2025-03-28 10:00:35

Zakopane, historia

Kiedyś to mieli ułańską fantazję. Motocyklem na szczyt Kasprowego

Reklama

Inżynier Tadeusz Rudawski nie tylko skonstruował polski motocykl Sokół, ale jeszcze wyjechał na nim na Kasprowy Wierch i to szlakiem przez Myślenickie Turnie.

To mało znane wydarzenie w międzywojennej historii Tatr. Mimo, że był to wyczyn jak na owe czasy niezwykły, nie rozpisywała się o nim także zbytnio prasa. Ale wszystko zaczęło się znacznie wcześniej, w Krakowie gdy młody chłopaka Tadeusz Rudawski pokochał motocykle. O wszystkim w Muzeum Palace ciekawie opowiadał historyk z Muzeum Tatrzańskiego Adam Panczak.

Prawo jazdy za zgodą ministerstwa

Tadeusz Rudawski urodził się w Krakowie 18 kwietnia 1901 roku. Jego ojciec był przedstawicielem czeskiego koncernu motoryzacyjnego. Młody Rudawski od urodzenia miał więc styczność z motoryzacją. Już w wieku 16 lat otrzymał z ministerstwa w Wiedniu zgodę na wyrobienie sobie prawa jazdy. Uczył się na Politechnice we Lwowie. Zrobił specjalizację mechanika.

Bardzo chętnie brał też udział w zawodach. Ścigał się na torze Cracovii. Zdobył 22 medale. Już w latach 30-tych XX wieku ścigał się na motocyklach własnej produkcji.

Ułańska fantazja

W międzywojennej Polsce z inicjatywy ministra Eugeniusza Kwiatkowskiego powstały Państwowe Zakłady Inżynierii. Produkowały one m. in. pierwszy polski samochód - Fiata 508. Do jego kupna zachęcała 6-minutowa, pierwsza w naszym kraju filmowa reklama. W ówczesnej Rzeczpospolitej rosła jednak popularność motocykli. Być może wpływ na to miał zły stan dróg, a być może ułańska fantazja naszych rodaków, którzy przedkładali jazdę na motocyklach nad bardziej wygodne auta.

W 1932 roku w Państwowych Zakładach Inżynierii stworzono dział motocykli, a jego kierowanie powierzono właśnie Tadeuszowi Rudawskiemu.

Motocykl cudo

Tam właśnie w zaledwie 18 miesięcy powstał polski motocykl. Był to Sokół 600 RT (R jak Rudawski i T jak turystyczny). Rudawski podjął się zadania niemal niewykonalnego. W tak krótkim czasie miał stworzyć motocykl do jazdy codziennej, ale także do rajdów, nie za ciężki, nie za lekki, niezwykle wytrzymały i tani. Mimo takich wymagań udało się.

Motocykl na polskich częściach

Co ważne motocykl powstał niemal w całości z polskich części, tylko świece były niemieckie. W 1936 r. pierwsze modele trafiły do sprzedaży. Cena wynosiła 2300 zł. Przeliczając na dzisiejsze pieniądze było to ok. 23 tys. złotych, ale w tamtych czasach posiadanie takiej maszyny to był luksus. Wyprodukowano cztery tysiące egzemplarzy Sokoła 600 RT. Jego następcą był jeszcze lżejszy i prostszy Sokół 200. Powstał on wiosną 1939 i przed wybuchem II wojny światowej udało się wyprodukować tylko 78 egzemplarzy. Był też tańszy. Kosztował 1320 zł, a w praktyce dzięki rabatom cena była o 20 proc. niższa.

Rajdy Tatrzańskie

Sokół 600 RT brał też udział w Rajdach Tatrzańskich. - Odbyły się przed wojną trzy jego edycje. Proszę nie mylić Rajdu z Wyścigiem Tatrzańskim. To była inna impreza. Odbywała się na dłuższej trasie i na każdym etapie zawodnicy mieli przed sobą przeróżne wyzwania - opowiadał Adam Panczak.

Na Sokole na Kasprowy

Po trzecim Rajzie Tatrzańskim w sierpniu 1939 roku jego uczestnicy siedzieli przy winie w górnej stacji kolejki na Kasprowy. Ktoś podobno rzucił wtedy hasło, że można byłoby wyjechać na Kasprowy motocyklem. W tej niemal chwili otworzyły się drzwi i do środka wszedł inżynier Rudawski, który właśnie dokonał tego wyczynu na Sokole. Co ważne jechał szlakiem pieszym przez Myślenickie Turnie. Na jednym z zakrętów musiał zsiąść z maszyny, aby przerzucić ją w drugą stronę. W tym samym dniu wyczyn Rudawskiego powtórzył inny słynny przedwojenny motocyklista, zwycięzca Rajdu Tatrzańskiego - Józef Docha.

Co później działo się z Rudawskim?

Po wybuchu II wojny światowej został zatrzymany we Lwowie przez NKWD i wywieziony do łagrów w Archangielsku. Później trafił do armii gen. Andersa, a po wojnie do Wielkiej Brytanii. Tam dalej pracował jako mechanik, ale nie zdobył już takiego rozgłosu jak w Polsce. Zmarł w 1963 r. w Birmingham, gdzie jest pochowany.

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama

Galerie

Dawid Lubowicz Quartet U Wnuka

Kapele, instrumentaliści i śpiewacy ludowi na scenie

Góralskie żywioły na festiwalowej scenie

Festiwalowe Targi Staroci

Barbara i Agata na folkową nutę

Mistrzostwa Podhala w powożeniu

Góralski świat Zofii Stryjeńskiej w Czerwonym Dworze

Jubileusz 150-lecia przewodnictwa tatrzańskiego

Konkurs na wzorcowego oscypka 2025

XVI Europejskie Targi Produktów Regionalnych

Święto ulicy Zamoyskiego w Zakopanem

Fioletowo na Hali Gąsienicowej

Morskie Oko w deszczu, mgle i chmurach

Orkiestra Akademii Beethovenowskiej w Belvedere

Kultura na Bani. Koncert 2 plus 1

Nigdy o Tobie nie zapomnę

Łemkowska Watra z Orawskimi Roztokami

Ceramika Pauli Solańskiej w Kmicicu

Tatry w Galerii YAM

Orkiestra Arte Symfoniko w Czerwonym Dworze

Mike del Ferro i Kacper Smoliński Quartet U Wnuka

"Nasze Zakopane" z Nagrodą Literacką Zakopanego

Zakopiański Festiwal Literacki

Andre Bachleda Curuś u Wnuka

Przyjaciele Andrzeja Brandstattera w Nosalowym Dworze

Biały haft w Czerwonym Dworze

Festiwal Muzyka u Wnuka wystartował

Leszek Możdżer w Nosalowym Dworze

Wielkie otwarcie wystawy prac Witkacego w Okszy

Witkacy w Okszy

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię DOM do 100.000 zł. 500 221 028.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DOM I LAS - SPYTKOWICE. 732 810 638.
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Polecam szczeniaki Jack Russell Terrier zarejestrowane w ZKwP i FCI z hodowli FREEDOM VIEW FCI. Pieski są odrobaczone dwa razy, zaszczepione i chipowane, zapraszam do kontaktu. 501540540 kingabatkiewicz84@gmail.com
Tel.: 501540540
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA BUDOWLANA 8 arów - Gołkowice k/N. Sącza. 531 402 576.
SPRZEDAŻ | różne
WYPRZEDAŻ INSTRUMENTÓW MUZYCZNYCH. 531 402 576.
PRACA | dam
Hotel "Foluszowy Potok" Zakopane, ul. Zamoyskiego 42 zatrudni do restauracji hotelowej: KELNERA/-KĘ. Zapewniamy stabilną, całoroczną pracę w restauracji hotelowej. Kontakt wyłącznie telefoniczny: 660 41 00 46
PRACA | dam
Cukiernia Samanta zatrudni SPRZEDAWCĘ/BARISTĘ. Oferujemy elastyczny czas pracy, wynagrodzenie od 4800 zł. brutto oraz szkolenia. Miejsce pracy: Kasprusie 34, Witkiewicza 2 (Zakopane) i Szeligówka (Kościelisko). Kontakt: 604 243 723, 606 884 223 (9.00-18.00).
BIZNES
Wydzierżawię działkę w Ludźmierzu przy trasie Nowy Targ-Czarny Dunajec lub przyjmę reklamę. 608 729 122.
ZDROWIE I URODA
BAŃKI LEKARSKIE. Przeziębienia, bóle, migreny, oskrzela, reumatyzm. Ratułów 348 B. Tel. 601-34-36-63 www.holistyczneprzywracaniezdrowia.pl
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
PORONIN MAJERCZYKÓWKA - DZIAŁKA 4000 m - w połowie budowlana, dojazd bezpośredni z drogi, uzbrojona - 607 506 428.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA NIEBUDOWLANA, Zakopane, ul. Broniewskiego, 1900 m, dojazd prosto z ulicy, widok na Tatry - 607 506 428.
PRACA | dam
Pensjonat w Zakopanem zatrudni POKOJOWĄ, z zamieszkaniem - 666 37 83 57.
NAUKA
KOREPETYCJE - MATEMATYKA I FIZYKA (od SP po studia) - ZAKOPANE, KOŚCIELISKO I PORONIN - ROBERT RÓŻAK - 600 38 47 98.
PRACA | dam
FIRMA W ZAKOPANEM zatrudni PRZEDSTAWICIELA. Bardzo dobre warunki, praca stała. 604 102 804, 602 285 793.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
ZEW Niedzica S.A. - ogłoszenie o naborze ofert. Zespół Elektrowni Wodnych Niedzica Spółka Akcyjna z siedzibą w Niedzicy, 34-441 Niedzica, ul. Widokowa 1 ogłasza NABÓR OFERT NA DZIERŻAWĘ OŚRODKA REKREACYJNEGO POLANA SOSNY wraz z zapleczem zlokalizowanego w Niedzicy. W skład Ośrodka wchodzą: Chata Spiska, Chata z Kir, Restauracja Dwór, Kuźnia, sanitariaty wraz z zapleczem kuchennym, wiata z grillem, budynek recepcji, amfiteatr oraz pole karawaningowe wraz z niezbędną infrastrukturą, położone na działkach ewidencyjnych nr 4147/44, 4128/1 i 3134/18 o łącznej powierzchni dzierżawy 36 835 m2 z przeznaczeniem na prowadzenie działalności gospodarczej o charakterze hotelarskim oraz usługowym. OKRES DZIERŻAWY: 7,5 roku. TERMIN SKŁADANIA OFERT 8 września 2025 r. do godziny 9:45. Więcej informacji o postępowaniu na stronie www.zew-niedzica.pl oraz pod nr telefonu 18 26 10 150. Informacja na temat obiektów hotelowych na stronach: www.niedzica.pl, www.polanasosny.pl
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. 515 503 494.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DOMEK LETNISKOWY W GORCACH. 515 503 494.
PRACA | dam
Przyjmę DO OPIEKI NAD STARSZĄ OSOBĄ. 602 534 193.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DOM, centrum Zakopanego - 602 633 931.
SPRZEDAŻ | różne
OPAŁ BUK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
REMONTY I WYKOŃCZENIA. 660 079 941.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupie pensjonat w Zakopanym tel 660797241.
PRACA | dam
Regipsy Austria 2500 Euro netto bez zakwaterowania Wiedeń szukamy parami Monterów zatrudnienie na warunkach austryjackich + kasa urlopowa. +436606388124 office@mpabau.at
Tel.: +436606388124
E-mail: office@mpabau.at
PRACA | dam
Restauracja Siwy Dym w Rabce-Zdrój zatrudni: KUCHARZA, KUCHARZA WYDAWKOWEGO, POMOC KUCHENNĄ. Praca na stałe lub dorywczo. CV na: rabka@siwydym.pl. Informacje pod numerem 887 080 004
PRACA | dam
ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO, KELNERKĘ. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 355.
PRACA | dam
Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
ZDROWIE I URODA
Gabinet terapii behawioralnej - mgr Aleksandra Kaszczyszyn, psycholog, oligofrenopedagog, terapeuta behawioralny. Terapia zaburzeń zachowania u dzieci, młodzieży i dorosłych. Profesjonalna diagnoza, indywidualny plan terapii, wsparcie rodziny. +48604466768 alexandrazielinska23@gmail.com
Tel.: 48604466768
E-mail: alexandrazielinska23@gmail.com
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA: lokal użytkowy o powierzchni około 30m2 wraz z węzłem sanitarnym przy ulicy Gimnazjalnej w Zakopanem oraz lokal magazynowy o powierzchni 20m2 w tej samej lokalizacji. Więcej informacji pod numerem 604 822 144
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni KIEROWCĘ. Dobre warunki pracy. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni EKSPEDIENTKĘ. Bardzo dobre warunki pracy. 604 102 804, 602 285 793.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Przyjmę MURARZY, DEKARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA UZBROJONA W ŁOPUSZNEJ. 506 525 884.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
KUPNO
Kupię STARY SOSRĄB Z GÓRALSKIEJ IZBY. 605 306 244
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ MERCEDESA SPRINTERA (roczniki 1995-2010). 531 666 333.
KUPNO
Kupię STARĄ GÓRALSKĄ SZAFĘ. 605 306 244
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333.
IMPREZY OKOLICZNOŚCIOWE
OKOLICZNOŚCIOWY PRZEWÓZ OSÓB MERCEDES V-Klasa z KIEROWCĄ, BIAŁE BMW X7 z KIEROWCĄ. IMPREZY OKOLICZNOŚCIOWE, WESELA, TRANSFERY itp. Telefon: 602 290 555
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
USŁUGI | budowlane
HYDRAULIK - 660 404 104.
KUPNO
Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.