2023-11-18 15:45:49

Góry, Zakopane

Zapomniane szczyty, zapomniane doliny Wojciecha Szatkowskiego

Reklama

Są takie miejsca w górach, gdzie czas się zatrzymał, gdzie nie ma turystów, a podwieźć kogoś to wcale nie jest strach, bo pewnie poprosi on o podwózkę do najbliższego punktu z alkoholem.

Wojciech Szatkowski, historyk z Muzeum Tatrzańskiego, znawca narciarstwa i gór, odkrył przed widzami swoje osobiste górskie szlaki poprowadzone często tam, gdzie ludzka stopa rzadko stąpa. Najpierw oczywiście były Tatry, bo to góry, które dla każdego miłośnika górskiej przygody z Zakopanego są domem. Nazwa Tatry wywodzi się ze starosłowiańskiej nazwy Tritri, która oznaczała skalne ściany i szczyty. Pojawiała się ona już w XI wieku. W Tatrach wciąż są miejsca mniej znane, rzadziej opisywane, gdzie nie docierają tłumy turystów. Takim miejscem z pewnością są Ciemnosmreczyńskie Stawy na Słowacji, który położone są u stóp Wrót Chałubińskiego, o których kiedyś pisał Jan Kasprowicz. Z kolei Wyżni Wielki Furkotny Staw to trzeci najwyżej położony staw w Tatrach (2145 metrów n. p. m.), który jeszcze w 1911 roku odmarzał tylko na ok. 10 dni, dziś na skutek ocieplenia klimatu nie jest pokryty lodem przez ok. 50 dni.

Kohut w Małej Łące

- Wydaje się, że Tatry są dokładnie zbadane, że przeszliśmy już wszystkie ścieżki, ale zawsze można w nich odkryć coś nowego. Tak jak ja niedawno odkryłem dla siebie piękną skałkę w dolnej części Doliny Małej Łąki. Nazywa się ona Kohut, a położona tuż obok niego kosodrzewiny dodaje jeszcze tej turniczce uroku - mówił Wojciech Szatkowski. - To było fajne uczucie, popatrzeć na turnię Kohuta, której wcześniej nigdy nie widziałem. Kohut jest wzmiankowany w pracach naukowych pracowników TPN, na aplikacjach turystycznych.

Pięknym miejsce, gdzie nie prowadzą żadne znakowane szlaki są opadające w stronę Doliny Pyszniańskiej zbocza Kamienistej i potężny żleb zwany Babie Nogi - to zresztą najdłuższe kobiece nogi w Polsce, bo mają prawie 2 kilometry długości. Wojciech Szatkowski przypominał też postacie związane z pasmami górskimi. Przy okazji Tatr wspomniał o legendarnym Piotrku Malinowskim, naczelniku TOPR, taterniku, skialpiniście. Mało kto pamięta, że w latach 90-tych prowadził on w Radiu Alex audycję, w której puszczał bluesowe kawałki, m. in. utwór "Legs" ("Nogi") zespołu ZZ Top, co stanowiło nawiązanie do żlebu pod Kamienistą. Piotr Malinowski zmarł w 1995 roku w wyniku komplikacji po niegroźnej kontuzji łękotki. - Gdy to się stało nie mogliśmy w to uwierzyć. Prochy Piotrka Malinowskiego rozrzucono w górnej części Doliny Jaworowej, bo to miejsce w Tatrach ukochał najbardziej - mówił Wojciech Szatkowski.

Nie dajesz rady, jedź w Bieszczady

Całe postrzeganie gór w życiu Wojciecha Szatkowskiego zmieniło się w 2012 roku. Wtedy pojechał w Bieszczady i zrozumiał, że górskie fascynacje nie kończą się na Tatrach. - Bieszczady to wielkie przestrzenie, w dużej ich części nie ma parku narodowego, więc można na przykład na nartach podchodzić i zjeżdżać, gdzie się tylko chce, a na to całe życie czkałem - mówił Szatkowski.
W Bieszczadach przez długie godziny można nikogo nie spotkać, a gdy się już spotyka trzeba się zatrzymać, zamienić chociaż kilka zdań. Są tam też zapomniane przez niemal wszystkich schroniska, takie jak Chata w Łupkowie, którą prowadzi Jan Hasior, syn słynnego, związanego z Zakopanem rzeźbiarza. To właśnie tu na "bieszczadzkim końcu świata" wiedzie on swoje życie i zaprasza do "ostatniego takiego schroniska w Bieszczadach". Bo to schronisko specyficzne, bez wody, bez prądu. Obowiązuje tam zasada, że jak chcesz ugotować herbatę to musisz sam nabrać wodę w potoku, jeśli chcesz się ogrzać to musisz narąbać drewna. - W takich warunkach można wytrzymać pewnie dwa, trzy dni, później trzeba wrócić do cywilizacji. Spędziłem tam noc i była to noc wspaniała, bo przyszła grupa młodych ludzi, którzy do trzeciej rano grali na gitarach i śpiewali - wspominał Szatkowski. Bieszczady to zresztą najbardziej rozśpiewane góry w Polsce. Bieszczady to także piękne cerkwie, takie jak cerkiew w Łopience. Kultowe miejsce, które kilkadziesiąt lat temu popadło w całkowitą ruinę. Zawalił się nawet dach, a pasterze z Zębu, którzy w Bieszczadach wypasali owce wykorzystywali cerkiew jako stajnię.

Odbudowana cerkiew w Łopience

Pierwszą osobą, która podjęła się próby jej ochrony przed dalszym zrujnowaniem był Olgierd Łotoczko, który ponad 50 lat temu wykonał pierwsze prace ratujące budynek, stawiając betonową otoczkę wokół murów. Nie dokończył on prac, bo zginął w czasie przekraczania rzeki w Afganistanie. Jego dzieło dokończył Zbigniew Kaszuba, który przez pół życia zbierał pieniądze na remont i w końcu cerkiew udało się pokryć blacha i wyremontować.

Jędrek Połonina, ostatni bieszczadzki kowboj

Bieszczady to też wiele związanych z tymi górami postaci, które szukały w tych górach schronienia, czasami ucieczki. Taką postacią był Jędrek Połonina (Andrzej Wasilewski), zwany ostatnim bieszczadzkim kowbojem, bo jego nieodłączną częścią ubioru był kowbojski kapelusz. Ten poeta, rzeźbiarz, rysownik był uważany za króla bieszczadzkiej cyganerii. Kiedyś zafascynowała się nim nawet Magda Umer, która zaprosiła go do Warszawy. Bard zginął tragicznie w 1995 roku w Komańczy potracony przez samochód, którym kierował pijany kierowca. Dwa lata temu w Komańczy odsłonięto ławeczkę jego imienia.

- Gdy jedzie się przez Bieszczady nie ma obawy, gdy zabierzemy kogoś do auta. Ten ktoś zwykle może poprosić tylko, aby zawieźć go do najbliższego punktu sprzedaży alkoholu, i taki przypadek niedawno mi się przydarzył. Ludziom w tamtym rejonie nie żyje się łatwo, bo mają daleko do kultury, do lekarza, ale to wszystko wynagradza wspaniała przyroda.

Beskid Niski, Karkonosze i Magura Witowska

Kolejne ulubione i wciąż bardzo rzadko odwiedzane góry Wojciecha Szatkowskiego to Beskid Niski, z przepięknymi cerkwiami, niesamowitymi cmentarzami wojskowymi z czasów I wojny światowej. Jednym z najciekawszych z nich jest cmentarz na wzgórzu Rotunda. To wzgórze bronione przez Rosjan dwa razy próbowała zdobyć armia austro-węgierska. Bez powodzenia, ale walki przyniosły wiele ofiar. Cmentarz powstał już w 1915 roku, a autorem projektu z charakterystycznymi wysokimi krzyżami był słowacki architekt Duszan Jurkowicz. Z jednej strony pochowano tu żołnierzy austro-węgierskich, z drugiej rosyjskich. Beskid Niski bardzo mocno związany jest też z polską historią, to tu swoje obozy miał Kazimierz Pułaski w czasie Konfederacji Barskiej i to właśnie z tych szczytów z pomocą chorągiewek powiadamiano się o nadciągających wojskach rosyjskich. Beskid Niski to także jego najwyższy szczyt Lackowa, na który prowadzi bardzo stromy szlak, na którym wspinając się po zboczu musimy chwytać się zwisających korzeni.
Karkonosze natomiast to jedno z najświeższych odkryć Wojciecha Szatkowskiego. Góry z rozłożystymi płaskowyżami, które mogą kojarzyć się z Laponią, dużymi schroniskami i świetnymi warunkami narciarskimi. Symbolem Karkonoszy jest Śnieżka, najbardziej wybitny szczyt w Polsce, który nad okolicą góruje z przewagą aż 1200 metrów.

Magura Witowska z pięknym widokiem

Również blisko Tatr mamy szczyty bardzo rzadko odwiedzane, doskonałe na narciarskie wyprawy, z pięknymi widokami. Jednym z nich jest Magura Witowska. Wiatrołomy i wycinki drzew sprawiły, że od kilku lat roztacza się z niego wspaniała panorama Tatr.

- Najważniejszą rzeczą w górach jest to, aby się w nich nie spieszyć, aby mieć z nich frajdę. Ważna jest też kompania, w której chodzimy, bo oczywiście samotne chodzenie po górach jest piękne, ale nic nie zastąpi dobrych kolegów na szlaku - podsumował Wojciech Szatkowski.

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

teleranek 2023-11-20 03:08:45

Jednak nie ćwierćinteligent tylko ofiara tvpis. Cyrylica pomaga mi zrozumieć twój tok myślenia i usprawnić komunikację bo to twój ojczysty język. Daswidania.

charaszo paniemajem 2023-11-19 21:56:35

No widzisz inteligenty chamie, przefarbowałeś się z kaczora na teleranek, i okropnie mądrego strugasz. Zapominasz tylko o jednym, że i tu i tam jedziesz cyrylicą

teleranek 2023-11-19 19:57:02

Te, alien, bo ci żyłka peknie od tej nienawiści... Zaciśnij zęby i charaszo! W końcu to tylko cztery lata.

Przemoc Obca 2023-11-19 14:51:12

Nie wiem,o co ci pajacu chodzi, ale... przed chwilą, dosłownie 3 minuty temu TVP Info, czyli telewizja polska, pokazała materiał z granicy polsko-ukraińskiej (z Lubelszczyzny) dotyczący protestu polskich przewoźników. Ciekawe, czy antykomunistyczna TV w Chinach to odnotuje ...
A słyszałeś w TVNienawiść co o podniesieniu podatku mówił w radiu zet andrzej domański, POseł KO tyPOwany na ministrę finansów? Wczoraj miliard razy go cytowali, sprytnie pomijając ten niewygodny, jak na razie, fragment.
A słyszałeś, co na temat " wytwarzania fałszywej wiedzy" (dotyczy sytuacji na granicy z Białorusią), napisała dziennikarka GW, małgorzata tomczak? Też nie PO wiedzieli? PO patrz, a POdobno twoim prawem jest wiedzieć.
Ot i wasza, lewacka ncałamparwda cała dobę.
PO prostu, wstaej rano i łżesz!

teleranek 2023-11-19 13:06:50

"Oczywiście, że słyszałem, we wczorajszych Wiadomościach."
Nie trzeba było nic więcej pisać :-) Wsio paniał :-)

dobrze wiedzieć! 2023-11-18 22:03:27

Oczywiście, że słyszałem, we wczorajszych Wiadomościach. I nawet podali prawdziwy powód!! A ty jak oglądałeś polską tv w czasach Teleranka, to nie dziwota, że wtedy o tym nie mówili. Wtedy nie było Ukrainy (i protestów).
Ps, Chińska TV nie jest komunistyczna. Więc żyj nadal w chińsko-putinowkim Matrixie

teleranek 2023-11-18 18:13:54

Słyszeliście w polskiej telewizji o protestach przewoźników na granicy z Ukrainą? Bo w Chinach słyszeli. Nawet byli zrobić reportaż.
https://tv.cctv.com/2023/11/17/VIDEFGhgCrPzWtaUSvD8ulCf231117.shtml

W komunistycznej tvpis Wam tego nie powiedzą bo jest polowanie na czarownicę - tuska.

Reklama

Galerie

Festiwal Muzyka u Wnuka wystartował

Leszek Możdżer w Nosalowym Dworze

Wielkie otwarcie wystawy prac Witkacego w Okszy

Witkacy w Okszy

Koniec roku szkolnego 2024/2025

Wspaniałe Powitanie Lata w Nowym Targu

Kurierzy Tatrzańscy w żywej pamięci

Czysta Piątka w Czystych Tatrach

Zwiedzamy zrujnowane Sanato

Z mamą i tatą fajnie jest!

Józefa Pęksa-Czerniawska, Agata Nowakowska-Wolak i Wojciech Strączek nagrodzeni w "Księżówce"

Szesnaście kobiet w Miejskiej Galerii Sztuki

Sky Walk Serce Poronina otwarte dla wszystkich

Sośnica ruszyła po rozbudowie i modernizacji

Wiosenna Szczawnica

Palace, Katownia Podhala i brama do Auschwitz

Cały świat Zofii Szwajnos

Przystań na Kamieńcu rośnie dzień po dniu

Szczęśliwa trzynastka, czyli Miś Zakopiański wybrany

Morskie Oko okiem młodych artystów

W sąsiedztwie Domu Doktora

Młodzi artyści i ich wizje kubizmu

Hasior - rekonesans w Czerwonym Dworze

Zawody Koziołka Matołka 2025

Aukcja dla Domu Doktora

Cześć i chwała żołnierzom wyklętym

Drań Witkacy na nas patrzy

Odważnej Estery Karp wyprowadzanie z zapomnienia

Tomasz Gluziński i jego twórczość w Opolance

Dzień Babci i Dziadka w SP Ciche 1

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam ROWER DZIECIĘCY 24" koła. 603 750 117.
PRACA | dam
PIEKARNIA W ZAKOPANEM ZATRUDNI PIEKARZA. Na stałe, umowa. 602 759 709
PRACA | dam
Zatrudnię SPRZEDAWCZYNIĘ DO SKLEPU SPOŻYWCZEGO W ZAKOPANEM. 602 759 709
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ BUDOWLANĄ 25 arów w Niedzicy z dobrym dojazdem, tel. 503-723-789
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414.
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. SILNIK ŻUKOWSKI prawie nowy. 515 503 494.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
USŁUGI | budowlane
DROBNE USŁUGI STOLARSKIE. OKNA, DRZWI NA ZAMÓWIENIE. RENOWACJA STARYCH SCHODÓW, PODŁÓG I MEBLI. 502 647 392.
MOTORYZACJA | sprzedaż
MERCEDES E KLASSE, combi, W211, 2.2 CDI, r. 2004 - 502 647 392
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
PRACA | dam
NIEMCY - murarz cieśla malarz ocieplenia spawacz elektryk kranista. 601-218-955
USŁUGI | budowlane
HYDRAULIK - 660 404 104.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
ZAKOPANE - KOŚCIELISKO DO WYNAJĘCIA MIESZKANIA 35-38m2. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110m2 W CENTRUM NOWEGO TARGU, UL. KRZYWA. 608 806 408
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
USŁUGI | budowlane
PRACE WYSOKOŚCIOWE, MALOWANE DACHÓW, MALOWANIE ELEWACJI METODĄ NATRYSKOWĄ ORAZ KLASYCZNĄ. 537 160 398.
KUPNO
Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244
USŁUGI | budowlane
ADAPTACJA STRYCHÓW, REMONTY, ŁAZIENKI, WYKOŃCZENIA WNĘTRZ. 693 206 403.
PRACA | dam
Praca na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i okolice. tel. 500160574. 500160574
Tel.: 500160574
PRACA | dam
KONSERWATORA/PRACE PORZĄDKOWE PRZY PENSJONACIE. Zakopane. 602 74 31 38
PRACA | dam
PRACOWNIK BIUROWY na hali sprzedaży (faktury, itp.). Zakopane. 602 74 31 38, gobo10@wp.pl
PRACA | dam
HURTOWNIA SPOŻYWCZO-MROŻONKOWA POSZUKUJE PRZEDSTAWICIELA HANDLOWEGO na teren Zakopanego i okolic. OFERUJEMY: - stabilne zatrudnienie, - atrakcyjny system wynagrodzenia (podstawa + prowizje), - samochód służbowy, telefon, laptop. CV NA ADRES: gobo10@wp.pl, tel. 602 74 31 38.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
LOKAL do wynajęcia ok.120 m2, Maruszyna, cena 2000 zł, do uzgodnienia, tel. 512293983
PRACA | dam
PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM - BUKOWINA TATRZAŃSKA - STOISKO MIĘSNO-WĘDLINIARSKIE. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
PRACA | dam
Poszukuję pielęgniarki do ośrodka rehabilitacyjnego w Murzasichlu. 601544146 www.krywan-tatry.pl biuro@krywan-tatry.pl
Tel.: 601544146
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Restauracja w Zakopanem zatrudni POMOC KUCHENNĄ na sezon letni. 601 533 566, 18 20 64 305
PRACA | dam
POSZUKUJEMY KANTORA DO UDZIAŁU W TRADYCYJNEJ MSZY ŚWIĘTEJ WSZECHCZASÓW. 697 718 044
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
USŁUGI | budowlane
BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW ORAZ WIĘŹBY DACHOWE WRAZ Z POKRYCIEM. 572624414.
PRACA | dam
GALERIA CREO MAZUR ZAKOPANE ZATRUDNI STUDENTKĘ/UCZNIA (Z UBEZPIECZENIEM) DO SPRZEDAŻY BIŻUTERII - elastyczny grafik+ premie! CV prosimy o wysyłanie na maila: gcreocv@gmail.com, bądź zapraszamy osobiście do salonu "Złoto Srebro" ul. Kościuszki 10, Zakopane
E-mail: gcreocv@gmail.com
PRACA | dam
POSZUKUJEMY OSÓB DO PRACY W KARCZMIE PRZY KRUPÓWKACH na stanowisko: KUCHARZ, POMOC KUCHENNA. 600 035 355.
SPRZEDAŻ | budowlane
Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY, ŁATY - 788 344 233.
PRACA | dam
Kąpielisko Geotermalne Szymoszkowa przyjmie do pracy na sezon letni: PIZZERA, BARMANKI, OSOBY DO OBSŁUGI PUNKTÓW GASTRONOMICZNYCH. Więcej informacji pod nr tel.: 693 319 707
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię działkę na Podhalu GOTÓWKA!!! 600 404 554
Tel.: 600
USŁUGI | budowlane
CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400.
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.