2023-11-20 08:00:21

Reklama

Nowy Targ

Z benzyną w żyłach czyli Podhalańskich Kółek Czar

Pretekstem spotkania była 60 rocznica otwarcia stacji CPN u zbiegu ul. Szaflarskiej i ówczesnej Krakowskiej. To ją po latach przejął Adam Worwa tworząc popularną firmę. Historia nowotarskiej motoryzacji, a przede wszystkich tworzących ją ludzi stały się pretekstem do napisania niezwykłej książki.

- Przeczytałem apel Łukasza Worwy umieszczony na portalu Podhale24 o przesyłanie wspomnień. Natychmiast chwyciłem za pióro. Potem spotkaliśmy się w Ruczaju i tu powstał pomysł napisania książki. Miało być 120 stron, ale okazało się, że wspomnień i bohaterów przybywało, a powstająca książka stawała się coraz grubsza. Nasza rola z Łukaszem to rola kierowców tego wehikułu, którym jadą nasi pasażerowie. I to oni stanowią najważniejszą część tego projektu - zapowiedział Jacek Sowa rozpoczynając sobotnie spotkanie.

I wraz z Łukaszem Worwą niemal każdemu z bohaterów poświęcili chwilę zapraszając na krótką rozmowę na kanapie umieszczonej na scenie.

Sentyment za PKS-em

Nie mogło zacząć się inaczej jak od wspomnień - przywołania obrazu Nowego Targu lat siedemdziesiątych, gdy jeden samochód przypadał na 25 mieszkańców. Wówczas główną rolę spełniał transport publiczny jakim był PKS. To czasy, gdy dworzec znajdował się na Rynku, gdzie zajeżdżały stare skody z wysuwanymi migaczami i napisami w stylu: "mój samochód świadczy o mnie". Jednym z kierowców tamtych czasów jest Karol Rudolphi, "ikona PKS-u" pierwszy bohater zaproszony przez Jacka Sowę na czerwoną kanapę. Zaczynał od lublina z drewnianą kabiną, potem był jelcz i nowsze modele.

W tym samym czasie w "towarowej" części PKS-u pracował Aleksander Topa. - Towarówka była podstawą PKS-u. Autobusy przyszły dopiero przed FIS-em 62 roku. Jak przyszedłem do pracy w 1954 roku to jeszcze dwa chevrolety były z demobilu - wspomina Topa.

Wszyscy pokiwali znacząco głowami gdy Jacek Sowa stwierdził, że trochę żal jest PKS-u, z którego pozostały ruiny hali, w której niegdyś nawet występowało Mazowsze, bo wówczas nie było wystarczająco wielkiej przestrzeni w Nowym Targu.

Ostatnim dyrektorem nowotarskiego PKS-u był Andrzej Mrugacz. - W tej firmie przepracowałem od 1972 do 2008. Potem była prywatyzacja i nowotarski PKS upadł w 2013 - w telegraficznym skrócie przedstawił on swoją i pekaesową historię.

Długopis nie zapisał się źle

Transport uspołeczniony odbywał ważną rolę, ale czasem trzeba było przewieźć do domu meble, worek ziemniaków, a niekiedy dostarczyć do domu "zmęczonego" imprezą męża. Rolę tę spełniały dorożki konne, których było pięć, a po pewnym czasie pojawiły się tzw. dorożki samochodowe czyli taksówki. Dziś ten rodzaj transportu przeżywa trudne chwile, a najstarszym przedstawicielem jest Józef Zięba. Na scenę trafił też Jan Topa. - Zacząłem jeździć w 1981 roku. Do 86 jeździłem taksówką osobową, a od 1992 bagażową, a teraz znów osobową. Pomiędzy tym jeździłem ciężarówkami i tirami, więc w sumie parę milionów kilometrów udało się zrobić - przyznaje.

Nie zabrakło też wspomnień spotkań z ówczesnymi stróżami prawa. Jednym z tych bardziej rozpoznawalnych był chudy i wysoki milicjant ochrzczony z tego powodu przez nowotarżan... Długopisem. To Zbigniew Matuszewski. On jednak do Nowego Targu nie dojechał, bo mieszka na Dolnym Śląsku. - Rozmawiałem z nim niedawno. Przyznał, że chyba nie zapisał się źle w pamięci, bo gdy tu przyjeżdża nie spotyka się nigdy z przejawami antypatii, a wręcz przeciwnie - podkreśla Jacek Sowa.

Pani Tosia

- Motoryzacja nie maiłaby sensu, gdyby nie było paliwa. W latach 60-tych zapadła rządowa decyzja o zbudowaniu stacji CPN na rozstaju Szaflarskiej i dawnej Kakowskiej. Przyjęto modny wówczas projekt stacji z podwarszawskich Janek. Rządowa decyzja spowodowała uruchomienie środków z okazji Mistrzostw Świata w Narciarstwie Klasycznym w Zakopanem. Jej "ojcem" był Stanisław Porębalski, który był kierownikiem budowy, a potem dyrektorem. Wówczas w mieście była jedna, przedwojenna jeszcze stacja benzynowa z ręczną pompą w Rynku.

Przy CPN powstała kawiarenka, gdzie pracowała legendarna Antonina Żółtek, czyli pani Tosia. Idąc do pracy kupowała bułki, a jak zdobyła to czasem i plasterek szynki dokładała, by nakarmić pracowników.

- Jak się pracowało od 6 rano do 11 w nocy w zapachu tej cholernej benzyny, to aż głowa bolała i jeść się chciało, . A czasem to się i coś wypiło, bo przecież wódka jest dla ludzi. Ale nie było mowy, by ktoś był na dyżurze i dostał kieliszek. Było pytanie: kto ma nockę? Jak podniósł rękę to musiał spieprzać - dodaje pani Tosia wzbudzając gromki śmiech na sali.

Inżynier Korczak i jego ibiza

Osobny rozdział motoryzacyjnej historii Nowego Targu stanowią mechanicy, którzy bez względu na wszystko potrafili naprawić każdy pojazd. O Władysławie Łapsie krążyły legendy. Podobnie jak o nieżyjącym Wiesławie Korczaku. Jeszcze rok temu z inżynierem rozmawiał Jacek Sowa, a ten długo i barwnie opowiadał o swej pracy. Zmarł tuż przed sylwestrem.

- To był prawdziwy omnibus motoryzacyjny. Udzielał się na wszystkie strony. Jeździł na rajdy, modernizował samochody, był rzeczoznawcą motoryzacyjnym, wychowawcą młodzieży. Kochał samochody i motoryzację - wspomina swego bohatera autor książki. Na kanapie zasiadły dzieci Wiesława Korczaka. Bartek i Aneta przyjechali na spotkanie ibizą, ostatnim autem ojca. Samochód ma już 25 lat, ale przebieg zaledwie niespełna 100 tys. km i zachował się w doskonałym stanie. - Ja się nauczyłem na nim jeździć, dziś przekażę kluczyki mojemu synowi, który właśnie zdobył prawo jazdy i wróci nim do domu. Można powiedzieć, że historia zatoczyła koło - podsumowuje Bartek Korczak.

Legendą stacji warsztatu przy stacji CPN był Jan Ripper, przedwojenny kierowca rajdowy i szef mechaników. Nie był ulubieńcem władzy ze względu na poglądy, więc po kilku miesiącach jego miesjce zajął potem Andrzej Kostrzewa. Jednym ze współczesnych specjalistów jest Mariusz Szewczyk, wnuk Władysława Łapsy. Jeździ on czarnym polo, który otrzymał w nagrodę za zwycięstwo w ogólnopolskim konkursie na mechanika roku.

Jestem Tadziu, mistrz świata

Kolejną część motoryzacyjnej historii miasta stanowili motocykliści poczynając od Mieczysława Błoniarza, którego córka Danuta pojawiła się na scenie. Od młodych lat brała ona udział w imprezach organizowanych przez ojca także jako sędzia motocyklowy. I tak też poznała swego męża Zbigniewa Jedynaka, gdy ten, jako zawodnik, podwiózł ją na odcinek rajdu, gdy się nieco spóźniła.

Nowy Targ zaczął się stawać motocyklową potęgą, a stanowili o niej też Bogusław Sięka i Marek Kowalczyk. - Miałem 16 lat, a Marek był moim guru. Braliśmy motor, bańkę paliwa i jechaliśmy "w potok". Ale to były zupełnie inne czasy - wspomina Bousław. Na kanapie pomiędzy nimi zasiadła też Beata Łukaszczyk, żona i matka rajdowców.

- Zawsze się o nich bałam i gdy wracali po zawodach, to pierwsze pytałam czy są cali i zdrowi. A oni mieli pretensje, że nigdy nie pytam jakie zajęli miejsce - odpowiada na pytanie swe o matczyne uczucia.

Nie sposób było pominąć nazwisko Tadeusza Błażusiaka, który pozostaje niedocenianą postacią sportu motorowego. Tymczasem jak - podkreśla Sowa - zasługuje on na miejsce wśród najlepszych sportowców wszechczasów jak Robert Lewandowski czy Iga Świątek.

- Ja tylko powiem, że gdy był Rajd Tatrzański, to wtedy mały Tadziu, taki malusieńki, podjeżdżał i przedstawiał się: dzień dobry, jestem Tadziu Błażusiak, mistrz świata - wspomina Zbigniew Jedynak.

O swojej quadowej pasji opowiadał Oskar Pieprzak, który przymierza się do napisania podręcznika dla adeptów tego sportu. Jednak opisywane podhalańskie kółka to nie tylko motoryzacja ale także rowery. Na kanapie znalazło się więc miejsce także dla Anity Sięki, która nie może żyć bez roweru, którym z pasją pokonuje okoliczne góry.

Paliwo pod prądem

Jaka przyszłość czeka motoryzację? Łukasz Worwa nie ma wątpliwości, że zmiany będą nadal zachodzić w błyskawicznym tempie. I już trzeba być przygotowanym na elektromobilność. I to właśnie ta gałąź ma wyznaczać zmiany jakie będą nadchodzić w dawnym CPN-ie przy Szaflarskiej.

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Reklama

Galerie

Tatrzańskie Yeti

Jabłko czyli magia świąt

Tatrami urzeczeni w Okszy

Scena Atelier otwarta dla młodych

Podhalańskich Kółek Czar

Rzeźba, obraz i tkanina w "Jutrzence"

Budowa nowej zakopianki. Inwestycja widziana z lotu ptaka robi wrażenie!

11 Listopada na nowotarskim Rynku.

Szkoła z patronem - wielkie świętowanie w Czarnym Dunajcu

Trebunie-Tutki - Górom

Scena Atelier - cała dla młodych

Sala integracji sensorycznej na Kamieńcu

Modlitwa i sacrum w twórczości Władysława Jarockiego

Olimpijskie spotkanie z Barbarą Grocholską-Kurkowiak

Sztuka z odzysku w Domu Doktora

Artyści Zakopiańscy 2023

Pracownia Orange w zakopiańskiej Sokolni

W Pępku Świata Teresa Iwanejko-Tarczyńska

Brzegiem Bałtyku, granią Tatr

Dziecięca lalka przeszywana czerwoną nicią

Mela Koteluk w Teatrze Witkacego

Polaniarski osod w Kościelisku

Ruszył XV Międzynarodowy Festiwal Muzyka na Szczytach

All That Jazz czyli Ryszard Horowitz pod Giewontem

Twórcy Podhala w Bukowinie Tatrzańskiej

Jaskinia Mroźna otwarta po remoncie

Ósmy Bieg po Oddech Zakopane 2023

Rząsa i Modzelewski pod jednym dachem

Ostatni festiwalowy dzień konkursowy

Korowód na rozpoczęcie Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

NAUKA
JĘZYK ANGIELSKI dla zaawansowanych i średniozaawansowanych, prowadzony przez studentkę z Teksasu USA. 600 184 140.
PRACA | dam
Zatrudnimy pracowników biurowych do biura podróży 726777444.
PRACA | dam
Autoryzowany Serwis Ford w Nowym Targu poszukuje osoby zainteresowane pracą na stanowisku: MECHANIK SAMOCHODOWY. Zadania: Samodzielna naprawa pojazdów (naprawy mechaniczne, elektryczne i elektromechaniczne). Obsługa urządzeń diagnostycznych i pomiarowych stosowanych w technice motoryzacyjnej, doposażanie samochodów w akcesoria i układy zabezpieczeń przed kradzieżą. Wymagania: Wykształcenie kierunkowe elektryczne, mechanik samochodowy lub pokrewne. Umiejętność obsługi testerów diagnostycznych, Wiedza techniczna na temat budowy pojazdów, Oferujemy: Stabilne zatrudnienie w oparciu o umowę o pracę, pełny etat, Atrakcyjne wynagrodzenie w systemie premiowym, Pracę jednozmianową. Osoby zainteresowane prosimy o przesyłanie CV w odpowiedzi na ogłoszenie lub bezpośrednio na adres e-mail: wikarpodhale@wikar.pl Informujemy, że skontaktujemy się tylko z wybranymi kandydatami. Wysyłając zgłoszenie rekrutacyjne prosimy o umieszczenie na CV aktualnej zgody na przetwarzanie Państwa danych osobowych.
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE, SZPACHLOWANIE, DROBNE REMONTY 787 036 888.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA PLAC POD MAGAZYN. 502 658 638
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL NA PIZZERIĘ W ZAKOPANEM. 502 658 638
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA SZAŁAS POD KULIGI. 502 658 638
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
WYNAJMĘ BUDĘ HANDLOWĄ PRZY WYCIĄGU NARCIARSKIM W ZAKOPANEM. 502 658 638
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA HALE NA WARSZTAT SAMOCHODOWY, LAKIERNIĘ, PRALNIE, HURTOWNIĘ, MAGAZYN. 502 658 638
PRACA | dam
KUCHARZ/KA, PIZZER/KA, KELNER/KA, POMOC KUCHENNA z doświadczeniem, do karczmy w Bukowinie Tatrzańskiej. Możliwość zamieszkania. 602755354.
PRACA | dam
Zatrudnię fliziarzy, ekipy, podwykonawców. 601 508 736.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
MAŁE MIESZKANIE do wynajęcia w Nowym Targu. Dom prywatny. Pokój, kuchnia, łazienka - umeblowane. 505 678 059.
BIZNES
Sprzedam WPOŻYCZALNIĘ NART I SNOWBORDU. 662 370 510.
PRACA | dam
Pensjonat w centrum Zakopanego zatrudni PRACOWNIKÓW RECEPCJI. Praca stała w systemie dziennym oraz nocnym, na pełny etat lub pół etatu. CV proszę wysyłać na adres: recepcja.rekrutacja@wp.pl lub kontakt telefoniczny: 666 37 83 57.
RÓŻNE
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. 536269912.
KUPNO
SKUP STARYCH SPAWAREK. 536269912.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO - USŁUGOWO - BIUROWY, Zakopane centrum, ul. Kościuszki - ok. 57 m2 - 691 124 272.
PRACA | dam
Hotel "Foluszowy Potok" Zakopane, ul. Zamoyskiego 42 zatrudni: KUCHARZA/-kę, KELNERA/-KĘ. Zapewniamy stabilną,całoroczną pracę w restauracji hotelowej. Kontakt wyłącznie telefoniczny: 660 41 00 46
PRACA | dam
Witam zatrudnie do pracy przy dachach. Praca na terenie krakowa i podhala stawka od 25zl netto plus umowa o prace . Wiecej informacji udziele telefonicznie lub osobiscie. 889397694 Swiec12@op.pl
Tel.: 889397694
USŁUGI | budowlane
ADAPTACJA PODDASZY, OCIEPLENIA WEŁNĄ MINERALNĄ, SUFITY PODWIESZANE, ZABUDOWY GK. 660 079 941.
SPRZEDAŻ | różne
DESKI ŚWIERKOWE, dł. 5 m, szer. 53 mm. DRZEWO OPAŁOWE BUK. 660 079 941.
PRACA | dam
Poszukujemy do pracy osoby na stanowisko: POKOJOWA/KELNER ŚNIADANIOWY. Oferujemy pracę w systemie zmianowym, lokalizacja w centrum Zakopanego. kontakt 660 636 736
USŁUGI | budowlane
REMONTY/PODDASZA/WYKOŃCZENIA WNĘTRZ. 794 964 176
Tel.: 794
PRACA | dam
PIEKARNIA ZAREMBA, ZAKOPANE przyjmie FAKTURZYSTKĘ, od zaraz. 570 644 318
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
HARNASIOWA CHATA zatrudni KUCHARZA, POMOC KUCHENNĄ, OBSŁUGĘ BARU, KELNERKĘ. 600 035 355.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
REMONTY I WYKOŃCZENIA od A do Z. 572624414.
USŁUGI | budowlane
BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW ORAZ WIĘŹBY DACHOWE WRAZ Z POKRYCIEM. 572624414.
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA , SPRZĄTANIE. 796 358 958.
PRACA | dam
Regionalna karczma w Zakopanem przyjmie do pracy: KUCHARZ, POMOC KUCHENNA, KELNER/-KA. 602 366 750.
USŁUGI | budowlane
TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE. 880 232 189.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DZIAŁKA 15 AR - Nowy Targ Zadział. +44 7553 721231.
USŁUGI | budowlane
WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, FLIZOWANIE, PODDASZA. 505 821 021.
USŁUGI | budowlane
OCIEPLENIA BUDYNKÓW, własne rusztowanie. 793 628 855.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
MIESZKANIA Cyrhla Hrube, Za Strugiem - 607 506 428.
SPRZEDAŻ | zwierzęta
Sprzedam trzy ogiery 1.5-rocznego kasztana , 2.5-letniego gniadego oraz 3.5-letniego karego (będzie szpakowaty) rasy wielkopolskiej. 609521837.
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE, SZPACHLOWANIE, PODDASZA, PŁYTKI. 787 479 002.
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. CHODNIKI TKANE NA KROŚNIE. Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
PRACA | dam
STACJA NARCIARSKA POLANA SZYMOSZKOWA POSZUKUJE NA SEZON ZIMOWY 2023/2024: OPERATORÓW KOLEI, OSOBY DO OBSŁUGI BRAMEK I KONTROLI PRZEJŚĆ, OSOBY DO OBSŁUGI I ZABEZPIECZENIA TRASY NARCIARSKIEJ, OSOBY DO OBSŁUGI SYSTEMU ŚNIEŻENIA TRASY NARCIARSKIEJ, OSOBY DO OBSŁUGI PARKINGU ORAZ PRAC PORZĄDKOWYCH Więcej informacji pod nr tel. 601 628 584
PRACA | dam
POMOC W PENSJONACIE. Możliwość zamieszkania. 601 661 661.
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Skupujemy nieruchomości; - działki - domy - mieszkania PODHALE! +48 600 404 554 grz.wicik@gmail.com
Tel.: 48
SPRZEDAŻ | różne
AUTORYZOWANY SPRZEDAWCA ORLEN S.A. Oferuje sprzedaż oleju opałowego EKOTERM Orlen !!! Atrakcyjne ceny!!! natychmiastowa realizacja dostaw!!! NAJLEPSZE CENY NA PODHALU!!! Zapraszamy do kontaktu!!! www.paliwa24.com.pl 32 288 09 41, 0 - 451 176 355 biuro@paliwa24.com.pl
Tel.: 32
PRACA | dam
NORWEGIA - TYNKARZ, MALARZ, BLACHARZ, STOLARZ. Norwegia (Oslo). Języki obce NIE wymagane. Praca z pracownikami z Podhala. Zjazd do kraju (samolot) co 1-3 tygodni wg. własnego uznania - pełna elastyczność i swoboda co do wyjazdów. Zarobki w przeliczeniu 20-27 Euro/godz. ZAPRASZAMY - Oferta ze względu na pracę na terenie Norwegii skierowana tylko dla obywateli Polski (z polskim paszportem). Tel. 667 602 602.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.