2023-11-20 08:00:21

Reklama

Nowy Targ

Z benzyną w żyłach czyli Podhalańskich Kółek Czar

Reklama

Pretekstem spotkania była 60 rocznica otwarcia stacji CPN u zbiegu ul. Szaflarskiej i ówczesnej Krakowskiej. To ją po latach przejął Adam Worwa tworząc popularną firmę. Historia nowotarskiej motoryzacji, a przede wszystkich tworzących ją ludzi stały się pretekstem do napisania niezwykłej książki.

- Przeczytałem apel Łukasza Worwy umieszczony na portalu Podhale24 o przesyłanie wspomnień. Natychmiast chwyciłem za pióro. Potem spotkaliśmy się w Ruczaju i tu powstał pomysł napisania książki. Miało być 120 stron, ale okazało się, że wspomnień i bohaterów przybywało, a powstająca książka stawała się coraz grubsza. Nasza rola z Łukaszem to rola kierowców tego wehikułu, którym jadą nasi pasażerowie. I to oni stanowią najważniejszą część tego projektu - zapowiedział Jacek Sowa rozpoczynając sobotnie spotkanie.

I wraz z Łukaszem Worwą niemal każdemu z bohaterów poświęcili chwilę zapraszając na krótką rozmowę na kanapie umieszczonej na scenie.

Sentyment za PKS-em

Nie mogło zacząć się inaczej jak od wspomnień - przywołania obrazu Nowego Targu lat siedemdziesiątych, gdy jeden samochód przypadał na 25 mieszkańców. Wówczas główną rolę spełniał transport publiczny jakim był PKS. To czasy, gdy dworzec znajdował się na Rynku, gdzie zajeżdżały stare skody z wysuwanymi migaczami i napisami w stylu: "mój samochód świadczy o mnie". Jednym z kierowców tamtych czasów jest Karol Rudolphi, "ikona PKS-u" pierwszy bohater zaproszony przez Jacka Sowę na czerwoną kanapę. Zaczynał od lublina z drewnianą kabiną, potem był jelcz i nowsze modele.

W tym samym czasie w "towarowej" części PKS-u pracował Aleksander Topa. - Towarówka była podstawą PKS-u. Autobusy przyszły dopiero przed FIS-em 62 roku. Jak przyszedłem do pracy w 1954 roku to jeszcze dwa chevrolety były z demobilu - wspomina Topa.

Wszyscy pokiwali znacząco głowami gdy Jacek Sowa stwierdził, że trochę żal jest PKS-u, z którego pozostały ruiny hali, w której niegdyś nawet występowało Mazowsze, bo wówczas nie było wystarczająco wielkiej przestrzeni w Nowym Targu.

Ostatnim dyrektorem nowotarskiego PKS-u był Andrzej Mrugacz. - W tej firmie przepracowałem od 1972 do 2008. Potem była prywatyzacja i nowotarski PKS upadł w 2013 - w telegraficznym skrócie przedstawił on swoją i pekaesową historię.

Długopis nie zapisał się źle

Transport uspołeczniony odbywał ważną rolę, ale czasem trzeba było przewieźć do domu meble, worek ziemniaków, a niekiedy dostarczyć do domu "zmęczonego" imprezą męża. Rolę tę spełniały dorożki konne, których było pięć, a po pewnym czasie pojawiły się tzw. dorożki samochodowe czyli taksówki. Dziś ten rodzaj transportu przeżywa trudne chwile, a najstarszym przedstawicielem jest Józef Zięba. Na scenę trafił też Jan Topa. - Zacząłem jeździć w 1981 roku. Do 86 jeździłem taksówką osobową, a od 1992 bagażową, a teraz znów osobową. Pomiędzy tym jeździłem ciężarówkami i tirami, więc w sumie parę milionów kilometrów udało się zrobić - przyznaje.

Nie zabrakło też wspomnień spotkań z ówczesnymi stróżami prawa. Jednym z tych bardziej rozpoznawalnych był chudy i wysoki milicjant ochrzczony z tego powodu przez nowotarżan... Długopisem. To Zbigniew Matuszewski. On jednak do Nowego Targu nie dojechał, bo mieszka na Dolnym Śląsku. - Rozmawiałem z nim niedawno. Przyznał, że chyba nie zapisał się źle w pamięci, bo gdy tu przyjeżdża nie spotyka się nigdy z przejawami antypatii, a wręcz przeciwnie - podkreśla Jacek Sowa.

Pani Tosia

- Motoryzacja nie maiłaby sensu, gdyby nie było paliwa. W latach 60-tych zapadła rządowa decyzja o zbudowaniu stacji CPN na rozstaju Szaflarskiej i dawnej Kakowskiej. Przyjęto modny wówczas projekt stacji z podwarszawskich Janek. Rządowa decyzja spowodowała uruchomienie środków z okazji Mistrzostw Świata w Narciarstwie Klasycznym w Zakopanem. Jej "ojcem" był Stanisław Porębalski, który był kierownikiem budowy, a potem dyrektorem. Wówczas w mieście była jedna, przedwojenna jeszcze stacja benzynowa z ręczną pompą w Rynku.

Przy CPN powstała kawiarenka, gdzie pracowała legendarna Antonina Żółtek, czyli pani Tosia. Idąc do pracy kupowała bułki, a jak zdobyła to czasem i plasterek szynki dokładała, by nakarmić pracowników.

- Jak się pracowało od 6 rano do 11 w nocy w zapachu tej cholernej benzyny, to aż głowa bolała i jeść się chciało, . A czasem to się i coś wypiło, bo przecież wódka jest dla ludzi. Ale nie było mowy, by ktoś był na dyżurze i dostał kieliszek. Było pytanie: kto ma nockę? Jak podniósł rękę to musiał spieprzać - dodaje pani Tosia wzbudzając gromki śmiech na sali.

Inżynier Korczak i jego ibiza

Osobny rozdział motoryzacyjnej historii Nowego Targu stanowią mechanicy, którzy bez względu na wszystko potrafili naprawić każdy pojazd. O Władysławie Łapsie krążyły legendy. Podobnie jak o nieżyjącym Wiesławie Korczaku. Jeszcze rok temu z inżynierem rozmawiał Jacek Sowa, a ten długo i barwnie opowiadał o swej pracy. Zmarł tuż przed sylwestrem.

- To był prawdziwy omnibus motoryzacyjny. Udzielał się na wszystkie strony. Jeździł na rajdy, modernizował samochody, był rzeczoznawcą motoryzacyjnym, wychowawcą młodzieży. Kochał samochody i motoryzację - wspomina swego bohatera autor książki. Na kanapie zasiadły dzieci Wiesława Korczaka. Bartek i Aneta przyjechali na spotkanie ibizą, ostatnim autem ojca. Samochód ma już 25 lat, ale przebieg zaledwie niespełna 100 tys. km i zachował się w doskonałym stanie. - Ja się nauczyłem na nim jeździć, dziś przekażę kluczyki mojemu synowi, który właśnie zdobył prawo jazdy i wróci nim do domu. Można powiedzieć, że historia zatoczyła koło - podsumowuje Bartek Korczak.

Legendą stacji warsztatu przy stacji CPN był Jan Ripper, przedwojenny kierowca rajdowy i szef mechaników. Nie był ulubieńcem władzy ze względu na poglądy, więc po kilku miesiącach jego miesjce zajął potem Andrzej Kostrzewa. Jednym ze współczesnych specjalistów jest Mariusz Szewczyk, wnuk Władysława Łapsy. Jeździ on czarnym polo, który otrzymał w nagrodę za zwycięstwo w ogólnopolskim konkursie na mechanika roku.

Jestem Tadziu, mistrz świata

Kolejną część motoryzacyjnej historii miasta stanowili motocykliści poczynając od Mieczysława Błoniarza, którego córka Danuta pojawiła się na scenie. Od młodych lat brała ona udział w imprezach organizowanych przez ojca także jako sędzia motocyklowy. I tak też poznała swego męża Zbigniewa Jedynaka, gdy ten, jako zawodnik, podwiózł ją na odcinek rajdu, gdy się nieco spóźniła.

Nowy Targ zaczął się stawać motocyklową potęgą, a stanowili o niej też Bogusław Sięka i Marek Kowalczyk. - Miałem 16 lat, a Marek był moim guru. Braliśmy motor, bańkę paliwa i jechaliśmy "w potok". Ale to były zupełnie inne czasy - wspomina Bousław. Na kanapie pomiędzy nimi zasiadła też Beata Łukaszczyk, żona i matka rajdowców.

- Zawsze się o nich bałam i gdy wracali po zawodach, to pierwsze pytałam czy są cali i zdrowi. A oni mieli pretensje, że nigdy nie pytam jakie zajęli miejsce - odpowiada na pytanie swe o matczyne uczucia.

Nie sposób było pominąć nazwisko Tadeusza Błażusiaka, który pozostaje niedocenianą postacią sportu motorowego. Tymczasem jak - podkreśla Sowa - zasługuje on na miejsce wśród najlepszych sportowców wszechczasów jak Robert Lewandowski czy Iga Świątek.

- Ja tylko powiem, że gdy był Rajd Tatrzański, to wtedy mały Tadziu, taki malusieńki, podjeżdżał i przedstawiał się: dzień dobry, jestem Tadziu Błażusiak, mistrz świata - wspomina Zbigniew Jedynak.

O swojej quadowej pasji opowiadał Oskar Pieprzak, który przymierza się do napisania podręcznika dla adeptów tego sportu. Jednak opisywane podhalańskie kółka to nie tylko motoryzacja ale także rowery. Na kanapie znalazło się więc miejsce także dla Anity Sięki, która nie może żyć bez roweru, którym z pasją pokonuje okoliczne góry.

Paliwo pod prądem

Jaka przyszłość czeka motoryzację? Łukasz Worwa nie ma wątpliwości, że zmiany będą nadal zachodzić w błyskawicznym tempie. I już trzeba być przygotowanym na elektromobilność. I to właśnie ta gałąź ma wyznaczać zmiany jakie będą nadchodzić w dawnym CPN-ie przy Szaflarskiej.

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama

Galerie

Wiosenna Szczawnica

Palace, Katownia Podhala i brama do Auschwitz

Cały świat Zofii Szwajnos

Przystań na Kamieńcu rośnie dzień po dniu

Szczęśliwa trzynastka, czyi Miś Zakopiański wybrany

Morskie Oko okiem młodych artystów

W sąsiedztwie Domu Doktora

Młodzi artyści i ich wizje kubizmu

Hasior - rekonesans w Czerwonym Dworze

Zawody Koziołka Matołka 2025

Aukcja dla Domu Doktora

Cześć i chwała żołnierzom wyklętym

Drań Witkacy na nas patrzy

Odważnej Estery Karp wyprowadzanie z zapomnienia

Tomasz Gluziński i jego twórczość w Opolance

Dzień Babci i Dziadka w SP Ciche 1

Dom Doktora powstaje po pożarze

Otwarcie 31. Ogólnopolskiej Olimpiady Młodzieży w Sportach Zimowych

Świat dorożek i powozów na Podhalu

Urodzinowy Chasior u Hasiora

WOŚP na Chotarzu w Kościelisku

Śleboda Józefa Koszarka w Okszy

Premierowa "Wdowa po sołtysie"

Kolędy i pastorałki w Miejskiej Galerii Sztuki

Noworoczne kolędowanie w Czerwony Dworze

Święto gwary w Białym Dunajcu

Cudnej mimozie - wstrętna pokrzywa, czyli duch Makuszyńskiego w Opolance

Halina Rząsa - dokumentalistka pra-ekologii

"Widziałam Joannę" Mariusza Koperskiego w Gwarno

Benefis Eugeniusza Karkoszki z Lipnicy Wielkiej

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

PRACA | dam
RECEPCJONISTA - Praca od zaraz Poszukujemy komunikatywnej i zorganizowanej osoby na stanowisko recepcjonisty do obsługi apartamentów w Białce Tatrzańskiej. WYMAGANIA: - Dobra znajomość języka angielskiego, - Miła aparycja i kultura osobista, - Umiejętność pracy w zespole i dobra organizacja czasu. OFERUJEMY: - Stabilne zatrudnienie w oparciu o umowę, - Pracę w miłej atmosferze, - Szkolenie wprowadzające. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie CV na adres m.koszarek@gorskagrupa.pl lub kontakt telefoniczny +48 692 477 200
PRACA | dam
SPRZĄTANIE APARTAMENTÓW W KOŚCIELISKU, PRACA STAŁA UMOWA O PRACĘ/ZLECENIE. 698954671 www.osadawidokowa.pl d.zacharko@gorskagrupa.pl
Tel.: 698954671
SPRZEDAŻ | różne
AD BLUE - Z DYSTRYBUTORA - STACJA PALIW PAPI SERVICE, ZAKOPANE - SPYRKÓWKA 4. WYGODNE TANKOWANIE, NAJLEPSZE CENY! Tel. 18 20 17 467. www.papiservice.pl
NAUKA
Niepubliczne Przedszkole Sióstr Misjonarek Świętej Rodziny w Zakopanem przy ul. Krzeptówki Potok 12 zaprasza dzieci w wieku 2,5 - 3 lata. Zapewniamy: świetną bazę lokalową, własną kuchnię, doświadczoną kadrę, przystępne ceny. Zapraszamy do kontaktu mailowego: przedszkolemisjonarki@gmail.com lub telefonicznego 690 124 554
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, ŁAZIENKI, MALOWANIE. 798 476 308.
USŁUGI | budowlane
USŁUGI BLACHARSKO-DEKARSKIE, KRYCIE I PRZEKRYCIA DACHÓW, KOMINY, BALKONY, RYNNY, GZYMSY, FASADY. 889 388 484.
PRACA | dam
HURTOWNIA SPOŻYWCZO-MROŻONKOWA POSZUKUJE ENERGICZNEJ I ZAANGAŻOWANEJ OSOBY NA STANOWISKO: PRZEDSTAWICIEL HANDLOWY. OBOWIĄZKI: - aktywne pozyskiwanie nowych klientów (restauracje, hotele, pensjonaty, bary, itp.), - prezentacja i sprzedaż produktów spożywczych oraz mrożonek. WYMAGANIA: - doświadczenie w pracy na podobnym stanowisku w branży spożywczej/gastronomicznej, - znajomość rynku HoReCa w regionie Zakopanego, - prawo jazdy kat. B, - samodzielność i dobra organizacja pracy. OFERUJEMY: - stabilne zatrudnienie, - atrakcyjny system wynagrodzenia (podstawa + prowizje), - samochód służbowy, telefon, laptop. ZAINTERESOWANE OSOBY PROSIMY O PRZESŁANIE CV NA ADRES: gobohurt@op.pl
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
KUPNO
Kupię LIMBĘ na pniu. 605 306 244
PRACA | dam
Nowopowstająca piekarnia rzemieślnicza w Zakopanem, zatrudni piekarza, cukiernika i kucharza śniadaniowego. Mile widziane także osoby z pasją chętne do przeszkolenia. Nie zapewniamy noclegu. 602124461
Tel.: 602124461
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
USŁUGI | budowlane
CIEŚLA BLACHARZ, BUDOWA OD PODSTAW. 516 563 400.
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam Tartak Gogolin ( województwo opolskie ) 1,870 ha Hala , Trak Bydgoski dolnonapędowy Wielopiła Trak taśmowy 2 wanny do impregnacji Ładowarka Furukawa i Komatsu Stacja benzynowa Kontenery mieszkalne Garaże Cena 5 200 000 zł tel.600832298.
PRACA | dam
Nowo otwarta restauracja na Krupówkach zatrudni na stałe OSOBĘ Z DOŚWIADCZENIEM W PRZYGOTOWYWANIU BURGERÓW I KEBABÓW. Proszę o wysłanie kontaktu na mail: niemcowna@o2.pl
PRACA | dam
Recepcjonista do obsługi apartamentów w Białce Tatrzańskiej. Oferujemy stabilne zatrudnienie i atrakcyjne wynagrodzenie. Zainteresowanych prosimy o kontakt pod numerem 692 477 200 i przesłanie CV na adres m.koszarek@gorskagrupa.pl.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY 110m2 W CENTRUM NOWEGO TARGU, UL. KRZYWA. 608 806 408
PRACA | dam
RESTAURACJA W KOŚCIELISKU ZATRUDNI: KUCHARZY, POMOCE KUCHENNE, KELNERÓW. 608 806 408
PRACA | dam
DORYWCZO - SPRZĄTANIE W KOŚCIELISKU. 608 806 408
PRACA | dam
KOŚCIELISKO - OSOBĘ DO OBSŁUGI IMPREZ: WESELA, KOMUNIE, CHRZCINY. 608 806 408
PRACA | dam
DO PRACY W PENSJONACIE W KOŚCIELISKU z możliwością zamieszkania. 608 806 408
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ KAŻDEGO MERCEDESA SPRINTERA. 531 666 333.
MOTORYZACJA | kupno
KUPIĘ KAŻDĄ TOYOTĘ. OSOBOWE, TERENOWE. CAŁE LUB USZKODZONE. 531 666 333.
PRACA | dam
RESTAURACJA W ZAKOPANEM ZATRUDNI KELNERA-KELNERKĘ W SYSTEMIE ZMIANOWYM (8 GODZINNYM). 512351742 ZAMOYSKIEGO 2 watra@zakopane-restauracje.pl
Tel.: 512351742
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni EKSPEDIENTKĘ. Bardzo dobre warunki pracy. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni KIEROWCĘ. Dobre warunki pracy. 604 102 804, 602 285 793.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, POSPRZĄTAM. 796 358 958.
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA BUDOWLANA W MURZASICHLU 19 arów, kameralna. 517 018 380
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.