2022-03-26 21:23:29
Lipnica Wielka
Emilia Jasiura, artystka ludowa z Lipnicy Wielkiej jest bohaterką filmu Dawida Pulita (WIDEO)
Film trafił do finału Polskiego Festiwalu Filmowego Prowincjonalia.
Emilia Jasiura przyszła na świat w Zubrzycy Dolnej. Pochodziła z rodziny krawców, więc wcześnie zaczęła dorabiać szyciem, przeróbkami krawieckimi. - Trzeba było wszystko umieć uszyć, miarę pobrać, formę zrobić, zreperować, gdy coś się popruło. Trzeba było materiał kupić - jeszcze niedawno wspominała w jednym z wywiadów.
W 1948 r. wyszła za mąż za Jana Jasiurę i zamieszkała w Lipnicy Wielkiej - Przywarówce. Tu włączyła się w życie społeczne i kulturalne. Lubiła śpiewać, czytać książki, opowiadać. Na prośbę dr. Emila Kowalczyka, nauczyciela, pisarza, poety, regionalisty i założyciela zespołu "Orawianie" im. Heródka, spisywała stare przyśpiewki, a potem zaczęła również sama tworzyć wiersze, opowiastki, bajki. - Pan Emil Kowalczyk zachęcił mnie do tego, żebym spisywała przyśpiewki, jakieś opowiadania, mowy kolędników, jak chodzili po kolędzie, śpiewanki - wspominała.
Pani Emilia bezinteresownie pomagała szyć stroje dla członków zespołu. To dzięki niej powstały pierwsze stroje orawskie. - Trzeba było prócniki poszyć, spódnice, koszule - wymieniała.
Emilia Jasiura była laureatką wielu konkursów literackich, m.in. Konkursu Literackiego im. Piotra Borowego. Jej wiersze drukowane były w kilku zbiorach: "Mładnik", "Poezje babiogórskie", "Na Orawie", "Pokłon Orawie", "Piyknoś, Orawo!". Pozostały po niej zeszyty-pamiętniki, w których spisywała nie tylko zasłyszane opowieści, ale notowała też swoje spostrzeżenia z codziennego życia Orawian, które na przestrzeni tych kilkudziesięciu lat bardzo się zmieniło. - Obecny świat bardzo różni się od dawnej Orawy. Tu się robi pustynia, gospodarka zanikła. Po wszystko trzeba iść do sklepu, a kiedyś całe jedzenie było swojskie - podkreślała pani Emilia.
Emilia Jasiura znana była z tego, że robiła piękne bibułkowe kwiaty. A wszystko zaczęło się od snu, w którym przyśniła się jej wcześnie zmarła matka. Ukazała się jej na polu wśród kwiatów, którymi ją obdarowała. - Pamiętam, że w tym śnie te kwiaty pachniały. I od tego czasu robię kwiaty z bibułki - wspominała. Wykonywała je w każdej wolnej chwili, a ostatni bukiet w formie serca zrobiła na dwa dni przed odejściem. Najbardziej lubiła lilijki i maki. Obdarowywała nimi każdego, kto ją odwiedził. Ostatnio pojechały do Włoch, Niemiec, a także do USA.
Emilia Jasiura zajmowała się też lalkarstwem. Były to szmaciane laleczki, a wśród nich kolędnicy orawscy, chłopi w regionalnych strojach. Wykonała też 2 laleczki Heródka, lipnickiego prymitywisty. Jedna z nich znajduje się w zbiorach Muzeum Etnograficznego w Krakowie. - Robiłam lalki dzieciom na uciechę - mówiła twórczyni.
Przygoda z lalkami zaczęła się od Międzynarodowego Biennale Lalki Teatralnej w Krakowie w 2000 r., na które pani Emilia wykonała swe pierwsze laleczki - kolędników orawskich i dostała za nie specjalne wyróżnienie. W 2005 r. Gminne Centrum Kultury w Lipnicy Wielkiej zorganizowało wystawę lalek pani Emilii. Większość z nich została przekazana do Muzeum - Orawskiego Parku Etnograficznego w Zubrzycy Górnej.
Co roku od kilkudziesięciu lat Emilia Jasiura przygotowywała palmę wielkanocną, która w okresie świątecznym zdobiła kościół parafialny pw. św. Łukasza w Lipnicy Wielkiej.
W przeszłości pani Emilia malowała też na szkle. Jej obrazki znajdują się w zubrzyckim skansenie. W latach 80. XX w. prezentowano je na wystawach organizowanych przez Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem i Muzeum - Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej.
- Wszystkie komitety wyborcze, które wystawią listy w całej Polsce przedstawiły liderów list wyborczych. Poznaliśmy wszystkie nazwiska osób w okręgu 14 obejmującym powiaty Tatrzański, Nowotarski, Nowosądecki, Limanowski i Gorlicki.
- MÓJ ROZwój obejmuje też sprawy nowotarskie i próbę zrozumienia aktualnego tematu związanego z wyższą szkołą podhalańską.
-
- Ukraina, leżąc na pograniczu Rosji a zachodnimi państwami Europy, odzwierciedla swoją rozdartą naturę i podział w społeczeństwie. Połowa ludności mówi po rosyjsku jako swoim pierwszym języku, druga połowa po ukraińsku. Uprzemysłowione landy centrum, wschód i południe, są kulturalnie odzwierciedleniem ortodoksyjnych Rosjan. Niektóre części zachodnie były powiązane z Ukrainą dopiero po II wojnie światowej, historycznie mając inną kulturę.
- Animalsi wypowiadając sie na temat przeciążeń koni pracujących w zaprzęgach bazują na konkretnych, inżynierskich wyliczeniach.
- W ciągu ostatnich kilku lat obserwujemy zwiększoną presję ze strony rządów kilku krajów, które wspierają potężne grupy w sektorze prywatnym w celu nadzorowania mediów społecznych i alternatywnych źródeł informacji. Jest to wielopłaszczyznowy atak na naszą wolność, który już ograniczył rodzaje informacji, do których mają dostęp obywatele, a tym samym zawęża opcje polityczne, aby odpowiadały osobom sprawującym władzę.
- Patrząc z kosmosu, staje się jasne, że Ziemia jest prawdziwie żywą planetą, odmienną od każdego innego znanego świata w Układzie Słonecznym. Z kontynentami, płynnymi oceanami, pokrywami lodowymi, zmieniającymi się wzorami chmur i cienką, ale znaczącą atmosferą. Nasza planeta tętni życiem, zmieniając się z dnia na dzień i z sezonu na sezon. Bez atmosfery nasz świat byłby chłodniejszy o 33 ° C, co czyniłoby go niezdolnego do posiadania ciekłej wody na powierzchni.
- Mój ROZwój jest też pod wpływem kobiet. Jedną z nich jest Byron Katie, która wyjaśnia pojęcie arogancji
- Rada Europejska, czyli przywódcy 28 krajów członkowskich Unii, przedstawili po trzech dniach burzliwych obrad listę zaskakujących kandydatów na najważniejsze stanowiska w Brukseli. Po naradach, rówież Parlament Europejski wybrał swojego przewodniczącego na pierwszym posiedzeniu europarlamentarzystów.
- Zapraszamy wszystkich bardzo serdecznie na otwarte Spotkanie Konfederacji w Nowym Targu i Zakopanem!
- Według najnowszych danych pochodzących z Międzynarodowego Funduszu Walutowego Wenezuela ma najmniejszy na świecie wzrost gospodarczy, największą inflację i dziewiątą największą stopę bezrobocia. Wskaźnik śmiertelności niemowląt zwiększył się 100 krotnie w ciągu ostatnich czterech lat. Ich waluta straciła 99 procent swojej wartości od początku 2012 roku. To się nazywa całkowite załamanie społeczne i gospodarcze. I stało się to pomimo faktu, że Wenezuela ma największe na świecie rezerwy ropy naftowej.