2018-02-21 12:40:41

Reklama

Pod Giewontem

Światowa sprawa – igrzyska w Zakopanem

Reklama

Kiedyś to były czasy. Nigdy później pod Giewontem nie zrodziło się tyle sportowych inicjatyw, co w dwudziestoleciu. Mistrzostwa świata, budowa kolejki na Kasprowy Wierch i Gubałówkę, tor saneczkowy w Kuźnicach, a nawet zimowe igrzyska. Wszystko to napędzało narciarstwo i popularność Zakopanego, budując machinę, którą podziwiamy dzisiaj zza muzealnej szyby.

Kilkukrotnie powracał pomysł zorganizowania zimowych igrzysk olimpijskich pod Tatrami. Może trochę z tęsknoty do otwarcia się na świat zimowej stolicy Polski, albo z fantazji stworzenia czegoś wielkiego, nawet jeśli miałoby się to odbyć w najmniej przemyślany sposób. Chociaż na Kasprowy Wierch wciąż wagonik sunie w górę po stalowej linie, a co roku tysiące kibiców zjeżdża podziwiać rywalizację w skokach narciarskich na powstałej w tamtym okresie Wielkiej Krokwi, to ciągle w kolekcji Zakopanego brakuje igrzysk.

Tymczasem, niedawno minęło 85 lat od wydarzenia, o którym rozpisywały się ówczesne gazety. W 1933 roku przyjechali tu sportowcy, którzy tak samo, jak rywalizujący dziś o medale w koreańskim Pjongczangu, odwiedzili nasz „pępek świata” z myślą o walce w I Zimowej Makkabiadzie, czyli Światowych Żydowskich Igrzyskach Zimowe. I tak oto można stwierdzić, że Tatry były świadkiem igrzysk.

W dwudziestoleciu międzywojennym mniejszość żydowska tak samo, jak na ziemiach polskich w ogóle, tak i na Podhalu była widoczna zaznaczając wówczas swoją obecność w dziejach regionu. Liczebność gminy żydowskiej przed drugą wojną światową oscylowała w granicach trzech tysięcy osób. Po powołaniu do życia klubu Makkabi w Palestynie w 1912 roku, kilkanaście lat później zapada decyzja o zorganizowaniu sportowego święta w zimowej wersji i wybór pada właśnie na Zakopane. Tatrzańskie szczyty będą świadkami kolejnego wydarzenia, które jedni nazwą „Makka-buidą”, zaś inni okrzykną ogromnym sukcesem organizacyjnym.

Zaczęło się zupełnie zwyczajnie – od paru skandali. Nie wszyscy byli zadowoleni na myśl o Makkabiadzie. Mimo zrywaniu plakatów, o których czytamy w starych numerach prasy i próbach zablokowania wydarzenia, ostatecznie odbyło się uroczyste otwarcie światowych żydowskich igrzysk sportowych.

Jak czytamy w lutowym „Przeglądzie Sportowym” sprzed 85 lat, otwarcie igrzysk odbyło się na „salonach Morskiego Oka”. Akademią przywitano wysokich rangą gości: burmistrza Zakopanego Winnickiego, delegatów państw oraz członków prezydium Makkabiady. Wszystko zwieńczyły hymny Polski oraz narodowy hymn żydowski.

Główna uroczystość rozpoczynająca sportową rywalizację miała miejsce dzień później – 2 lutego na stadionie przy ulicy Kościuszki. Wtedy to zgromadzona publiczność liczbie, pomimo sprzecznych wersji, około pięciu tysięcy zainteresowanych, na własne oczy zobaczyła przemarsz kilku reprezentacji w rytm orkiestry. Zawodnicy przeszli ze sztandarami swoich państw. Wśród nich byli Austriacy, Niemcy, Norwegowie, reprezentanci Wolnego Miasta Gdańska, Rumunii, Czechosłowacji, Jugosławii oraz oczywiście Polacy. Prasa podaje także informację o przybyłych dziennikarzach – 30 krajowych i 18 zagranicznych.

Największe zainteresowanie wzbudziło przybycie Henryka Mückenbrunna – asa Makkabiady, jak można przeczytać w ówczesnej prasie. Polak przejechał pod Tatry po kilkuletnim pobycie w Chamonix, gdzie nie jeden raz udowadniał swoją wysoką dyspozycję w konkurencjach narciarskich, ale także zdążył wydać książkę o teoretycznej stronie narciarstwa. Jako człowiek wielu sukcesów był niewątpliwym faworytem do zwycięstwa. „Widzimy go na skoczniach i stokach Szwajcarii, Francji, Hiszpanii i Włoch. Mückenbrunn jest wszechstronny. Zdobywa pierwsze miejsce w zawodach skijoringowych o mistrzostwo świata w Chamonix, jest mistrzem Francji w saneczkarstwie, a przede wszystkim startuje jednak w zawodach narciarskich i jest wielokrotnym mistrzem Chamonix, wygrywając biegi płaskie, skoki, kombinację i zjazd.” – rozpisuje się dziennikarz w „Przeglądzie Sportowym” z 4 lutego 1933 roku.

Wśród reprezentantów Polski znaleźli się mieszkańcy górskich miejscowości, ale także Krakowa. Oczywiście, najszersze grono stanowili zakopiańczycy.

Pociągi zmierzające do Zakopanego, w których znaleźli się kibice żądni doświadczenia sportowej rywalizacji na światowym poziomie, byli częścią igrzysk, które być może nie do końca sprostały im wyszukanym gustom.

Na liście dyscyplin znalazł się bieg narciarski mężczyzn na 18 km, krótszy bieg kobiet na 5 km, bieg zjazdowy mężczyzn z Kasprowego Wierchu do Hali Gąsienicowej, jazda figurowa, zawody saneczkarskie w Kuźnicach, sztafeta 5 x 10 km mężczyzn oraz 3 x 5 km kobiet, a także bieg na dystansie 4 km młodzików i 9 km juniorów oraz konkurs skoków.

Publiczność mogła być zadowolona z występów gospodarzy. Co innego, jeśli chodzi o warunki atmosferyczne oraz ogólny poziom sportowy. W relacji czytamy, że „wynik zawodów stał pod znakiem zapytania, jak nigdy. Nazwiska nic nie mówiły i nie pozwoliły marzyć o porównaniu klasy i formy.”

Podczas biegu na 18 km, kibice dostrzegali zróżnicowany poziom zawodników. Niektórzy dyspozycyjnością i ruchami na nartach przypominali kogoś po krótkim kursie narciarskim. Po dwóch godzinach, kibice nadal oczekiwali na pierwsze twarze wyłaniających się z oddali biegaczy. Wyróżniali się natomiast biegacze z Podhala.

Spore emocje wzbudziła rywalizacja w biegu zjazdowym, który rozpoczął się z opóźnieniem z uwagi na niedostarczenie na czas chorągiewek. Trasa została skrócona, a co za tym idzie pozbawiona najbardziej wymagającego jej fragmentu. Sprawa trafiła nawet później do Komisji Sportowej PZN. Tego dnia kilkoro uczestników z powodu zimna i opóźnienia zrezygnowało zresztą ze startu. Gdyby tego było mało, doszło do wypadku – Austriak złamał nogi po kolizji z narciarzem z Zakopanego. Bieg slalomowy nie doszedł natomiast wcale do skutku.

Pomimo problemów z warunkami, których nie ułatwiał wiatr halny, rekordowej liczby wniesionych protestów oraz nie do końca przemyślanej organizacji, co skutkowało podawaniem wyników zawodów czasami nawet następnego dnia, Polacy mogli uznać Makkabiadę za udaną.

5 lutego – ostatniego dnia igrzysk, nasi reprezentanci zamknęli rywalizację z dorobkiem punktów, który pozwolił im na zwycięstwo w klasyfikacji generalnej.

I Zimowa Makkabiada była wydarzeniem być może chaotycznym, budzącym wśród niektórych niechęć, ale pozostawiła po sobie też coś innego. To ta namiastka marzeń o igrzyskach pod Tatrami, które choć nie pod hasłem Citius-Altius-Fortius (szybciej-wyżej-mocniej), to jednak zapisane na mocno zakurzonych kartach historii, przypominają o pięknej idei przedwojennego narciarstwa pod Giewontem. Wtedy sport smakował jakby inaczej, surowiej, a mimo to bardziej wytwornie…

Ola Bazułka

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama

Galerie

Biesiada pod Giewontem

Adam Bałdych i Daniele di Bonaventura U Wnuka

Dawid Lubowicz Quartet U Wnuka

Kapele, instrumentaliści i śpiewacy ludowi na scenie

Góralskie żywioły na festiwalowej scenie

Festiwalowe Targi Staroci

Barbara i Agata na folkową nutę

Mistrzostwa Podhala w powożeniu

Góralski świat Zofii Stryjeńskiej w Czerwonym Dworze

Jubileusz 150-lecia przewodnictwa tatrzańskiego

Konkurs na wzorcowego oscypka 2025

XVI Europejskie Targi Produktów Regionalnych

Święto ulicy Zamoyskiego w Zakopanem

Fioletowo na Hali Gąsienicowej

Morskie Oko w deszczu, mgle i chmurach

Orkiestra Akademii Beethovenowskiej w Belvedere

Kultura na Bani. Koncert 2 plus 1

Nigdy o Tobie nie zapomnę

Łemkowska Watra z Orawskimi Roztokami

Ceramika Pauli Solańskiej w Kmicicu

Tatry w Galerii YAM

Orkiestra Arte Symfoniko w Czerwonym Dworze

Mike del Ferro i Kacper Smoliński Quartet U Wnuka

"Nasze Zakopane" z Nagrodą Literacką Zakopanego

Zakopiański Festiwal Literacki

Andre Bachleda Curuś u Wnuka

Przyjaciele Andrzeja Brandstattera w Nosalowym Dworze

Biały haft w Czerwonym Dworze

Festiwal Muzyka u Wnuka wystartował

Leszek Możdżer w Nosalowym Dworze

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

ANTYKI
Do sprzedania PIĘKNY ANTYK - KREDENS ORZECHOWY W OKRESU MIĘDZYWOJENNEGO. Rozmiar 200 × 160 x 67. Cena do negocjacji. Odbiór: Zakopane. Kontakt: podhale2025@onet.pl
PRACA | dam
PRODUCENT ŻYWNOŚCI w Zakopanem zatrudni PRZEDSTAWICIELA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam piękny STóŁ KONFERENCYJNO-BILARDOWY (10 osób) z krzesłami. Wymiary stołu: 280 x 150 x 82. Cena do negocjacji. Odbiór: Zakopane. Kontakt: podhale2025@onet.pl
BIZNES
POSIADAM LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110 m2 w Nowym Targu, ul. Krzywa - NAWIĄŻĘ WSPÓŁPRACĘ. 608 806 408
PRACA | dam
ZLECĘ REMONT DUŻEGO DACHU Z WYMIANĄ POKRYCIA. 608 806 408
PRACA | dam
ZLECĘ WYKONANIE POKRYCIA BLACHĄ TRZECH DOMÓW w ZAKOPANEM. 608 806 408
PRACA | dam
NAWIĄŻĘ WSPÓŁPRACĘ Z BRYGADĄ BUDOWLANĄ - WYKOŃCZENIE TRZECH DOMÓW w ZAKOPANEM. 608 806 408
PRACA | dam
ZATRUDNIĘ DO PRAC REMONTOWO-PORZĄDKOWYCH PRZY PENSJONACIE. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110m2 W CENTRUM NOWEGO TARGU, UL. KRZYWA. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
ZAKOPANE - KOŚCIELISKO DO WYNAJĘCIA MIESZKANIA 35-38m2. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE 2-pokojowe, blok, Zakopane ul. Orkana - NA DŁUŻEJ - 731 959 074.
USŁUGI | budowlane
TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE tanio i solidnie, zacieranie mechaniczne, technika silosowa. Realizujemy małe i duże obiekty 18 26 550 39, 503 532 680.
PRACA | dam
Zatrudnię pracownika budowlanego ZBROJARZ DEKARZ. 601 508736.
PRACA | dam
Przyjmę CIEŚLI DACHOWYCH, DEKARZY, POMOCNIKA DEKARZA. 608729122.
PRACA | dam
Przyjmę MURARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni EKSPEDIENTKĘ. Bardzo dobre warunki pracy. 604 102 804, 602 285 793.
USŁUGI | budowlane
BRUKARSTWO, ODWODNIENIA - tanio, solidnie. 512 345 109.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
PRACA | dam
POTRZEBNA OPIEKA NAD SENIORKĄ 93 lata. W dobrej kondycji fizycznej, chodząca. Ze względu na otępienie wymaga towarzystwa i nadzoru. Oferujemy zamieszkanie okresowo (co 6-8 tygodni) w Zakopanem i w Zielonce pod Warszawą. Warunki pracy i płacy do uzgodnienia. Zgłoszenia na adres mailowy: opieka@intermedix.pl lub telefonicznie: Elżbieta, 692-306-329 (tylko wieczorem po 18:30).
PRACA | dam
Zatrudnimy POKOJOWĄ do sprzątania apartamentów w Białce Tatrzańskiej. Oferujemy stabilne zatrudnienie i atrakcyjne wynagrodzenie. Osoby zainteresowane prosimy o kontakt pod numerem +48 504428461.
SPRZEDAŻ | zwierzęta
SZCZENIAKI SHIH TZU. 730 519 594.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
PRACA | dam
NIEMCY: murarz, cieśla, malarz, ocieplenia, elekryk, spawacz, operator koparki, dźwigowy. Umowy na warunkach Niemieckich 0048 601 218 955
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA BUDOWLANA 8 arów - Gołkowice k/N. Sącza. 531 402 576.
SPRZEDAŻ | różne
WYPRZEDAŻ INSTRUMENTÓW MUZYCZNYCH. 531 402 576.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
PORONIN MAJERCZYKÓWKA - DZIAŁKA 4000 m - w połowie budowlana, dojazd bezpośredni z drogi, uzbrojona - 607 506 428.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA NIEBUDOWLANA, Zakopane, ul. Broniewskiego, 1900 m, dojazd prosto z ulicy, widok na Tatry - 607 506 428.
NAUKA
KOREPETYCJE - MATEMATYKA I FIZYKA (od SP po studia) - ZAKOPANE, KOŚCIELISKO I PORONIN - ROBERT RÓŻAK - 600 38 47 98.
PRACA | dam
Regipsy Austria 2500 Euro netto bez zakwaterowania Wiedeń szukamy parami Monterów zatrudnienie na warunkach austryjackich + kasa urlopowa. +436606388124 office@mpabau.at
Tel.: +436606388124
E-mail: office@mpabau.at
PRACA | dam
Restauracja Siwy Dym w Rabce-Zdrój zatrudni: KUCHARZA, KUCHARZA WYDAWKOWEGO, POMOC KUCHENNĄ. Praca na stałe lub dorywczo. CV na: rabka@siwydym.pl. Informacje pod numerem 887 080 004
PRACA | dam
ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO, KELNERKĘ. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 355.
PRACA | dam
Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
KUPNO
Kupię STARY SOSRĄB Z GÓRALSKIEJ IZBY. 605 306 244
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ MERCEDESA SPRINTERA (roczniki 1995-2010). 531 666 333.
KUPNO
Kupię STARĄ GÓRALSKĄ SZAFĘ. 605 306 244
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333.
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.