2015-02-06 09:22:10

Reklama

Czy przewodnik tatrzański może chodzić w Tatry Słowackie?

Reklama

Poniżej przedstawiamy opracowanie Huberta Jarzębowskiego dotyczące uprawnień przewodnickich na Słowacji. To pisemna wersja jego wystąpienia zaprezentowanego na zakończeniu sezonu przewodników tatrzańskich.

Sławkowski Szczyt w Tatrach Słowackich

Od czasu opublikowania przez słowackie Górskie Pogotowie Ratunkowe (Horská záchranná služba, dalej: HZS) dwóch regulaminów poruszania się po terenach górskich - pierwszego poświęconemu ogólnym zagadnieniom bezpieczeństwa w górach oraz drugiemu dotyczącemu grup zorganizowanych - nie milkną dyskusję w środowisku polskich przewodników.

Niektórzy wpadli w euforię z powodu rzekomego otwarcia nieudostępnionych znakowanymi szlakami szczytów Tatr Wysokich (w tym najpiękniejszych tatrzańskich olbrzymów - Gerlacha, Łomnicy, Lodowego, Wysokiej) dla przewodników UIMLA. Inni panikowali z powodu całkowitego zamknięcia Tatr Słowackich dla polskich przewodników tatrzańskich. Niniejszy artykuł stanowi próbę opracowania tego, co wolno, a czego nie wolno polskim przewodnikom na Słowacji.

Horský vodca czy horský sprievodca?

Opublikowane na stronie http://www.hzs.sk/pokyny-hzs/ i dostępne po słowacku, angielsku, niemiecku, węgiersku i polsku regulaminy HZS odnoszą się do terenów górskich. Na Słowacji za takie uważane są Tatry Wysokie, Zachodnie i Bielskie, Niżne Tatry, Mała i Wielka Fatra, Pieniny, Słowacki Raju oraz tzw. Stredné Beskydy, czyli najwyższa część tego pasma z Babią Górą, Pilskiem i Wielką Raczą.

Regulaminy te wyznaczają reguły uprawiania w wyżej wymienionych górach turystyki, taternictwa, narciarstwa, innych sportów oraz działalności speleologicznej. Tekst poświęcony działaniom zorganizowanym natomiast reguluje działalność przewodników wysokogórskich oraz przewodników górskich.

Czym zatem różni się przewodnik wysokogórski (horský vodca) od przewodnika górskiego (horský sprievodca)? Odpowiedź jest prosta: ten pierwszy posiada uprawnienia przewodnika IVBV/UIAGM/IFMGA (w naszym kraju są to przewodnicy zrzeszeni w Polskim Stowarzyszeniu Przewodników Wysokogórskich - PSPW, których listę znaleźć można na stronie internetowej http://pspw2014.wix.com/pspw), a ten drugi posiada uprawnienia UIMLA.

W Polsce przewodnicy UIMLA zrzeszeni są w Stowarzyszeniu Międzynarodowych Przewodników Lider, a ich lista znajduje się pod adresem internetowym http://www.przewodnik-lider.pl/. Lista słowackich przewodników UIMLA znajduje się na stronie: http://www.mountainleader.sk/horskisprievodcovia, natomiast przewodników IVBV należy szukać pod adresem: http://www.mountainleader.sk/horskisprievodcovia.

Przewodnik wysokogórski IVBV może prowadzić swoich klientów wszędzie tam, gdzie nie zabraniają mu tego przepisy parkowe związane z ochroną przyrody (a więc do ścisłych rezerwatów przyrody, takich jak masyw Młynarza, Szerokiej Jaworzyńskiej). Z przewodnikiem IVBV, oprócz wejść turystycznych na największe szczyty Tatr, wybrać się można również na drogi wspinaczkowe, zarówno skalne jak i lodowe, oraz na tury skialpinistyczne dowolnej trudności

Przewodnik górski natomiast prowadzić może wycieczki po szlakach znakowanych oraz poza nimi, ale tylko w terenie nie wymagającym użycia asekuracji. Według regulaminu HZS przewodnik UIMLA prowadzić może:

"a) po oznaczonych trasach turystycznych poza nimi, bez pokrycia śniegiem do pierwszego stopnia trudności wspinaczkowej zgodnie z międzynarodową skalą trudności dróg skalnych UIAA,

b) poza trasami turystycznymi i trasami z przykrywą śnieżną na nartach biegowych i rakietach śnieżnych,

c) na turystycznych oznaczonych trasach z pokrywą śnieżną z wykorzystaniem sprzętu narciarskiego".

Należy dodać, że według słowackich górskich definicji stopni trudności szczyty budzące największe zainteresowanie turystów (i, rzecz jasna, przewodników), takie jak Gerlach, Wysoka, Ganek, Szatan, łomnica, Lodowy, Pośrednia Grań nie są "jedynkowe", lecz trudniejsze i jako takie niedostępne dla przewodnika UIMLA.

Dodać należy, iż regulaminy HZS nie mają mocy prawnej. Dokumentami regulującymi co wolno, a czego nie wolno robić w słowackich górach są regulaminy parków narodowych. To do nich w pierwszej kolejności muszą zastosować się grupy zorganizowane. Przewodnictwo oraz ratownictwo na Słowacji reguluje Ustawa 544/2002 Z.z. o Górskim Pogotowiu Ratunkowym. W chwil obecnej do ustawy wpisana jest tylko definicja przewodnika wysokogórskiego (horský vodca) i tylko jego obowiązki są prawnie zdefiniowane. Horský sprievodca, a więc przewodnik górski UIMLA, nie jest jeszcze uwzględniony w słowackim prawie (ostatnia poprawka do ustawy pochodzi z roku 2014), prowadzić zatem może w wyznaczone przez HZS miejsca na zasadzie umowy o charakterze "dżentelmeńskim". Prowadzone są natomiast prace, by definicja przewodnika górskiego zagościła w słowackim prawie jak najszybciej.

Czy przewodnik tatrzański może chodzić w Tatry?

Tak postawione pytanie jest trudne i nie pozwala na udzielenie jednoznacznej odpowiedzi. Mimo, iż przewodnictwo tatrzańskie ma po południowej stronie równie długą tradycję jak po naszej, a spiskoniemieccy, węgierscy i słowaccy przewodnicy zapisali się w historii poznania Tatr złotymi zgłoskami, przewodnictwo tatrzańskie na Słowacji nie istnieje. Słowackie prawo również nie zna pojęcia "przewodnika tatrzańskiego".

Należy zatem zadać pytanie: gdzie i kiedy polski przewodnik tatrzański wycieczek prowadzić nie może? Gdzie jest to zabronione. Odpowiedź jest pozytywna. Po słonecznej stronie Tatr, w Małej i Wielkiej Fatrze, w Słowackim Raju i w Pieninach polski przewodnik tatrzański ma podobne możliwości jak pilot wycieczek (słow. turistický sprievodca) oraz, co trzeba dodać, praktycznie każda dorosła osoba. Prowadzić może zatem wycieczki po znakowanych szlakach, w dozwolonym terminie i przy respektowaniu zasad ochrony przyrody.

W Tatrach, według słów Strażnika TANAP, Pavla Tajboša, "Przewodnik tatrzański" może prowadzić grupę po wszystkich turystycznych znakowanych szlakach w okresie od 16.06 do 31.10. W czasie sezonowego zamknięcia szlaków od 1.11 do 15.06 wyłącznie po szlakach nie objętych zakazem. Zdanie przedstawiciela Parku Narodowego potwierdza płk. inż. Jozef Janiga, naczelnik HZS. Jak tłumaczy: "My nie znamy pojęcia "przewodnik tatrzański" oraz nie posiadamy wiadomości na temat jego wykształcenia w ramach działalności przewodnickiej. Nie jest jednak zakazane chodzić z grupą klientów po znakowanych szlakach".

Doprecyzowuje on: "polski przewodnik może w górach Słowacji prowadzić wycieczki wyłącznie po znakowanych szlakach turystycznych. W przypadku posiadania legitymacji UIMLA może prowadzić po szlakach, oraz poza nimi do I stopnia UIAA, czyli w myśl wskazówek HZS i respektowania innych prawnych norm jak np. Regulaminu stosownego parku narodowego".

W innych górach Słowacji

Dobre wiadomości dla polskich przewodników tatrzańskich napłynęły również z innych pasm górskich Słowacji. Nie będą tam oni traktowani jako intruzi. Dyrektor Parku Narodowego Mała Fatra, mgr Michal Kalaš daje zielone światło dla pracy przewodnika tatrzańskiego: "Z punku widzenia ochrony przyrody obowiązują wytyczne ustawy (543/2002 w brzmieniu późniejszych poprawek) oraz regulamin wstępu. Na naszym terenie obowiązuje tylko sezonowe zamknięcie trzech szlaków turystycznych (Rozsutec, Obšívanka, Vendovka - Malý Kriváň).

Poruszanie się po Parku dozwolone jest wyłącznie po znakowanych szlakach, także kiedy pójdziecie po oficjalnych znakowanych szlakach będzie to w porządku. Nie obowiązuje parkowa licencja. Regulamin poruszania się po Parku można znaleźć na naszej stronie".

W podobnych duchu wypowiada się Dan Harťanský, przewodniczący straży parku NAPANT. Uspokaja, że nikt nie będzie polskiemu przewodnikowi zakazywał wędrowania po Niżnych Tatrach z grupą: "W Tatrach Niżnych przewodnik UIMLA oraz polski "przewodnik tatrzański" może swoich klientów prowadzić po istniejących znakowanych szlakach turystycznych, przy czym on oraz jego klienci powinni dotrzymywać wszystkich punktów regulaminu oraz innych obowiązujących przepisów o ochronie przyrody.

Jeżeli chodzi o wstęp do jaskiń przewodnik może ze swoimi klientami wstępować tylko do udostępnionych jaskiń, a do wejścia dotrzeć może wyłącznie istniejącym znakowanym szlakiem. Do prowadzenia po istniejących turystycznych szlakach znakowanych nie potrzebuje przewodnik żadnej licencji od parku narodowego, ani od innego organu ochrony przyrody". Prosi on tylko, by grupy przekraczające 50 osób zgłaszać naprzód zarządowi parku na adres e-mail: napant@sopsr.sk.

Żadnych negatywnych odpowiedzi nie otrzymałem również od dyrekcji żadnego innego górskiego parku narodowego na Słowacji.

Podsumowanie

Najlepszą i najbardziej jasną sytuację na Słowacji mają przewodnicy wysokogórscy IVBV. Sympatycy przewodników UIMLA powinni trzymać kciuki za jak najszybsze uwzględnienie definicji przewodnika górskiego w słowackim prawodawstwie. Już teraz natomiast mogą prowadzić w ściśle określone miejsca na zasadzie dżentelmeńskiej umowy. Najwyższe szczyty Tatr są i jeszcze przez jakiś czas pozostaną dla nich niedostępne. Polski przewodnik tatrzański nie ma na dobrą sprawę żadnych szczególnych uprawnień na Słowacji, ale nie powinien czuć się jak niechciany intruz.

Przedstawiciele wszystkich Parków Narodowych oraz ratownicy do przewodnictwa tatrzańskiego nastawieni są pozytywnie i serdecznie zapraszają przewodników wraz z grupami. Podobnie zresztą zapraszają pilotów wycieczek, nauczycieli i innych chętnych do prowadzenia wycieczek. Przed przewodnikami tatrzańskimi stoi trudne zadanie wywalczenia klienta wyłącznie za pomocą swojej wiedzy, umiejętności jej przekazania, osobowości i charyzmy, a nie posiadania specjalnych uprawnień.

Hubert Jarzębowski

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

trochę z boku 2017-01-26 20:32:21

do Góral z Trójmaista
Chłopie w jakim ty świecie żyjesz? W XIX wieku w Tatry pojedyncze osoby się wybierały i to generalnie pod opieką przewodnika. Dziś jak sie widzi te kilka - kilkanaście tysięcy ludzi dziennie walących do moka to się odechciewa chodzić po górach. Dobrze, że są strefy gdzie wchodzić nie wolno. Jakby wszędzie te tłumy mogły włazić to te góry nie byłyby już takie same.

Parc3r 2015-02-11 08:27:59

Witam, a jak jest z innymi słowackimi pasmami, dajmy przyklad popularnego Słowackiego Raju. Czy przewodnik beskidzki moze legalnie pojechać tam z grupą?

Góral z Trójmiasta 2015-02-07 09:50:35

Mnożenie przepisów trochę mi się kłóci się z tą tak opiewaną w pieśniach "górską wolnością".
Góry mamy małe, za to regulacje do nich największe na świecie i wciąż rosnące.
W XIX i na początku XX wieku chodzić po całych Tatrach mógł każdy, na własne ryzyko, o dowolnej porze roku.
I komu to przeszkadzało ? ;)

FanclubBeaty 2015-02-07 07:17:15

Może o ile nie ubiera skarpet do sandali jak mąż Czerskiej

Murański 2015-02-06 21:38:41

Tak jest... tylko zyczyć sobie nowych i nowych regulacji, swoboda to przecież wstecznictwo, co ja czytam...

gcfhlk 2015-02-06 20:23:36

A co to za twór ten przewodnik UIMLA?

atosi4 2015-02-06 11:49:15

A 50 lat temu można było na Słowacji chodzić wszędzie .

Fib! 2015-02-06 10:48:54

Jak niema nogi jak kapitan Cook to moze chodzic.

Reklama

Galerie

Szkolnie i kolędowo

Zaglądamy do Czerwonego Dworu

Jedla z koncertem w Atmie

Żółty żonkil nadzieją dla hospicjum

Złote, srebrne i brązowe medale dla karateków

Wychowanie fizyczne na nartach

Kraków - Zakopane - 50 lat elektryfikacji linii kolejowej

Powiatowa Gala Stypendialna w Teatrze Witkacego

Górskie serki i pasterskie dzwonki

Fenomen szopki krakowskiej

Nagrodzeni zasłużeni dla Kościeliska

Tatry dla krwiodawców i nie tylko

Joanny Wnuk-Nazarowej opowieść o Henryku Mikołaju Góreckim

Jubileuszowe spotkanie krwiodawców w Witkacym

Wymiana desek z Sopotem za nami, sezon zimowy otwarty

Nocne niebo na Stacji Kultura Zakopane

Kapitan Barbara Grocholska-Kurkowiak ma ciepły dom

Podhalańskie mamuty i astronauci z Gliczarowa

Wielkie Forum Samorządowe pod Giewontem

Grecko-chrześcijańskie tropy pod Giewontem

Dom Pamięci w Miejskiej Galerii Sztuki w Zakopanem

Tu króluje rzeźba, "Jutrzenka", sala po prawej

Na osnowie czasu, czyli pół wieku Małgorzaty Kowalczyk

Agata Kowal w "Jutrzenkowej" Galerii ARTPARK

Okno pogodowe nad Morskim Okiem

Morskie Oko w komiksie

Po ślubowaniu i pasowaniu

Odkopywanie Zakopanego w Hyrnym

Pamiętają o Tischnerze, pamiętają o Szymanowskim

Szpulki w Jutrzence

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

PRACA | dam
Willa Zarębek w Łopusznej poszukuje osoby do pracy w kuchni. Zakres obowiązków: przygotowanie obiadów i pieczenie ciast. Tel. 507 549 659, e-mail: willazarebek@outlook.com
KOMUNIKATY
INFORMACJA: Wójt Gminy Poronin informuje o wywieszeniu na tablicy ogłoszeń w siedzibie Urzędu Gminy Poronin oraz na stronie BIP w dniach od 08.12.2025 r. do 30.12.2025 r. Zarządzenia Nr 78/2025 Wójta Gminy Poronin z dnia 08.12.2025 r. w sprawie: wykazu nieruchomości przeznaczonych do dzierżawy dot. części działki ewid. nr 15105/17 obręb 0502 Nowe Bystre.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO - USŁUGOWO - BIUROWY o powierzchni ok. 50 m2. Zakopane centrum, ul. Kościuszki - 691 124 272.
PRACA | dam
Szukamy dziennikarza dziennikarki do publikowania treści na Pieknesny.pl Rozwijamy serwis Pieknesny.pl, poświęcony tematyce zdrowego snu, regeneracji i dobrego samopoczucia. Szukamy osoby, która potrafi pisać rzetelnie, lekko i z myślą o czytelniku. https://pieknesny.pl/ magda@pieknesny.pl
USŁUGI | budowlane
ELEKTRYK SZUKA ZLECEŃ - 602 317 519.
PRACA | dam
Produkcja pączków, piekarz Pączkarnia-ZAKOPANE przyjmie do pracy dziewczynę-kobietę z Zakopanego lub okolic,do produkcji pączków. Praca na stałe, zmianowa, w godzinach od 6.oo-18.00. Informacja tylko telefonicznie. 609097999
Tel.: 609097999
SPRZEDAŻ | różne
PIERZE I PUCH Z GĘSI. 536 88 77 35.
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Sprzedaż NIERUCHOMOŚCI na Podhalu. Zadzwoń 792 250 793 lub skorzystaj z formularza na www.dobrasprzedaz.pl
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupię MIESZKANIE w Nowym Targu. Bezpośrednio od właściciela. Może być do remontu. Pomogę załatwić formalności. Tel. 603 607 360.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Poszukujemy OSÓB DO OBSŁUGI KLIENTA w biurze Szkoły Narciarskiej na Polanie Szymoszkowej w Zakopanem! Praca sezonowa: grudzień - marzec. ZAKRES OBOWIĄZKÓW. - Obsługa klientów bieżących w biurze szkoły, - Obsługa e-maila i przyjmowanie rezerwacji telefonicznych, - Sprzedaż usług szkoły narciarskiej, - Rozliczanie lekcji oraz współpraca z instruktorami. WYMAGANIA: - Komunikatywność i cierpliwość, - Dobra organizacja pracy i umiejętność samodzielnego działania, - Umiejętność obsługi komputera, - Łatwość w nawiązywaniu kontaktów, - Zdolność do pracy przy kilku zadaniach jednocześnie, - Komunikatywna znajomość języka angielskiego. OFERUJEMY: - Pracę w przyjaznej, sportowej atmosferze, - Możliwość nauki i rozwoju w branży turystyczno-narciarskiej, - Zimowy sezon pełen dobrej energii i górskiego klimatu! OSOBY ZAINTERESOWANE prosimy o przesyłanie aplikacji na e-mail: szkola@szymoszkowa.pl lub kontakt telefoniczny: 734 011 011. CZEKAMY WŁAŚNIE NA CIEBIE!
MOTORYZACJA | sprzedaż
CITROEN JUMPER, r.p. 2013, cen do uzgodnienia - 604 102 804.
MOTORYZACJA | sprzedaż
VW TRANSPORTER, r.p. 2013, cena do uzgodnienia, 604 102 804.
PRACA | dam
PAPI SERVICE SP. Z O.O. ZATRUDNI KIEROWCÓW. WYMAGANE KAT. C+E ORAZ UPRAWNIENIA ADR. MOŻLIWE PRZESZKOLENIE ADR/TDT Z ZAKRESU PRZEWOZU PALIW PŁYNNYCH . TEL.602290555
PRACA | dam
Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
Tel.: 600404554
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.