2023-08-25 18:00:04

Nowy Targ

Usłyszeć ciemność czyli niewidomego niedostrzeganie (WIDEO)

Reklama

A gdybyś, naczelniku, stanął z zasłoniętymi oczami i poleceniem, by przejść przez nowotarskie skrzyżowanie w trakcie komunikacyjnego szczytu?

To myśl, która nachodzi mnie za każdym razem, gdy zbliżamy się do świateł. Może wówczas ktoś odpowiedzialny zwróciłby uwagę, że ten bzdurny wydawało się gadżet może zabić.

Prowadzi pani Basia

Z Barbarą Sowińską wybieramy się na drugi spacer po Nowym Targu. Ona, od dziesięciu lat całkowicie niewidoma, oprowadza mnie po swoim świecie. Gdy chodziliśmy w lutym po mieście, na chodnikach zalegał miejscami lód, a na poboczach pryzmy śniegu. Teraz mamy trzydziestostopniowy upał. Ale nie warunki atmosferyczne interesują mnie najbardziej. Chcę przez chwilę doświadczyć tego, co osoba niepełnosprawna, gdy ma na co dzień poruszać się po mieście. A nie chodzi tu wcale o jedną panią Basię. Niewidomych i słabowidzących w Nowym Targu są dziesiątki. Też chodzą na zakupy, niektórzy do pracy. Dlatego od czasu do czasu zamykam powieki skryte za ciemnymi okularami i próbuję zgadnąć, gdzie iść. Dobrze, że trzymam pod rękę Basię. Ona wie, jak się poruszać. Bez niej zginąłbym marnie.

Wyruszamy spod jej domu przy ul. Długiej. Jest centrum miasta, godzina 16, idziemy na półtoragodzinny spacer. Ale nie trzeba iść daleko, by nadziać się na pierwszą, niespodziewaną przeszkodę. To pozostawiona na chodniku hulajnoga. Uderzam łokciem w kierownicę. - I tak ma pan szczęście, niewidoma koleżanka jest niskiego wzrostu. Idąc do pracy, uderzyła się o taką hulajnogę i rozcięła brodę do krwi. I wygląda, że nie ma na to rady? Miasto nie może nic zrobić, by unormować pozostawianie tych urządzeń? Przecież to zagrożenie także dla osób starszych, poruszających się na wózkach - dziwi się, ostrożnie poruszając się chodnikiem i "obmacując" laską przestrzeń przed sobą.

Dwadzieścia lasek

Tym razem Barbara Sowińska wzięła ze sobą inną laskę, przeznaczoną dla osób słabowidzących. Nie jest całkowicie biała, ale srebrna z czerwonymi paskami. I trochę krótsza. Czasem przypadkowi przechodnie myślą, że to kijek do nordic walking. - Rzeczywiście, bywa, że ktoś mnie zagadnie, gdzie mam drugi - śmieje się panie Basia, osoba z natury radosna mimo potężnych przeciwności losu, jakie ją spotkały.

Dla niej światło zgasło całkowicie zaledwie dziesięć lat temu. Miała 50 lat, gdy lekarze zdiagnozowali guza mózgu. Oponiaka trzeba było chirurgicznie usunąć. Trudno powiedzieć, czy to na skutek choroby, czy operacji - zaczęła tracić wzrok. Po dwóch latach "światło zgasło" jej całkowicie. Teraz porusza się w świecie absolutnej ciemności. I robi to doskonale, świetnie orientując się, gdzie jest i jak poruszać się dalej. Idziemy, a ona snuje swą historię choroby, zmagań, chwil w życiu szczęśliwych. I nawet, gdy życie rzuca pod nogi kolejną kłodę, gdy diagnoza zabrania intensywnej pracy na koniec właśnie kończonego kursu - szuka wciąż dobrych stron nowej sytuacji.

Wracamy w rozmowie do tematu lasek. Te czasem łamie. A właściwie łamie przejeżdżający samochód, gdy zbliża się do krawędzi chodnika. Albo przechodzący nieostrożnie pieszy.

- Tylko raz się zatrzymała dziewczyna, która przeprosiła i zapytała, czy nie odprowadzić mnie do domu. Dałam sobie radę, choć z połową laski ciężko się porusza - dodaje ze śmiechem. Przyznaje, że inni woleli jej nie zauważyć. Pewnie myśleli, że lepiej nie reagować, skoro ona i tak nie widzi sprawcy.

Jak podlicza - dotąd zużyła już jakieś dwadzieścia lasek. Większość po prostu z czasem się starła od szurania o chodniki. Ale jest w dobrej sytuacji - bo nową robi jej za każdym razem jej mąż. Z bambusowego kijka. Jest lżejsza, wygodniejsza i tańsza.

Dzięcioł zabójca

Dochodzimy do skrzyżowania ul. Krzywej i Alei Tysiąclecia.

- Słyszy pan dzięcioła? Nie? Bo właśnie nie działa. A jest. I to jest właśnie najgorsze. Idziesz i myślisz, że będzie dzięcioł, a tu go nie ma. Taki mamy system w mieście - oficjalnie dzięcioły są, a w praktyce ich nie ma. Przystajemy przed światłami. Wydaje się, że nic nie jedzie, można iść, gdy nagle prawidłowo z lewej strony skręca samochód. Gdybym zaufał jedynie uszom - już bym był pod jego kołami, nie wiedząc nawet, że przechodzę na czerwonym.

Problemem są także przyciski dla pieszych na skrzyżowaniu. Niewidomy nie wie, że trzeba wcisnąć i nie widzi, gdzie są. - Po co one w ogóle tam są? Przecież i tak światła są ustawione automatycznie tam, gdzie jest większy ruch! Co innego przejście koło kościoła, które jest tylko dla pieszych. Ale na skrzyżowaniu? Trzeba coś nacisnąć, ale ja o tym nie wiem - irytuje się pani Basia.

Jeszcze gorzej jest na skrzyżowaniu ul. Szaflarskiej i Kopernika. Tu działa tylko jeden dzięcioł. Słuchając go, można przejść skrzyżowanie po przekątnej. Strach pomyśleć co by się wówczas stało.

Pytam, dlaczego nikt nie reaguje. Dlaczego w Krakowie przy każdym skrzyżowaniu z sygnalizacją świetlną usłyszymy głośny i wyraźny stukot dzięcioła, a w Nowym Targu nie?

- Po artykule w Tygodniku Podhalańskim przyszłam na marcową sesję. Przypomniałam o dzięciołach, usłyszałam jedynie, że te skrzyżowania nie należą do miasta, tylko do powiatu, i on powinien je naprawić. Ale przecież jako mieszkanka miasta zgłaszam sprawę swoim władzom z nadzieją, że wiedzą, jak zareagować i interweniować w sprawie wszystkich niewidomych i słabowidzących mieszkańców - wspomina.

Efektem wystąpienia były zapewnienia, że stosowne pisma zostaną wysłane gdzie trzeba. Ale efektu nie widać na żadnym ze skrzyżowań. Może urzędnicy liczą, że niewidomi ze skargą nie przyjdą, bo nie trafią?

Rzeczywiście, jeśli chodzi o nowotarskie urzędy, to tylko starostwo zadbało o specjalną ścieżkę prowadzącą niewidomych od bramy przy Bolesława Wstydliwego do wnętrza, a także korytarzami. To znacznie ułatwia życie niewidomym. Muszą jednak pamiętać, by unikać chodnika od strony parkingu i Alei Tysiąclecia. Tam łatwo wpaść w znacznie obniżone studzienki przy transformatorze. Warto pamiętać, że każdy urząd ma obowiązek zatrudnić bądź wyznaczyć wśród urzędników pełnomocnika ds. osób niepełnosprawnych. Powinien to być także asystent osoby niewidomej, który w razie potrzeby zejdzie i pomoże w załatwieniu potrzebnej sprawy w urzędzie.

Piąte koło

Jak przekonuje Barbara Sowińska - o problemach opowiada, by pomóc innym niewidomym. A przecież czasem nie trzeba wielkich inwestycji. Od 2016 roku prowadzi program "Niewidomi niepełnosprawni nie gryzą" (www.niegryza.com). Ktoś pomógł jej stworzyć stronę internetową, a ona chodzi po szkołach jako wolontariuszka, by opowiadać o problemach osób podobnych sobie. - Bóg dał mi na tyle zdrowia i możliwości akceptacji tego, że jestem niepełnosprawna, że muszę dzielić się tym z innymi - powtarza sobie.

Tylko w Nowym Targu nie może doprosić się o wsparcie dla swej działalności. Gdy funkcjonował budżet obywatelski, udawało jej się zakwalifikować do wsparcia. Gdy BO został zawieszony - skończyły się pieniądze na jej zajęcia w szkołach.

- Czasem mam wrażenie, że niepełnosprawność jest traktowana przez władze jak piąte koło u wozu - dodaje z goryczą.

Chcecie zobaczyć nagranie naszego spaceru i całość prowadzonej rozmowy? Zapraszamy.

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Mti 2023-08-25 20:28:56

Gburstwo, pazerność i bezczelność włodarzy NT nie ma granic. Wstydzcie się ludzie. Bóg Was z tego rozliczy a mamoną się nie wykupicie.

ff 2023-08-25 18:47:06

'usłyszałam jedynie, że te skrzyżowania nie należą do miasta, tylko do powiatu, i on powinien je naprawić'
Typowe u nas.
Ile razy coś zgłaszałem różnym lokalnym władzom, to zawsze dostawałem odpowiedź, że to nie ich i ktoś inny to nadzoruje.
No to jak wiecie, kto to nadzoruje, to weźcie go powiadomcie. Skąd ja mam wiedzieć, że ta działka na której rośnie barszcz Sosnowskiego jest gminy, tamta wód polskich, a jeszcze tama prywatna?
To samo z drogami. Tu wyrwa, że można koło urwać, a oni, że to nie ich odcinek. I wyrwa tak sobie leży na środku drogi.
To samo z wysypanymi oponami pod lasem. Zgłaszam, a oni, że nie ich teren. To ja mam ustalać czyj ten teren jest?

PIotr 2023-08-25 18:46:28

Ciekawy artykuł, to są rzeczywiste problemy których nie zauważamy będąc w pełni sprawnymi. Wstyd w jaki sposób zachowały się"władze", typowe spychalstwo. W ogóle temat niepełnosprawności to jakieś taboo w Polsce nadal. Dobrze że o tym napisaliście, miła odmiana od codziennej kroniki policyjnej i korków na Zakopiance.

Pani Basi życzę wszystkiego dobrego, bardzo pozytywna osoba z Pani!

Reklama

Galerie

Szczęśliwa trzynastka, czyi Miś Zakopiański wybrany

Morskie Oko okiem młodych artystów

W sąsiedztwie Domu Doktora

Młodzi artyści i ich wizje kubizmu

Hasior - rekonesans w Czerwonym Dworze

Zawody Koziołka Matołka 2025

Aukcja dla Domu Doktora

Cześć i chwała żołnierzom wyklętym

Drań Witkacy na nas patrzy

Odważnej Estery Karp wyprowadzanie z zapomnienia

Tomasz Gluziński i jego twórczość w Opolance

Dzień Babci i Dziadka w SP Ciche 1

Dom Doktora powstaje po pożarze

Otwarcie 31. Ogólnopolskiej Olimpiady Młodzieży w Sportach Zimowych

Świat dorożek i powozów na Podhalu

Urodzinowy Chasior u Hasiora

WOŚP na Chotarzu w Kościelisku

Śleboda Józefa Koszarka w Okszy

Premierowa "Wdowa po sołtysie"

Kolędy i pastorałki w Miejskiej Galerii Sztuki

Noworoczne kolędowanie w Czerwony Dworze

Święto gwary w Białym Dunajcu

Cudnej mimozie - wstrętna pokrzywa, czyli duch Makuszyńskiego w Opolance

Halina Rząsa - dokumentalistka pra-ekologii

"Widziałam Joannę" Mariusza Koperskiego w Gwarno

Benefis Eugeniusza Karkoszki z Lipnicy Wielkiej

Pokonkursowa wystawa Moje Zakopane

Jubileuszowa Gala konkursu Tatrzańska Jesień

Gala Stypendialna Powiatu Tatrzańskiego

Fenomen krakowskiej szopki

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DOM CENTRUM - ZAKOPANE - 609 09 35 99.
USŁUGI | budowlane
Witam, oferujemy Państwu kompleksowe usługi prac brukarskich.Wykonujemy między innymi: - odwodnienia - korytowanie - utwardzanie terenu - przygotowanie terenu pod ogrody-k W celu jakichkolwiek pytań i informacji proszę o kontakt 798 366 466. 798366466 biuro@czorsztynski.com biuro@czorsztynski.com
Tel.: 798366466
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam MIESZKANIE 4-pokojowe, 73 m2, I piętro, balkon, piwnica. Bardzo dobra lokalizacja, Nowy Targ, ul. Podtatrzańska. 604 905 727, monika1971@op.pl
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Kościelisko-Czajki dom z super widokiem -sprzedam 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
BIAŁKA TATRZAŃSKA - atrakcyjna działka 1398 m2 z pozwoleniem na budowę blisko wyciągu----sprzedam 660797241 b12.pl.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Wynajmę lokal do prowadzenia działalności gastronomicznej (kuchnia i sala dla gości) w centrum Zakopanego- gotowy bądź do niewielkiego remontu-tel. 666522367
Tel.: 666522367
PRACA | dam
RESTAURACJA REGIONALNA w Zakopanem zatrudni KUCHARZA oraz KELNERA. 604 450 060.
PRACA | dam
WIZY USA, WYJAZDY, ZIELONA KARTA. 501 809 644
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA MIESZKANIE lub POKÓJ - 880 390 028.
USŁUGI | inne
MYCIE DOMÓW DREWNIANYCH - 880 363 281.
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni KIEROWCĘ. Dobre warunki pracy. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni EKSPEDIENTKĘ. Bardzo dobre warunki pracy. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam BACÓWKĘ, nowo wybudowaną na Sralówkach. 515 503 494, 18 265 39 77.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
MIESZKANIE 45 m2, V piętro, z windą, duży balkon z widokiem na Tatry. 606 689 441.
PRACA | dam
PRACOWNIK PRODUKCJI MEBLI Producent mebli, firma K|MW poszukuje pracownika przy produkcji mebli i elementów wykończeniowych wnętrz. Miejsce pracy: Skawa Praca od poniedziałku do piątku. Zatrudnienie - umowa o pracę.. 698688132 poczta@kumorowicz.pl
Tel.: 698688132
SPRZEDAŻ | maszyny, narzędzia
Sprzedam prasę Metal-fach. Gotowa do pracy, niewielki przebieg, w świetnym stanie, wykonała w swojej historii 1700 bel. Data produkcji 2014 rok. Zapraszam do kontaktu. Cena 30000 zł. 515942161 kopec169@wp.pl
Tel.: 515942161
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię działkę budowalną min 10 arów z widokiem na Tatry. Koniecznie dojazd uregulowany, widok na góry. Zakopane, Ząb, Kościelisko, Gliczarów.. 600404554 grz.wicik@gmail.com
Tel.: 600404554
SPRZEDAŻ | zwierzęta
SHIH TZU.730 519 594.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU (katalizatory, akumulatory, silniki, kable, blacha cynkowa itp.) 533 782 239.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
ZDROWIE I URODA
Poszukiwany/a: Rehabilitant/Rehabilitantka OWR Krywań I Murzasichle Szukamy ambitnego i zaangażowanego rehabilitanta, który wspólnie z nami bedzie pomagał pacjentom wracać do sprawności.. 601544146 www.krywan-tatry.pl biuro@krywan-tatry.pl
Tel.: 601544146
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE PODDASZY WEŁNĄ MINERALNĄ, ADAPTACJA PODDASZY, ZABUDOWA GK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
KOMPLEKSOWE WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, MALOWANIE, PANELE, MONTAŻ DRZWI, ŁAZIENKI, ZABUDOWY GK. 660 079 941.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DOM W JABŁONCE centrum. 605 306 294.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA BUDOWLANA W MURZASICHLU 19 arów, kameralna. 517 018 380
PRACA | dam
ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 080, 600 035 355.
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
MOTORYZACJA | sprzedaż
MITSHUBISHI OUTLANDER 2,2 DI-D, 4X4, r.p.2014, przebieg 224 tys. km, I właściciel, bogata wersja Intense Plus, dodatkowo kpl. kół zimowych z felgami, zdejmowany hak,oryginalny bagażnik dachowy. 605 564 270.
PRACA | dam
Przyjmę do pracy na recepcję i do sprzątania apartamentów. Praca stała w Kościelisku. +48698954671 osadawidokowa.pl d.zacharko@gorskagrupa.pl
Tel.: 48698954671
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.