2018-02-21 12:40:41

Pod Giewontem

Światowa sprawa – igrzyska w Zakopanem

Kiedyś to były czasy. Nigdy później pod Giewontem nie zrodziło się tyle sportowych inicjatyw, co w dwudziestoleciu. Mistrzostwa świata, budowa kolejki na Kasprowy Wierch i Gubałówkę, tor saneczkowy w Kuźnicach, a nawet zimowe igrzyska. Wszystko to napędzało narciarstwo i popularność Zakopanego, budując machinę, którą podziwiamy dzisiaj zza muzealnej szyby.

Kilkukrotnie powracał pomysł zorganizowania zimowych igrzysk olimpijskich pod Tatrami. Może trochę z tęsknoty do otwarcia się na świat zimowej stolicy Polski, albo z fantazji stworzenia czegoś wielkiego, nawet jeśli miałoby się to odbyć w najmniej przemyślany sposób. Chociaż na Kasprowy Wierch wciąż wagonik sunie w górę po stalowej linie, a co roku tysiące kibiców zjeżdża podziwiać rywalizację w skokach narciarskich na powstałej w tamtym okresie Wielkiej Krokwi, to ciągle w kolekcji Zakopanego brakuje igrzysk.

Tymczasem, niedawno minęło 85 lat od wydarzenia, o którym rozpisywały się ówczesne gazety. W 1933 roku przyjechali tu sportowcy, którzy tak samo, jak rywalizujący dziś o medale w koreańskim Pjongczangu, odwiedzili nasz „pępek świata” z myślą o walce w I Zimowej Makkabiadzie, czyli Światowych Żydowskich Igrzyskach Zimowe. I tak oto można stwierdzić, że Tatry były świadkiem igrzysk.

W dwudziestoleciu międzywojennym mniejszość żydowska tak samo, jak na ziemiach polskich w ogóle, tak i na Podhalu była widoczna zaznaczając wówczas swoją obecność w dziejach regionu. Liczebność gminy żydowskiej przed drugą wojną światową oscylowała w granicach trzech tysięcy osób. Po powołaniu do życia klubu Makkabi w Palestynie w 1912 roku, kilkanaście lat później zapada decyzja o zorganizowaniu sportowego święta w zimowej wersji i wybór pada właśnie na Zakopane. Tatrzańskie szczyty będą świadkami kolejnego wydarzenia, które jedni nazwą „Makka-buidą”, zaś inni okrzykną ogromnym sukcesem organizacyjnym.

Zaczęło się zupełnie zwyczajnie – od paru skandali. Nie wszyscy byli zadowoleni na myśl o Makkabiadzie. Mimo zrywaniu plakatów, o których czytamy w starych numerach prasy i próbach zablokowania wydarzenia, ostatecznie odbyło się uroczyste otwarcie światowych żydowskich igrzysk sportowych.

Jak czytamy w lutowym „Przeglądzie Sportowym” sprzed 85 lat, otwarcie igrzysk odbyło się na „salonach Morskiego Oka”. Akademią przywitano wysokich rangą gości: burmistrza Zakopanego Winnickiego, delegatów państw oraz członków prezydium Makkabiady. Wszystko zwieńczyły hymny Polski oraz narodowy hymn żydowski.

Główna uroczystość rozpoczynająca sportową rywalizację miała miejsce dzień później – 2 lutego na stadionie przy ulicy Kościuszki. Wtedy to zgromadzona publiczność liczbie, pomimo sprzecznych wersji, około pięciu tysięcy zainteresowanych, na własne oczy zobaczyła przemarsz kilku reprezentacji w rytm orkiestry. Zawodnicy przeszli ze sztandarami swoich państw. Wśród nich byli Austriacy, Niemcy, Norwegowie, reprezentanci Wolnego Miasta Gdańska, Rumunii, Czechosłowacji, Jugosławii oraz oczywiście Polacy. Prasa podaje także informację o przybyłych dziennikarzach – 30 krajowych i 18 zagranicznych.

Największe zainteresowanie wzbudziło przybycie Henryka Mückenbrunna – asa Makkabiady, jak można przeczytać w ówczesnej prasie. Polak przejechał pod Tatry po kilkuletnim pobycie w Chamonix, gdzie nie jeden raz udowadniał swoją wysoką dyspozycję w konkurencjach narciarskich, ale także zdążył wydać książkę o teoretycznej stronie narciarstwa. Jako człowiek wielu sukcesów był niewątpliwym faworytem do zwycięstwa. „Widzimy go na skoczniach i stokach Szwajcarii, Francji, Hiszpanii i Włoch. Mückenbrunn jest wszechstronny. Zdobywa pierwsze miejsce w zawodach skijoringowych o mistrzostwo świata w Chamonix, jest mistrzem Francji w saneczkarstwie, a przede wszystkim startuje jednak w zawodach narciarskich i jest wielokrotnym mistrzem Chamonix, wygrywając biegi płaskie, skoki, kombinację i zjazd.” – rozpisuje się dziennikarz w „Przeglądzie Sportowym” z 4 lutego 1933 roku.

Wśród reprezentantów Polski znaleźli się mieszkańcy górskich miejscowości, ale także Krakowa. Oczywiście, najszersze grono stanowili zakopiańczycy.

Pociągi zmierzające do Zakopanego, w których znaleźli się kibice żądni doświadczenia sportowej rywalizacji na światowym poziomie, byli częścią igrzysk, które być może nie do końca sprostały im wyszukanym gustom.

Na liście dyscyplin znalazł się bieg narciarski mężczyzn na 18 km, krótszy bieg kobiet na 5 km, bieg zjazdowy mężczyzn z Kasprowego Wierchu do Hali Gąsienicowej, jazda figurowa, zawody saneczkarskie w Kuźnicach, sztafeta 5 x 10 km mężczyzn oraz 3 x 5 km kobiet, a także bieg na dystansie 4 km młodzików i 9 km juniorów oraz konkurs skoków.

Publiczność mogła być zadowolona z występów gospodarzy. Co innego, jeśli chodzi o warunki atmosferyczne oraz ogólny poziom sportowy. W relacji czytamy, że „wynik zawodów stał pod znakiem zapytania, jak nigdy. Nazwiska nic nie mówiły i nie pozwoliły marzyć o porównaniu klasy i formy.”

Podczas biegu na 18 km, kibice dostrzegali zróżnicowany poziom zawodników. Niektórzy dyspozycyjnością i ruchami na nartach przypominali kogoś po krótkim kursie narciarskim. Po dwóch godzinach, kibice nadal oczekiwali na pierwsze twarze wyłaniających się z oddali biegaczy. Wyróżniali się natomiast biegacze z Podhala.

Spore emocje wzbudziła rywalizacja w biegu zjazdowym, który rozpoczął się z opóźnieniem z uwagi na niedostarczenie na czas chorągiewek. Trasa została skrócona, a co za tym idzie pozbawiona najbardziej wymagającego jej fragmentu. Sprawa trafiła nawet później do Komisji Sportowej PZN. Tego dnia kilkoro uczestników z powodu zimna i opóźnienia zrezygnowało zresztą ze startu. Gdyby tego było mało, doszło do wypadku – Austriak złamał nogi po kolizji z narciarzem z Zakopanego. Bieg slalomowy nie doszedł natomiast wcale do skutku.

Pomimo problemów z warunkami, których nie ułatwiał wiatr halny, rekordowej liczby wniesionych protestów oraz nie do końca przemyślanej organizacji, co skutkowało podawaniem wyników zawodów czasami nawet następnego dnia, Polacy mogli uznać Makkabiadę za udaną.

5 lutego – ostatniego dnia igrzysk, nasi reprezentanci zamknęli rywalizację z dorobkiem punktów, który pozwolił im na zwycięstwo w klasyfikacji generalnej.

I Zimowa Makkabiada była wydarzeniem być może chaotycznym, budzącym wśród niektórych niechęć, ale pozostawiła po sobie też coś innego. To ta namiastka marzeń o igrzyskach pod Tatrami, które choć nie pod hasłem Citius-Altius-Fortius (szybciej-wyżej-mocniej), to jednak zapisane na mocno zakurzonych kartach historii, przypominają o pięknej idei przedwojennego narciarstwa pod Giewontem. Wtedy sport smakował jakby inaczej, surowiej, a mimo to bardziej wytwornie…

Ola Bazułka

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama

Galerie

Joanny Wnuk-Nazarowej opowieść o Henryku Mikołaju Góreckim

Jubileuszowe spotkanie krwiodawców w Witkacym

Wymiana desek z Sopotem za nami, sezon zimowy otwarty

Nocne niebo na Stacji Kultura Zakopane

Kapitan Barbara Grocholska-Kurkowiak ma ciepły dom

Podhalańskie mamuty i astronauci z Gliczarowa

Wielkie Forum Samorządowe pod Giewontem

Grecko-chrześcijańskie tropy pod Giewontem

Dom Pamięci w Miejskiej Galerii Sztuki w Zakopanem

Tu króluje rzeźba, "Jutrzenka", sala po prawej

Na osnowie czasu, czyli pół wieku Małgorzaty Kowalczyk

Agata Kowal w "Jutrzenkowej" Galerii ARTPARK

Okno pogodowe nad Morskim Okiem

Morskie Oko w komiksie

Po ślubowaniu i pasowaniu

Odkopywanie Zakopanego w Hyrnym

Pamiętają o Tischnerze, pamiętają o Szymanowskim

Szpulki w Jutrzence

Z Placu Niepodległości na podhalańskie drogi

Maciej Pinkwart i Kapela Hanki Wójcik w Kombinacie

Jak górali z Tatr wygnali, żeby stworzyć TPN

Tatrzańskie Chichoty, czyli z wizytą na plenerze im. Anny Górskiej

Macierzyństwo na szkle malowane i nie tylko

Warszawa ma "Złote tarasy", a Zakopane tarasy cenniejsze od złota

Na dnie oceanu w Kolibie

Nagrody za Macierzyństwo rozdane

Punk Styku u Rząsów

Sportowcy HANDICAP Zakopane podsumowali sezon

Nauczyciele i sportowcy docenieni w Poroninie

XXXII Jesienny Wyścig Rowerowy w Małem Cichem

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

USŁUGI | budowlane
REMONTY, WYKOŃCZENIA, PŁYTKI, PANELE, MALOWANIE itp. OBRÓBKI BLACHARSKIE (balkony, tarasy, podbitki). 796 544 016.
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER ŚNIEŻNY POLARIS. 515 503 494.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
PRACA | dam
Praca dorywcza przy sprzątaniu 1-3 razy w tygodniu w Bukowinie T. (zwłaszcza weekendy) w godzinach 9-13/14:00. Koniecznie z własnym samochodem. Najlepiej osoba niepaląca, energiczna i mająca już doświadczenie w sprzątaniu. 40zł/h tel 535 706 940. 535706940 kowalmaciej9@gmail.com
Tel.: 535706940
PRACA | dam
Restauracja do uzupełnienia zespołu zatrudni osobę na stanowisko kelnerki/kelnera - a la carte. Oferujemy pracę z doświadczonym zespole, szansę rozwoju zawodowego, atrakcyjne wynagrodzenie. Prosimy o przesyłanie CV na adres email: 888 213 215 www.restauracjagorska.pl rest.gorska@gmail.com
Tel.: 888
PRACA | dam
Przyjmiemy PRACOWNIKÓW NA WYCIĄG NARCIARSKI I SNOWTUBING. Gubałówka. 692 624 359.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA BUDA HANDLOWA, ZAKOPANE, UL. PODHALAŃSKA. 502 658 638
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA HALA NA: MAGAZYN, HURTOWNIĘ, LAKIERNIĘ, PRALNIĘ WODNĄ, itp. 502 658 638
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA HALE NA WARSZTAT SAMOCHODOWY, LAKIERNIĘ, PRALNIĘ, HURTOWNIĘ, MAGAZYN. 502 658 638
PRACA | dam
Poszukuję POMOCY DO PENSJONATU w Białce Tatrzańskiej. 601 306 549
PRACA | dam
PRODUCENT ŻYWNOŚCI w Zakopanem zatrudni PRZEDSTAWICIELA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam
RESTAURACJA W ZAKOPANEM ZATRUDNI KELNERA/-KĘ, POMOC KELNERSKĄ. PRACA STAŁA + świadczenia. 601 533 566, 18 20 64 305
MOTORYZACJA | inne
PELLET!!! W sprzedaży posiadamy pellet olczyk i barlinek w najlepszej cenie na Podhalu!!!. 607695394 romar.zakopane@wp.pl
Tel.: 607695394
USŁUGI | budowlane
WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, REMONTY, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
SPRZEDAŻ | różne
OPAŁ BUK. 660 079 941.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
SPRZEDAM MIESZKANIE KRAKÓW - KURDWANÓW - ŚWIETNA LOKALIZACJA. Oferujemy na sprzedaż jasne i przestronne mieszkanie położone w zadbanym budynku na osiedlu Kurdwanów. Powierzchnia 28,12 m kw. Budynek wyposażony jest w trzy windy, w tym jedną towarową. UKŁAD MIESZKANIA: - duży pokój z wnęką (nyżą), - jasna kuchnia z oknem, - duża, oszklona loggia, - piwnica przynależna do mieszkania. Mieszkanie jest słoneczne i ustawne, IDEALNE DLA SINGLA, PARY lub JAKO INWESTYCJA POD WYNAJEM. Lokalizacja zapewnia szybki dojazd do centrum oraz dostęp do pełnej infrastruktury - sklepy, przystanki komunikacji miejskiej, szkoły i tereny zielone w zasięgu kilku minut spacerem. SPRZEDAŻ BEZ POŚREDNIKÓW. Cena 450 tys zł - do negocjacji. Kontakt: 604 08 16 43
USŁUGI | budowlane
BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW, STANY SUROWE OTWARTE, DACHY, ELEWACJE. 608729122.
PRACA | dam
Przyjmę CIEŚLI DACHOWYCH, DEKARZY, POMOCNIKA DEKARZA. 608729122.
PRACA | dam
Przyjmę MURARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
BIZNES
Wydzierżawię działkę w Ludźmierzu przy trasie Nowy Targ-Czarny Dunajec lub przyjmę reklamę. 608 729 122.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DOMY po 100 m2 - Klikuszowa, koło Centrum Narciarstwa. 608 729 122.
PRACA | dam
PAPI SERVICE SP. Z O.O. ZATRUDNI KIEROWCÓW. WYMAGANE KAT. C+E ORAZ UPRAWNIENIA ADR. MOŻLIWE PRZESZKOLENIE ADR/TDT Z ZAKRESU PRZEWOZU PALIW PŁYNNYCH . TEL.602290555
PRACA | dam
Zatrudnię do sprzątania apartamentów w okolicy ul. Strążyskiej w Zakopanem (wskazane auto w celu dojechania do apartamentów). Praca na stałe, 3-4 dni w tygodniu (gdy są wyjazdy w weekendy również) w godzinach od 9-15. Informacja tel. 609097999
Tel.: 609097999
PRACA | dam
Karczma "Czarci Jar" poszukuje osoby na stanowisko POMOC KUCHENNA. Tel. 602 366 750.
PRACA | dam
Spółka POLSKIE TATRY S.A. zatrudni do pensjonatu w Zakopanem pracowników na stanowisko KELNERKA/KELNER ORAZ POKOJOWA. Praca stała na podstawie umowę o pracę. Telefon kontaktowy: 502 037 215 www.praca.polskietatry.pl
USŁUGI | inne
MYCIE DOMÓW GÓRALSKICH W ŚRODKU - WOLNE TERMINY - 880 363 281.
PRACA | dam
ZATRUDNIMY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM: KUCHARZA, DOŚWIADCZONĄ POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU MLECZNEGO. Zakopane, bez zakwaterowania - 600 035 355.
PRACA | dam
PROMOTOR roznoszenie ulotek Zakopane. Atrakcyjne wynagrodzenie.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
Tel.: 600404554
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Zarządzanie domkami i apartamentami na wynajem krótkoterminowy. 788 63 36 33 www.zarzadzanieapartamentami.info
Tel.: 788 63 36 33
WWW: www.zarzadzanieapartamentami.info
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
PRACA | dam
Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.