko rodzic często nie wie, jak ma się zachować. Co zrobić.

- Jeśli są bardzo trudne relacje, to polecam w takiej sytuacji terapię rodzinną. Jeśli ciężko się dogadać, nie wiemy, jak się zachować, postępować. Ale młodzieży często wystarczy trening umiejętności społecznych, grupy wsparcia. Ja również spotykam się z rodzicami, by im pomóc.

- Coraz więcej mówi się o autyzmie, a niewiele o rodzicach.

- A oni często przeżywają typową żałobę po "stracie" zdrowego, wymarzonego dziecka. Człowiek ma nadzieje i marzenia, które trzeba "pochować" i zacząć żyć z dnia na dzień. Często rodzice przechodzą wszystkie fazy żałoby, zwłaszcza ci, którzy mają mniejsze dzieci i nie wiedzą nawet, czy te będą kiedykolwiek mówić. Wpadają w depresję, izolują się od innych. Bo jak pojadą na imprezę rodzinną z dzieckiem, które jest nie do okiełznania? Zawsze ktoś powie takiej matce, że nie umie wychować dziecka.

- Co więc robić? Ktoś podejrzewa objawy autyzmu u dziecka czy nastolatka - i co dalej?

- Można zacząć od wizyty w poradni psychologiczno-pedagogicznej. I ogólnie w gabinecie psychologa, psychiatry.

- W tym ostatnim przypadku to zwykle prywatne gabinety. Często nie ma nawet psychologa w szkole.

- Niestety, jak mówią rodzice - na diagnozę na NFZ można czekać nawet cztery lata.

- Prywatnych gabinetów zajmujących się autyzmem też jest niema zbyt za wiele

- Z tego co wiem, to jesteśmy jedyni... Ale wracając do Światowego Dnia Świadomości Autyzmu 1-2 kwietnia w Nowym Targu współpracują z nami kawiarnie, które serwować będą kawę z niebieską pianką. Będziemy też u nas w gabinecie prowadzić darmowe zajęcia z sensoplastyki, a bezpłatne konsultacje będą przez cały miesiąc.

Józef Figura

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama

Galerie

Dzień Mamy w Kmicicu

Najzdolniejsi biegacze narciarscy w Szczawnicy

Ślad błękitu w Czerni

Kształtowanie dźwięku, Tomasz Skupień i dudy

Żłobek w Czarnym Dunajcu - oficjalne otwarcie

Rysunki dzieci z charkowskiego metra

Nowy browar w Zakopanem

Zakopiańska Wiosna Jazzowa - Prolog

Uczniowie z flagami

Nowy samochód OSP Ciche Dolne

Wiosenne nieporządki

Seksterapia pod Giewontem

Zbyt wczesne cierpienie w KL Ravensbruck

Jak Włodek został strażakiem

Golgota Wschodu wiecznie żywa

Lirycznie o miłości na Olczy

Kornel Makuszyński zaprasza małych i dużych gości

Marsz w obronie świętego Jana Pawła II w Zakopanem

Podhalańskie olśnienia Edwarda Lasyka

Kościelisko pomaga Ukrainie

Fajne towarzystwo z Kenara i nie tylko

Fleck i Pecuch, czyli dubeltowy Salon Marcowy w Zakopanem

Światowy Dzień Zespołu Downa

Marsz w obronie dobrego imienia świętego Jana Pawła II oraz wartości, które głosił

Saudade Jolanty Podleśny czyli melancholia i nostalgia zaklęta w obrazach

Cycki Zoścynej Kury czyli Macieja Pinkwarta podwójny jubileusz

Ona i mężów dwóch czyli "Mayday odNowa"

TOPR w Muzeum Tatrzańskim

Walusiowie Zjazdy, białe szaleństwo ku pamięci Józefa Nowobilskiego

Smyczkiem i pędzlem Władysława Trebuni-Tutki

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

PRACA | dam
Zatrudnię robotników ogólnobudowlanych - budowy od podstaw, docieplenia, wykończenia (flizy, stolarka). Zakopane i okolice. 500160574
Tel.: 500160574
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
WYNAJMĘ HALĘ: magazyn/ produkcja - 250 m. Nowy Targ ul. Składowa. Tel. 602 290 555
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
W Gorcach na Sralówkach nowo wybudowana Bacówka do sprzedania. 515 503 494, 18 26 53 977.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Nowy Targ-mieszkanie 3 pokojowe 61m2 do wprowadzenia od razu sprzedam. 660797241 b12.pl
Tel.: 660797241
SPRZEDAŻ | różne
KURTKA MOTOCYKLOWA XL Z PODPINKĄ i KASK - mało używane. Tel. 793 008 357.
SPRZEDAŻ | maszyny, narzędzia
Mało używany BOJLER OCIEPLANY emaliowany 500L oraz BOJLER OCIEPLANY emaliowany 350L Z WĘŻOWNICĄ. 793 008 357.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
PRACA | dam
Restauracja Górska w Białce Tatrzańskiej poszukuje osoby na stanowisko : KUCHARZ A\'LA CARTE. Praca w doświadczonym zespole, wysokie wynagrodzenie. Praca na stałe lub na sezon. Możliwość zakwaterowania Zapraszamy do kontaktu tel :. 518259536 www.restauracjagorska.pl rest.gorska@gmail.com
Tel.: 518259536
E-mail: rest.gorska@gmail.com
WWW: www.restauracjagorska.pl
MOTORYZACJA | sprzedaż
FIAT 500 multijet, 1.3D, 2010r. 604 401 542.
MOTORYZACJA | sprzedaż
MOTOCYKL YAMAHA ENDURO XT, 600, mały przebieg, 2000r. QUAD POLARIS. 503 868 728.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA PRZY LOTNISKU N. TARG. 503 868 728.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA W GORCACH. 503 868 728.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA - DŁUGA WAKSMUND. 503 868 728.
PRACA | szukam
Szukasz zatrudnienia u renomowanego pracodawcy? Masz doświadczenie w telefonicznej obsłudze gości? PKL Horeca Sp. z o.o. - spółka wchodząca w skład Grupy PKL obecnie poszukuje osoby na stanowisko: AGENT REZERWACJI. Miejsce pracy: Zakopane. Obowiązki: - Obsługa Centrum Rezerwacji obiektów noclegowych PKL Horeca, - Telefoniczna i e-mailowa obsługa Gości, - Prowadzenie korespondencji z Gośćmi: odpowiadanie na zapytania ofertowe, przygotowywanie kalkulacji i ofert pobytu, - Obsługa systemów rezerwacyjnych: kontrola wpłat zaliczek, rozliczanie pobytów, wystawianie dokumentów rozliczeniowych, - Obsługa własnych i zewnętrznych portali rezerwacyjnych. Szerzej o stanowisku na: https://www.pkl.pl/post/agent-rezerwacji-pkl-horeca.html. Aplikacje prosimy przesyłać na adres rekrutacja@pkl.pl z dopiskiem: "PKL Horeca Agent rezerwacji". Skontaktujemy się z wybranymi kandydatami. Prosimy o dopisanie oświadczenia o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych.
PRACA | dam
Przyjme pracownika budowlanego. 604131899
Tel.: 604131899
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupie działke, dom w Zakopanym , Kościelisku lub Białce Tatrzańskiej. 660797241
Tel.: 660797241
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY. 889 388 484.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Bezpośrednio Dom w Zębie na widokowej działce 502 621 427 januszwloch@yahoo.com. 739 519 116 januszwloch@yahoo.com
Tel.: 739
PRACA | dam
Zatrudnię kierowcę kategorii D. +48574255794
Tel.: 48574255794
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
PRZYJMĘ NA POKÓJ STUDENTKĘ. 515 515 063.
USŁUGI | budowlane
BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW ORAZ WIĘŹBY DACHOWE WRAZ Z POKRYCIEM. 572624414.
PRACA | dam
GAMATEX zatrudni na stanowisko ZAOPATRZENIOWIEC, miejsce pracy: Stare Bystre, tel.18 26-137-32 e-mail rekrutacja@gamatex.pl
SPRZEDAŻ | budowlane
DESKI ŚWIERKOWE I JESIONOWE. 660 079 941.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
ZA GOTÓWKĘ !!! Kupię działkę lub dom do remontu. PODHALE. 600404554
Tel.: 600404554
USŁUGI | budowlane
USŁUGI KAMIENIARSKIE: OBKŁADKI ELEWACYJNE, POSADZKI, PARAPETY, STOPNIE, OGRODZENIA. FLIZOWANIE. 607 572 312.
PRACA | dam
PAPI SERVICE Sp. z o.o. zatrudni KIEROWCÓW. WYMAGANE KAT. C+E oraz UPRAWNIENIA ADR . Tel. 602 290 555
USŁUGI | budowlane
POKRYCIA DACHOWE, RYNNY, OBRÓBKI, PODBITKI, MALOWANIE DACHÓW, WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, FASADY, ELEWACJE, OCIEPLENIA, KOMINY, MONTAŻ OKIEN DACHOWYCH. 531 001 608.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KOMINY. 882080371.
USŁUGI | budowlane
REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
WYNAJMĘ PLAC POD PARKING DLA POJAZDÓW CIĘŻAROWYCH - 1000 METRÓW. NOWY TARG, UL. SKŁADOWA. OBIEKT OGRODZONY I MONITOROWANY. Tel. 602 290 555
PRACA | dam
POMOC W PENSJONACIE. Możliwość zamieszkania. 601 661 661.
PRACA | dam
SZEFOWA KUCHNI - PENSJONAT. Możliwość zamieszkania. 601 661 661.
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. CHODNIKI TKANE NA KROŚNIE. Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.