2018-02-21 12:40:41

Pod Giewontem

Światowa sprawa – igrzyska w Zakopanem

Reklama

Kiedyś to były czasy. Nigdy później pod Giewontem nie zrodziło się tyle sportowych inicjatyw, co w dwudziestoleciu. Mistrzostwa świata, budowa kolejki na Kasprowy Wierch i Gubałówkę, tor saneczkowy w Kuźnicach, a nawet zimowe igrzyska. Wszystko to napędzało narciarstwo i popularność Zakopanego, budując machinę, którą podziwiamy dzisiaj zza muzealnej szyby.

Kilkukrotnie powracał pomysł zorganizowania zimowych igrzysk olimpijskich pod Tatrami. Może trochę z tęsknoty do otwarcia się na świat zimowej stolicy Polski, albo z fantazji stworzenia czegoś wielkiego, nawet jeśli miałoby się to odbyć w najmniej przemyślany sposób. Chociaż na Kasprowy Wierch wciąż wagonik sunie w górę po stalowej linie, a co roku tysiące kibiców zjeżdża podziwiać rywalizację w skokach narciarskich na powstałej w tamtym okresie Wielkiej Krokwi, to ciągle w kolekcji Zakopanego brakuje igrzysk.

Tymczasem, niedawno minęło 85 lat od wydarzenia, o którym rozpisywały się ówczesne gazety. W 1933 roku przyjechali tu sportowcy, którzy tak samo, jak rywalizujący dziś o medale w koreańskim Pjongczangu, odwiedzili nasz „pępek świata” z myślą o walce w I Zimowej Makkabiadzie, czyli Światowych Żydowskich Igrzyskach Zimowe. I tak oto można stwierdzić, że Tatry były świadkiem igrzysk.

W dwudziestoleciu międzywojennym mniejszość żydowska tak samo, jak na ziemiach polskich w ogóle, tak i na Podhalu była widoczna zaznaczając wówczas swoją obecność w dziejach regionu. Liczebność gminy żydowskiej przed drugą wojną światową oscylowała w granicach trzech tysięcy osób. Po powołaniu do życia klubu Makkabi w Palestynie w 1912 roku, kilkanaście lat później zapada decyzja o zorganizowaniu sportowego święta w zimowej wersji i wybór pada właśnie na Zakopane. Tatrzańskie szczyty będą świadkami kolejnego wydarzenia, które jedni nazwą „Makka-buidą”, zaś inni okrzykną ogromnym sukcesem organizacyjnym.

Zaczęło się zupełnie zwyczajnie – od paru skandali. Nie wszyscy byli zadowoleni na myśl o Makkabiadzie. Mimo zrywaniu plakatów, o których czytamy w starych numerach prasy i próbach zablokowania wydarzenia, ostatecznie odbyło się uroczyste otwarcie światowych żydowskich igrzysk sportowych.

Jak czytamy w lutowym „Przeglądzie Sportowym” sprzed 85 lat, otwarcie igrzysk odbyło się na „salonach Morskiego Oka”. Akademią przywitano wysokich rangą gości: burmistrza Zakopanego Winnickiego, delegatów państw oraz członków prezydium Makkabiady. Wszystko zwieńczyły hymny Polski oraz narodowy hymn żydowski.

Główna uroczystość rozpoczynająca sportową rywalizację miała miejsce dzień później – 2 lutego na stadionie przy ulicy Kościuszki. Wtedy to zgromadzona publiczność liczbie, pomimo sprzecznych wersji, około pięciu tysięcy zainteresowanych, na własne oczy zobaczyła przemarsz kilku reprezentacji w rytm orkiestry. Zawodnicy przeszli ze sztandarami swoich państw. Wśród nich byli Austriacy, Niemcy, Norwegowie, reprezentanci Wolnego Miasta Gdańska, Rumunii, Czechosłowacji, Jugosławii oraz oczywiście Polacy. Prasa podaje także informację o przybyłych dziennikarzach – 30 krajowych i 18 zagranicznych.

Największe zainteresowanie wzbudziło przybycie Henryka Mückenbrunna – asa Makkabiady, jak można przeczytać w ówczesnej prasie. Polak przejechał pod Tatry po kilkuletnim pobycie w Chamonix, gdzie nie jeden raz udowadniał swoją wysoką dyspozycję w konkurencjach narciarskich, ale także zdążył wydać książkę o teoretycznej stronie narciarstwa. Jako człowiek wielu sukcesów był niewątpliwym faworytem do zwycięstwa. „Widzimy go na skoczniach i stokach Szwajcarii, Francji, Hiszpanii i Włoch. Mückenbrunn jest wszechstronny. Zdobywa pierwsze miejsce w zawodach skijoringowych o mistrzostwo świata w Chamonix, jest mistrzem Francji w saneczkarstwie, a przede wszystkim startuje jednak w zawodach narciarskich i jest wielokrotnym mistrzem Chamonix, wygrywając biegi płaskie, skoki, kombinację i zjazd.” – rozpisuje się dziennikarz w „Przeglądzie Sportowym” z 4 lutego 1933 roku.

Wśród reprezentantów Polski znaleźli się mieszkańcy górskich miejscowości, ale także Krakowa. Oczywiście, najszersze grono stanowili zakopiańczycy.

Pociągi zmierzające do Zakopanego, w których znaleźli się kibice żądni doświadczenia sportowej rywalizacji na światowym poziomie, byli częścią igrzysk, które być może nie do końca sprostały im wyszukanym gustom.

Na liście dyscyplin znalazł się bieg narciarski mężczyzn na 18 km, krótszy bieg kobiet na 5 km, bieg zjazdowy mężczyzn z Kasprowego Wierchu do Hali Gąsienicowej, jazda figurowa, zawody saneczkarskie w Kuźnicach, sztafeta 5 x 10 km mężczyzn oraz 3 x 5 km kobiet, a także bieg na dystansie 4 km młodzików i 9 km juniorów oraz konkurs skoków.

Publiczność mogła być zadowolona z występów gospodarzy. Co innego, jeśli chodzi o warunki atmosferyczne oraz ogólny poziom sportowy. W relacji czytamy, że „wynik zawodów stał pod znakiem zapytania, jak nigdy. Nazwiska nic nie mówiły i nie pozwoliły marzyć o porównaniu klasy i formy.”

Podczas biegu na 18 km, kibice dostrzegali zróżnicowany poziom zawodników. Niektórzy dyspozycyjnością i ruchami na nartach przypominali kogoś po krótkim kursie narciarskim. Po dwóch godzinach, kibice nadal oczekiwali na pierwsze twarze wyłaniających się z oddali biegaczy. Wyróżniali się natomiast biegacze z Podhala.

Spore emocje wzbudziła rywalizacja w biegu zjazdowym, który rozpoczął się z opóźnieniem z uwagi na niedostarczenie na czas chorągiewek. Trasa została skrócona, a co za tym idzie pozbawiona najbardziej wymagającego jej fragmentu. Sprawa trafiła nawet później do Komisji Sportowej PZN. Tego dnia kilkoro uczestników z powodu zimna i opóźnienia zrezygnowało zresztą ze startu. Gdyby tego było mało, doszło do wypadku – Austriak złamał nogi po kolizji z narciarzem z Zakopanego. Bieg slalomowy nie doszedł natomiast wcale do skutku.

Pomimo problemów z warunkami, których nie ułatwiał wiatr halny, rekordowej liczby wniesionych protestów oraz nie do końca przemyślanej organizacji, co skutkowało podawaniem wyników zawodów czasami nawet następnego dnia, Polacy mogli uznać Makkabiadę za udaną.

5 lutego – ostatniego dnia igrzysk, nasi reprezentanci zamknęli rywalizację z dorobkiem punktów, który pozwolił im na zwycięstwo w klasyfikacji generalnej.

I Zimowa Makkabiada była wydarzeniem być może chaotycznym, budzącym wśród niektórych niechęć, ale pozostawiła po sobie też coś innego. To ta namiastka marzeń o igrzyskach pod Tatrami, które choć nie pod hasłem Citius-Altius-Fortius (szybciej-wyżej-mocniej), to jednak zapisane na mocno zakurzonych kartach historii, przypominają o pięknej idei przedwojennego narciarstwa pod Giewontem. Wtedy sport smakował jakby inaczej, surowiej, a mimo to bardziej wytwornie…

Ola Bazułka

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama

Galerie

Leszek Możdżer w Nosalowym Dworze

Wielkie otwarcie wystawy prac Witkacego w Okszy

Witkacy w Okszy

Koniec roku szkolnego 2024/2025

Wspaniałe Powitanie Lata w Nowym Targu

Kurierzy Tatrzańscy w żywej pamięci

Czysta Piątka w Czystych Tatrach

Zwiedzamy zrujnowane Sanato

Z mamą i tatą fajnie jest!

Józefa Pęksa-Czerniawska, Agata Nowakowska-Wolak i Wojciech Strączek nagrodzeni w "Księżówce"

Szesnaście kobiet w Miejskiej Galerii Sztuki

Sky Walk Serce Poronina otwarte dla wszystkich

Sośnica ruszyła po rozbudowie i modernizacji

Wiosenna Szczawnica

Palace, Katownia Podhala i brama do Auschwitz

Cały świat Zofii Szwajnos

Przystań na Kamieńcu rośnie dzień po dniu

Szczęśliwa trzynastka, czyli Miś Zakopiański wybrany

Morskie Oko okiem młodych artystów

W sąsiedztwie Domu Doktora

Młodzi artyści i ich wizje kubizmu

Hasior - rekonesans w Czerwonym Dworze

Zawody Koziołka Matołka 2025

Aukcja dla Domu Doktora

Cześć i chwała żołnierzom wyklętym

Drań Witkacy na nas patrzy

Odważnej Estery Karp wyprowadzanie z zapomnienia

Tomasz Gluziński i jego twórczość w Opolance

Dzień Babci i Dziadka w SP Ciche 1

Dom Doktora powstaje po pożarze

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

USŁUGI | budowlane
HYDRAULIK - 660 404 104.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
ZAKOPANE - KOŚCIELISKO DO WYNAJĘCIA MIESZKANIA 35-38m2. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110m2 W CENTRUM NOWEGO TARGU, UL. KRZYWA. 608 806 408
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
PRACA | dam
Pilnie! Przyjmę DO OPIEKI NAD STARSZĄ OSOBĄ (przynajmniej trzy razy w tygodniu) - Skrzypne. 606 577 762.
USŁUGI | budowlane
PRACE WYSOKOŚCIOWE, MALOWANE DACHÓW, MALOWANIE ELEWACJI METODĄ NATRYSKOWĄ ORAZ KLASYCZNĄ. 537 160 398.
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. SILNIK ŻUKOWSKI prawie nowy. 515 503 494.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
KUPNO
Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244
USŁUGI | budowlane
ADAPTACJA STRYCHÓW, REMONTY, ŁAZIENKI, WYKOŃCZENIA WNĘTRZ. 693 206 403.
PRACA | dam
Praca na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i okolice. tel. 500160574. 500160574
Tel.: 500160574
PRACA | dam
KONSERWATORA/PRACE PORZĄDKOWE PRZY PENSJONACIE. Zakopane. 602 74 31 38
PRACA | dam
PRACOWNIK BIUROWY na hali sprzedaży (faktury, itp.). Zakopane. 602 74 31 38, gobo10@wp.pl
PRACA | dam
HURTOWNIA SPOŻYWCZO-MROŻONKOWA POSZUKUJE PRZEDSTAWICIELA HANDLOWEGO na teren Zakopanego i okolic. OFERUJEMY: - stabilne zatrudnienie, - atrakcyjny system wynagrodzenia (podstawa + prowizje), - samochód służbowy, telefon, laptop. CV NA ADRES: gobo10@wp.pl, tel. 602 74 31 38.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
LOKAL do wynajęcia ok.120 m2, Maruszyna, cena 2000 zł, do uzgodnienia, tel. 512293983
PRACA | dam
PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM - BUKOWINA TATRZAŃSKA - STOISKO MIĘSNO-WĘDLINIARSKIE. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
PRACA | dam
Poszukuję pielęgniarki do ośrodka rehabilitacyjnego w Murzasichlu. 601544146 www.krywan-tatry.pl biuro@krywan-tatry.pl
Tel.: 601544146
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Restauracja w Zakopanem zatrudni POMOC KUCHENNĄ na sezon letni. 601 533 566, 18 20 64 305
PRACA | dam
POSZUKUJEMY KANTORA DO UDZIAŁU W TRADYCYJNEJ MSZY ŚWIĘTEJ WSZECHCZASÓW. 697 718 044
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam
Zatrudnię SPRZEDAWCZYNIĘ DO SKLEPU SPOŻYWCZEGO W ZAKOPANEM. 602 759 709
USŁUGI | budowlane
BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW ORAZ WIĘŹBY DACHOWE WRAZ Z POKRYCIEM. 572624414.
PRACA | dam
GALERIA CREO MAZUR ZAKOPANE ZATRUDNI STUDENTKĘ/UCZNIA (Z UBEZPIECZENIEM) DO SPRZEDAŻY BIŻUTERII - elastyczny grafik+ premie! CV prosimy o wysyłanie na maila: gcreocv@gmail.com, bądź zapraszamy osobiście do salonu "Złoto Srebro" ul. Kościuszki 10, Zakopane
E-mail: gcreocv@gmail.com
PRACA | dam
POSZUKUJEMY OSÓB DO PRACY W KARCZMIE PRZY KRUPÓWKACH na stanowisko: KUCHARZ, POMOC KUCHENNA. 600 035 355.
SPRZEDAŻ | budowlane
Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY, ŁATY - 788 344 233.
PRACA | dam
Kąpielisko Geotermalne Szymoszkowa przyjmie do pracy na sezon letni: PIZZERA, BARMANKI, OSOBY DO OBSŁUGI PUNKTÓW GASTRONOMICZNYCH. Więcej informacji pod nr tel.: 693 319 707
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam 2 HEKTARY POLA i DZIAŁKĘ 20 AR. 505 429 375.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
PRACA | dam
NIEMCY - MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, SPAWACZ, ELEKTRYK. 601-218-955
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię działkę na Podhalu GOTÓWKA!!! 600 404 554
Tel.: 600
USŁUGI | budowlane
CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400.
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ KAŻDEGO MERCEDESA SPRINTERA. 531 666 333.
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333.
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.