2023-11-18 15:45:49

Reklama

Góry, Zakopane

Zapomniane szczyty, zapomniane doliny Wojciecha Szatkowskiego

Są takie miejsca w górach, gdzie czas się zatrzymał, gdzie nie ma turystów, a podwieźć kogoś to wcale nie jest strach, bo pewnie poprosi on o podwózkę do najbliższego punktu z alkoholem.

Wojciech Szatkowski, historyk z Muzeum Tatrzańskiego, znawca narciarstwa i gór, odkrył przed widzami swoje osobiste górskie szlaki poprowadzone często tam, gdzie ludzka stopa rzadko stąpa. Najpierw oczywiście były Tatry, bo to góry, które dla każdego miłośnika górskiej przygody z Zakopanego są domem. Nazwa Tatry wywodzi się ze starosłowiańskiej nazwy Tritri, która oznaczała skalne ściany i szczyty. Pojawiała się ona już w XI wieku. W Tatrach wciąż są miejsca mniej znane, rzadziej opisywane, gdzie nie docierają tłumy turystów. Takim miejscem z pewnością są Ciemnosmreczyńskie Stawy na Słowacji, który położone są u stóp Wrót Chałubińskiego, o których kiedyś pisał Jan Kasprowicz. Z kolei Wyżni Wielki Furkotny Staw to trzeci najwyżej położony staw w Tatrach (2145 metrów n. p. m.), który jeszcze w 1911 roku odmarzał tylko na ok. 10 dni, dziś na skutek ocieplenia klimatu nie jest pokryty lodem przez ok. 50 dni.

Kohut w Małej Łące

- Wydaje się, że Tatry są dokładnie zbadane, że przeszliśmy już wszystkie ścieżki, ale zawsze można w nich odkryć coś nowego. Tak jak ja niedawno odkryłem dla siebie piękną skałkę w dolnej części Doliny Małej Łąki. Nazywa się ona Kohut, a położona tuż obok niego kosodrzewiny dodaje jeszcze tej turniczce uroku - mówił Wojciech Szatkowski. - To było fajne uczucie, popatrzeć na turnię Kohuta, której wcześniej nigdy nie widziałem. Kohut jest wzmiankowany w pracach naukowych pracowników TPN, na aplikacjach turystycznych.

Pięknym miejsce, gdzie nie prowadzą żadne znakowane szlaki są opadające w stronę Doliny Pyszniańskiej zbocza Kamienistej i potężny żleb zwany Babie Nogi - to zresztą najdłuższe kobiece nogi w Polsce, bo mają prawie 2 kilometry długości. Wojciech Szatkowski przypominał też postacie związane z pasmami górskimi. Przy okazji Tatr wspomniał o legendarnym Piotrku Malinowskim, naczelniku TOPR, taterniku, skialpiniście. Mało kto pamięta, że w latach 90-tych prowadził on w Radiu Alex audycję, w której puszczał bluesowe kawałki, m. in. utwór "Legs" ("Nogi") zespołu ZZ Top, co stanowiło nawiązanie do żlebu pod Kamienistą. Piotr Malinowski zmarł w 1995 roku w wyniku komplikacji po niegroźnej kontuzji łękotki. - Gdy to się stało nie mogliśmy w to uwierzyć. Prochy Piotrka Malinowskiego rozrzucono w górnej części Doliny Jaworowej, bo to miejsce w Tatrach ukochał najbardziej - mówił Wojciech Szatkowski.

Nie dajesz rady, jedź w Bieszczady

Całe postrzeganie gór w życiu Wojciecha Szatkowskiego zmieniło się w 2012 roku. Wtedy pojechał w Bieszczady i zrozumiał, że górskie fascynacje nie kończą się na Tatrach. - Bieszczady to wielkie przestrzenie, w dużej ich części nie ma parku narodowego, więc można na przykład na nartach podchodzić i zjeżdżać, gdzie się tylko chce, a na to całe życie czkałem - mówił Szatkowski.
W Bieszczadach przez długie godziny można nikogo nie spotkać, a gdy się już spotyka trzeba się zatrzymać, zamienić chociaż kilka zdań. Są tam też zapomniane przez niemal wszystkich schroniska, takie jak Chata w Łupkowie, którą prowadzi Jan Hasior, syn słynnego, związanego z Zakopanem rzeźbiarza. To właśnie tu na "bieszczadzkim końcu świata" wiedzie on swoje życie i zaprasza do "ostatniego takiego schroniska w Bieszczadach". Bo to schronisko specyficzne, bez wody, bez prądu. Obowiązuje tam zasada, że jak chcesz ugotować herbatę to musisz sam nabrać wodę w potoku, jeśli chcesz się ogrzać to musisz narąbać drewna. - W takich warunkach można wytrzymać pewnie dwa, trzy dni, później trzeba wrócić do cywilizacji. Spędziłem tam noc i była to noc wspaniała, bo przyszła grupa młodych ludzi, którzy do trzeciej rano grali na gitarach i śpiewali - wspominał Szatkowski. Bieszczady to zresztą najbardziej rozśpiewane góry w Polsce. Bieszczady to także piękne cerkwie, takie jak cerkiew w Łopience. Kultowe miejsce, które kilkadziesiąt lat temu popadło w całkowitą ruinę. Zawalił się nawet dach, a pasterze z Zębu, którzy w Bieszczadach wypasali owce wykorzystywali cerkiew jako stajnię.

Odbudowana cerkiew w Łopience

Pierwszą osobą, która podjęła się próby jej ochrony przed dalszym zrujnowaniem był Olgierd Łotoczko, który ponad 50 lat temu wykonał pierwsze prace ratujące budynek, stawiając betonową otoczkę wokół murów. Nie dokończył on prac, bo zginął w czasie przekraczania rzeki w Afganistanie. Jego dzieło dokończył Zbigniew Kaszuba, który przez pół życia zbierał pieniądze na remont i w końcu cerkiew udało się pokryć blacha i wyremontować.

Jędrek Połonina, ostatni bieszczadzki kowboj

Bieszczady to też wiele związanych z tymi górami postaci, które szukały w tych górach schronienia, czasami ucieczki. Taką postacią był Jędrek Połonina (Andrzej Wasilewski), zwany ostatnim bieszczadzkim kowbojem, bo jego nieodłączną częścią ubioru był kowbojski kapelusz. Ten poeta, rzeźbiarz, rysownik był uważany za króla bieszczadzkiej cyganerii. Kiedyś zafascynowała się nim nawet Magda Umer, która zaprosiła go do Warszawy. Bard zginął tragicznie w 1995 roku w Komańczy potracony przez samochód, którym kierował pijany kierowca. Dwa lata temu w Komańczy odsłonięto ławeczkę jego imienia.

- Gdy jedzie się przez Bieszczady nie ma obawy, gdy zabierzemy kogoś do auta. Ten ktoś zwykle może poprosić tylko, aby zawieźć go do najbliższego punktu sprzedaży alkoholu, i taki przypadek niedawno mi się przydarzył. Ludziom w tamtym rejonie nie żyje się łatwo, bo mają daleko do kultury, do lekarza, ale to wszystko wynagradza wspaniała przyroda.

Beskid Niski, Karkonosze i Magura Witowska

Kolejne ulubione i wciąż bardzo rzadko odwiedzane góry Wojciecha Szatkowskiego to Beskid Niski, z przepięknymi cerkwiami, niesamowitymi cmentarzami wojskowymi z czasów I wojny światowej. Jednym z najciekawszych z nich jest cmentarz na wzgórzu Rotunda. To wzgórze bronione przez Rosjan dwa razy próbowała zdobyć armia austro-węgierska. Bez powodzenia, ale walki przyniosły wiele ofiar. Cmentarz powstał już w 1915 roku, a autorem projektu z charakterystycznymi wysokimi krzyżami był słowacki architekt Duszan Jurkowicz. Z jednej strony pochowano tu żołnierzy austro-węgierskich, z drugiej rosyjskich. Beskid Niski bardzo mocno związany jest też z polską historią, to tu swoje obozy miał Kazimierz Pułaski w czasie Konfederacji Barskiej i to właśnie z tych szczytów z pomocą chorągiewek powiadamiano się o nadciągających wojskach rosyjskich. Beskid Niski to także jego najwyższy szczyt Lackowa, na który prowadzi bardzo stromy szlak, na którym wspinając się po zboczu musimy chwytać się zwisających korzeni.
Karkonosze natomiast to jedno z najświeższych odkryć Wojciecha Szatkowskiego. Góry z rozłożystymi płaskowyżami, które mogą kojarzyć się z Laponią, dużymi schroniskami i świetnymi warunkami narciarskimi. Symbolem Karkonoszy jest Śnieżka, najbardziej wybitny szczyt w Polsce, który nad okolicą góruje z przewagą aż 1200 metrów.

Magura Witowska z pięknym widokiem

Również blisko Tatr mamy szczyty bardzo rzadko odwiedzane, doskonałe na narciarskie wyprawy, z pięknymi widokami. Jednym z nich jest Magura Witowska. Wiatrołomy i wycinki drzew sprawiły, że od kilku lat roztacza się z niego wspaniała panorama Tatr.

- Najważniejszą rzeczą w górach jest to, aby się w nich nie spieszyć, aby mieć z nich frajdę. Ważna jest też kompania, w której chodzimy, bo oczywiście samotne chodzenie po górach jest piękne, ale nic nie zastąpi dobrych kolegów na szlaku - podsumował Wojciech Szatkowski.

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

teleranek 2023-11-20 03:08:45

Jednak nie ćwierćinteligent tylko ofiara tvpis. Cyrylica pomaga mi zrozumieć twój tok myślenia i usprawnić komunikację bo to twój ojczysty język. Daswidania.

charaszo paniemajem 2023-11-19 21:56:35

No widzisz inteligenty chamie, przefarbowałeś się z kaczora na teleranek, i okropnie mądrego strugasz. Zapominasz tylko o jednym, że i tu i tam jedziesz cyrylicą

teleranek 2023-11-19 19:57:02

Te, alien, bo ci żyłka peknie od tej nienawiści... Zaciśnij zęby i charaszo! W końcu to tylko cztery lata.

Przemoc Obca 2023-11-19 14:51:12

Nie wiem,o co ci pajacu chodzi, ale... przed chwilą, dosłownie 3 minuty temu TVP Info, czyli telewizja polska, pokazała materiał z granicy polsko-ukraińskiej (z Lubelszczyzny) dotyczący protestu polskich przewoźników. Ciekawe, czy antykomunistyczna TV w Chinach to odnotuje ...
A słyszałeś w TVNienawiść co o podniesieniu podatku mówił w radiu zet andrzej domański, POseł KO tyPOwany na ministrę finansów? Wczoraj miliard razy go cytowali, sprytnie pomijając ten niewygodny, jak na razie, fragment.
A słyszałeś, co na temat " wytwarzania fałszywej wiedzy" (dotyczy sytuacji na granicy z Białorusią), napisała dziennikarka GW, małgorzata tomczak? Też nie PO wiedzieli? PO patrz, a POdobno twoim prawem jest wiedzieć.
Ot i wasza, lewacka ncałamparwda cała dobę.
PO prostu, wstaej rano i łżesz!

teleranek 2023-11-19 13:06:50

"Oczywiście, że słyszałem, we wczorajszych Wiadomościach."
Nie trzeba było nic więcej pisać :-) Wsio paniał :-)

dobrze wiedzieć! 2023-11-18 22:03:27

Oczywiście, że słyszałem, we wczorajszych Wiadomościach. I nawet podali prawdziwy powód!! A ty jak oglądałeś polską tv w czasach Teleranka, to nie dziwota, że wtedy o tym nie mówili. Wtedy nie było Ukrainy (i protestów).
Ps, Chińska TV nie jest komunistyczna. Więc żyj nadal w chińsko-putinowkim Matrixie

teleranek 2023-11-18 18:13:54

Słyszeliście w polskiej telewizji o protestach przewoźników na granicy z Ukrainą? Bo w Chinach słyszeli. Nawet byli zrobić reportaż.
https://tv.cctv.com/2023/11/17/VIDEFGhgCrPzWtaUSvD8ulCf231117.shtml

W komunistycznej tvpis Wam tego nie powiedzą bo jest polowanie na czarownicę - tuska.

Reklama

Galerie

Wiosenna Szczawnica

Palace, Katownia Podhala i brama do Auschwitz

Cały świat Zofii Szwajnos

Przystań na Kamieńcu rośnie dzień po dniu

Szczęśliwa trzynastka, czyi Miś Zakopiański wybrany

Morskie Oko okiem młodych artystów

W sąsiedztwie Domu Doktora

Młodzi artyści i ich wizje kubizmu

Hasior - rekonesans w Czerwonym Dworze

Zawody Koziołka Matołka 2025

Aukcja dla Domu Doktora

Cześć i chwała żołnierzom wyklętym

Drań Witkacy na nas patrzy

Odważnej Estery Karp wyprowadzanie z zapomnienia

Tomasz Gluziński i jego twórczość w Opolance

Dzień Babci i Dziadka w SP Ciche 1

Dom Doktora powstaje po pożarze

Otwarcie 31. Ogólnopolskiej Olimpiady Młodzieży w Sportach Zimowych

Świat dorożek i powozów na Podhalu

Urodzinowy Chasior u Hasiora

WOŚP na Chotarzu w Kościelisku

Śleboda Józefa Koszarka w Okszy

Premierowa "Wdowa po sołtysie"

Kolędy i pastorałki w Miejskiej Galerii Sztuki

Noworoczne kolędowanie w Czerwony Dworze

Święto gwary w Białym Dunajcu

Cudnej mimozie - wstrętna pokrzywa, czyli duch Makuszyńskiego w Opolance

Halina Rząsa - dokumentalistka pra-ekologii

"Widziałam Joannę" Mariusza Koperskiego w Gwarno

Benefis Eugeniusza Karkoszki z Lipnicy Wielkiej

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Podczerwone -sprzedam mieszkanie 46m2 gotowe do zamieszkania tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Kościelisko-Czajki -dom na super widokowej działce -sprzedam tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Łopuszna działka budowlana 1466 m2 -media, dojazd asfaltowy tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Białka Tatrzańska -działka 1398m2 z planem zagospodarowania -MU , przy drodze asfaltowej, blisko wyciagi narciarskie tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Białka Tatrzańska -działka z pozwoleniem na budowę dwoch domków -blisko wyciąg narciarskie tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Jurgów-sprzedam do do zamieszkania tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Suche --działka 2000m2 z pozwoleniem na budowę , blisko wyciagu tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Białka Tatrzańska -działka 2500m2 -pierwsza linia zabudowy, zjazd, wz sprzedam tel 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Zakopane- Jaszczurówka -dom -pensjonat na dużej działce 1758 m2 -sprzedam 660797241 b12.pl.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Zakopane -Jaszczurówka- lokal pod gastronomie w apartamentowcu 100m2 -do wynajęcia lub sprzedaży tel 6607972410.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię DOM do 100.000 zł. 500 221 028.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Czerwienne - nowy piękny dom sprzedam gotowy do zamieszkania tel. 660797241 b12
Tel.: 660797241
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Owczarek podhalański. 501816189
Tel.: 501816189
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam LAS w Łopusznej. 18 28 560 60.
PRACA | dam
Wspólnota Mieszkaniowa INFINIUM - Aleje 3 Maja 5 w Zakopanem - POSZUKUJE FIRMY ŚWIADCZĄCEJ USŁUGI SPRZĄTANIA BUDYNKU (klatki schodowe, korytarze, itp.) ORAZ TERENU ZEWNĘTRZNEGO. Kontakt w sprawie zakresu do złożenia oferty tel. 889 18 91 54 - zarządca nieruchomości.
PRACA | dam
Pensjonat w Zakopanem zatrudni POKOJOWĄ - 666 37 83 57.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam BACÓWKĘ, nowo wybudowaną na Sralówkach. 515 503 494, 18 265 39 77.
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
PRACA | dam
Zatrudnię pracowników budowlanych, ekipy, podwykonawców. 601 508736.
PRACA | dam
Zatrudnimy Panią na pokoje. Praca całoroczna stała w małym obiekcie 40-50 osób w Zakopanym. Panie chętne, proszę o kontakt. 18 2061434 sgzakopane@interia.eu
Tel.: 18
MOTORYZACJA | sprzedaż
MITSHUBISHI OUTLANDER 2,2 DI-D, 4X4, r.p.2014, przebieg 224 tys. km, I właściciel, bogata wersja Intense Plus, dodatkowo kpl. kół zimowych z felgami, zdejmowany hak,oryginalny bagażnik dachowy. 605 564 270.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
PRACA | dam
Hotel "Foluszowy Potok" Zakopane, ul. Zamoyskiego 42 zatrudni do restauracji hotelowej: KELNERA/-KĘ. Zapewniamy stabilną, całoroczną pracę w restauracji hotelowej. Kontakt wyłącznie telefoniczny: 660 41 00 46
PRACA | dam
Restauracja Górska w Białce Tatrzańskiej do uzupełnienia zespołu poszukuje osoby na stanowisko ZASTĘPCA SZEFA KUCHNI. Praca w doświadczonym zespole, wysokie wynagrodzenie. Oferujemy pracę bez zamieszkania. Wymagane doświadczenie zawodowe,więcej info:. 518-259-536 www.restauracjagorska.pl email : rest.gorska@gmail.com
Tel.: 518
PRACA | dam
Przedsiębiorstwo Budowlane Sikora zatrudni pracowników na stanowisko: pomocnik budowlany, malarz, tynkarz, płytkarz, cieśla, zbrojarz, pracownik ogólnobudowlany .
Tel.: 602 629 623
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE PODDASZY WEŁNĄ MINERALNĄ, ADAPTACJA PODDASZY, ZABUDOWA GK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
KOMPLEKSOWE WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, MALOWANIE, PANELE, MONTAŻ DRZWI, ŁAZIENKI, ZABUDOWY GK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
PRACA | dam
Z. R. GŁOWACCY ZATRUDNI PRACOWNIKÓW BUDOWLANYCH DO ROBÓT WYKOŃCZENIOWYCH W ZAKOPANEM. 608 813 506
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam 2 HEKTARY POLA i DZIAŁKĘ 20 AR. 505 429 375.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA BUDOWLANA W MURZASICHLU 19 arów, kameralna. 517 018 380
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.