2024-04-08 10:18:17

Reklama

Nowy Targ

Tłumaczyła Annę Seniuk, spektakl Mrożka, a nawet ksiądz ją prosił o pomoc podczas spowiedzi

Reklama

I tylko temu ostatniemu Weronika Pacyga odmówiła.

Można powiedzieć, że w swojej pracy mało mówi, a dużo robi. Takie jest zadanie tłumacza języka migowego. Wiadomo, głuchy nie usłyszy, choć niektórzy z ust potrafią wyczytać wypowiadane zdania, ale innym potrzebny jest teatr wyobraźni, tworzony za pomocą gestów rąk i dłoni. Już powoli przyzwyczajamy się, że w wielu programach informacyjnych czy konferencjach towarzyszą nam tłumacze. Czasem przyciągają oni większą uwagę i zainteresowanie niż ci, których tłumaczą. Jednak zawsze stoją w ciszy, gdzieś z boku i robią swoje, wprowadzając niesłyszących w świat pojęć i terminów, które wcześniej były dla nich nieuchwytne.

Słodkie dzieciństwo

Weronika Pacyga na co dzień pracuje w nowotarskiej podstawówce jako pedagog szkolny i specjalny. Ale ma też swoje dodatkowe godziny rewalidacji w innych szkołach. Poza tym pracuje jeszcze w poradni psychologiczno-pedagogicznej jako surdopedagog - zgodnie ze swym wykształceniem. A że tego typu specjalistów brakuje, gdy jest potrzeba, idzie i pomaga. Do tego dochodzą zajęcia z nauki języka migowego. Do domu często wraca dopiero wieczorem.

Sama nauczyła się migania dopiero na studiach. W rodzinie dziadkowie twierdzili, że lepiej mówić do niesłyszącego, zamiast migać. I tak wychowywała się niesłysząca mama Weroniki. Podobnie niesłyszący tato też odczytywał słowa z ruchu warg.

Czasy były takie, że dziadkom, którzy słyszą, nauczyciele wpajali, by uczyli córkę rozumienia mowy werbalnej, a będzie jej w życiu łatwiej. Ale w końcu rodzice Weroniki skończyli szkoły dla dzieci niesłyszących w latach 50. i 60-tych ucząc się tam migania.

- Ja za to nauczyłam się migać dopiero jak poszłam na studia, podczas kursu organizowanego w Krakowie przez Polski Związek Głuchych. I tak jakoś poszło, że po powrocie do Nowego Targu zaczęłam się udzielać na rzecz niesłyszących - wspomina.

Jej mama Anna przez 39 lat była prezesem nowotarskiego Koła Terenowego Polskiego Związku Głuchych oraz około 20 lat członkiem Zarządu Oddziału Małopolskiego i 10 lat członkiem Zarządu Głównego PZG w Warszawie. Całe życie angażowała się na rzecz niesłyszących, choć z zawodu była kaletnikiem, a pracowała w rodzinnej wytwórni cukierków odpustowych, którą prowadził jej ojciec w domu przy Nadwodniej. Dziadek wciągnął do rodzinnej firmy rodziców Weroniki, a potem i ją samą. Jako słysząca dużo pomagała choćby przy odbieraniu telefonów.

- Dotąd lubię cukierki odpustowe. Urobił się człowiek przy tym strasznie, bo praca była ręczna i trzeba było wykazać się siłą fizyczną. Ale dotąd, gdy tylko jestem na jakimś odpuście, to kupuję cukierki. Nie mają już tego smaku, co za dawnych lat, ale wspomnienia wracają - przyznaje.

Samodzielność w świecie ciszy

Rodzice prowadzili dom otwarty. Przychodziło tu wielu głuchych, a drzwi niemal się nie zamykały. Także liczni znajomi zza granicy, jak tylko przyjeżdżali do Polski, zaglądali na Nadwodnią. Z czasem okazało się, że rodzice Weroniki to niejedyni niesłyszący mieszkańcy domu.

- Moje córki także nie słyszą od urodzenia... Najstarszy syn, Jasiek jest słyszący, ale Natalia i Olga nie... Nie robiliśmy badań genetycznych, nie wiemy po jakiej linii to poszło. Moja siostra słyszy, mój mąż jest słabosłyszący, ale to było nabyte na skutek choroby - zastanawia się.

Weronika od początku chciała nauczyć swoje córki samodzielności. Do szkoły dla niesłyszących w Krakowie poszły w wieku siedmiu lat. Musiały zamieszkać w internacie. Natalia teraz kończy szkołę średnią w Warszawie, Olga dołączyła do niej i także uczy się w stolicy.

- Dla nich świat to świat Głuchych. Mają to od urodzenia i radzą sobie w życiu. Są bardzo samodzielne i nie wyobrażają sobie życia w małym mieście. Może kiedyś, w dojrzałym wieku będą chciały wrócić w Nowego Targu? Ale moje dzieci lubią zmiany. Natalia planuje wyjechać na studia do Olsztyna, Jasiek, który skończył zakopiańskiego Kenara, wyjechał do Szczecina, a po roku stwierdził, że woli ASP w Katowicach - wymienia.

Ale jak się dogadać w świecie, w którym mało kto potrafi migać? Dziś znacznym ułatwieniem są smartfony, a wcześniej musiała wystarczyć zwykła kartka, na której można było napisać, co się chce. Teraz nawet zamawianie taksówki w Warszawie czy Krakowie nie stanowi problemu, bo sieci, takie jak Uber, mają swoje aplikacje na smartfon, więc bez słowa można wpisać trasę i zapłacić. W Nowym Targu już jest z tym problem i taksówkę trzeba zamawiać przez telefon. Tu wciąż nieodzowna jest pomoc mamy.

Czasem problemem jest zwykła wizyta u lekarza. Gdy trzeba było pójść z chorym dziadkiem do poradni, a Weronika była w pracy, poszła z nim Natalia. A że obydwoje nie słyszą - połączyli się przez kamerkę internetową w smartfonie z Weroniką i ta sprawnie wszystko przetłumaczyła.

- Nigdy nie spotkaliśmy się w Nowym Targu, by ktoś powiedział - przyjdź z tłumaczem. Wystarczy telefon, można wszystko napisać, co tylko się chce. Ale miałam kłopotliwą sytuację w jednym z dużych miast, gdy poszłam do szpitala na tłumaczenie. Lekarz powiedział mi: proszę mi tu nie machać, bo mnie to rozprasza. Ja pani wytłumaczę, a pani wszystko przekaże głuchemu na korytarzu. Ale jaki to ma sens? Gdzie możliwość zadania pytania, rozmowy? Tylko raz się z czymś takim spotkałam. Tłumaczenie musi być tu i teraz, bo to głuchy ma problem, a ja jestem tylko tłumaczem! - wspomina.

Anna Seniuk i nie tylko

Weronikę Pacygę można było zobaczyć na jednej scenie z Anną Seniuk w teatrze Rabcio, gdzie ta odgrywała monolog "Księga Ziół i nie tylko". I momentami nie wiadomo było, na kim skupić uwagę - czy na fantastycznej grze słynnej aktorki, czy fenomenalnej grze gestów w wykonaniu migającej tłumaczki. I można się było zastanawiać, jak też ona jest w stanie nadążyć za potokiem słów padającym ze sceny?

- Nie tłumaczymy słowo w słowo - zdradza tajemnicę. - Tak się nie da. Tłumaczymy kontekst, znaczenie, robimy swoją interpretację. Ale ma być to na tyle wierne, by nie odbiegało od oryginału. Oczywiście trzeba się przygotować. Dostałam cały scenariusz, spotkałam się wcześniej z panią Anną. Ale nie było próby, choć dostałam nagranie pierwszego spektaklu i mniej więcej wiedziałam, co gdzie będzie. Ale byłam jak w transie. Nie wiem, jak długo to trwało, ale gdy nagle przyszedł koniec, poczułam pustkę, bo ja chciałam migać dalej - dodaje ze śmiechem.

Tłumaczyła wcześniej też monodram w Teatrze Witkacego. Największy problem sprawiają jej jednak słowa piosenek podczas koncertów. Jeśli nie ma tekstu i trzeba przekładać ze słuchu w otwartym terenie, gdzie bywa pogłos - trudno zrozumieć padające słowa.

Nie uważa się za zawodowego tłumacza, choć ma papiery, przekładała treści zeznań na policji, w prokuraturze czy sądzie. Ale pojawiały się też zaskakujące oferty.

- Miałam propozycję od pewnego księdza, by pomóc mu tłumaczyć... podczas spowiedzi. On nie migał, a tu czekała kolejka głuchych, w większości moich znajomych. Gdy usłyszeli, że mam iść tłumaczyć, to momentalnie cała dwudziestoosobowa kolejka skurczyła się i pozostała jedna starsza pani. Ale ja zdecydowanie odmówiłam tłumaczenia spowiedzi. Znajomi wrócili do kolejki - opowiada.

Jak wygląda spowiedź głuchego? Nie odbywa się w konfesjonale, bo trzeba usiąść twarzą w twarz, a gdy ksiądz nie zna języka - to niesłyszący piszą grzechy na kartce. Był czas, gdy Weronika tłumaczyła też Msze św. w każdą trzecią niedzielę miesiąca w kaplicy przy plebanii kościoła św. Katarzyny.

Już od niemal dwóch lat tłumaczy też podczas wernisaży w nowotarskiej galerii BWA Jatki. - Cieszę się, że na tak małe miasto są osoby, które chcą przyjść na takie wydarzenie. W Krakowie czy Warszawie przychodzi niewielu głuchych, a u nas nawet i dziesięciu się zdarzy - zauważa.

Weronika współpracuje też z rabczańską fundacją Kinematograf. I tym sposobem tłumaczyła też spektakl "Letni dzień" Mrożka w Teatrze Lalek Rabcio.

W ciszy

W Nowym Targu nie ma wielu niesłyszących, na spotkania w Kole Terenowym Polskiego Związku Głuchych przychodzą jeszcze głównie starsze osoby. Młodzi nie czują potrzeby, może i brakuje im czasu, by się zrzeszać. Dawniej, za komuny było tak, że każdy do czegoś musiał przynależeć, więc głusi trzymali się zawsze razem, mieli lokal, finanse, imprezy, rajdy. Był duży nacisk, by coś było robione. Potem to się skończyło.

Weronika w góralskim, drewnianym domu, budowanym rękami dziadka, po pracy, znajduje chwilę spokoju. To dom, w którym panuje cisza, do której się przyzwyczaiła. Nie słychać tu zwykle gwaru rozmów, także radio nie gra, tak jak w innych domach. Nawet wówczas, gdy dzieci zjadą na święta - jest inaczej. Ale najważniejsze, że w tej ciszy, bez słów odnajdują swoje szczęście.

Tekst i fot.: Józef Figura

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Nie ma jeszcze komentarzy do tego artykułu.

Galerie

Dożynki Podhalańskie w Ludźmierzu

Zakopane: Biegiem po oddech dla chorych na mukowiscydozę

Traktoriada w mieście

Dzień Pstrąga - konkurs kulinarny

Jubileusz 60-lecia Zespołu Regionalnego Zbójnicek

Trebunie-Tutki świętują w rodzinnym gnieździe

Dzień Pstrąga w Białym Dunajcu, wędkarze na start

Dzień Architektury Drewnianej, groźba ognia

Turbo Pomoc pod Giewontem

Koncert finałowy 55. Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich

Rewia żywiołów na festiwalowej scenie

Koncert inauguracyjny 55. MFFZG Zakopane 2024

Festiwalowy korowód na Krupówkach

Joanna Franosz Podhalańską Królową Miodu 2024

Zakopower na festiwalowej scenie

Tour de Pologne mordercza trasa i królewska koronacja

Trzydzieści lat Trebuniów-Tutków

Mistrzostwa Podhala w Powożeniu i Fiakier Roku 2024

Jarmark Podhalański już trwa

Funkowa Muzyka U Wnuka

Zlot pojazdów typu SAM czyli Festyn Stasikowiański

Pamiętamy o Karłowiczu: Karłowicz Recomposed

Festiwal Muzyka U Wnuka

Grzegorz Wilk i Piosenki Mistrzów

Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej

Czar Poroniańskiego Lata

Karpacki dom Andrzeja Gąsienicy-Makowskiego

Teledyskowa premiera Basi Giewont

Prace Jana Muskata w Kmicicu

Deszczowe wybory Nośwarniyjsej Gorolecki w Białym Dunajcu

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

PRACA | dam
Poszukuje *kierowcy z kategorią C+E* do pracy na pełny etat. Prawo jazdy kat. C+E Jazda na Południe Europy *Oferujemy:* - Stabilne zatrudnienie na podstawie umowy o pracę - Atrakcyjne wynagrodzenie. Tel: 663 636 951 https://www.artrans.net/ biuro@artrans.info
PRACA | dam
Piekarz Pączków produkcja i sprzedaż. Poszukuję osoby do pracy z Zakopanego lub okolic do sprzedaż i produkcji pączków, praca na stałe zmianowa. TEL 609097999. 609097999 RACIKAGA@POCZTA.FM
Tel.: 609097999
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
SPRZEDAM DZIAŁKĘ BUDOWLANĄ W OKOLICY NOWEGO TARGU O POWIERZCHNI 1071m2. Tel. 698 935 352.
SPRZEDAŻ | różne
OPAŁ BUK, ŚWIERK SUCHY. 609 927 174.
PRACA | dam
PRZYJMĘ PANIĄ DO PRZYGOTOWYWANIA I WYDAWANIA ŚNIADAŃ, SPRZĄTANIA POKOI W PENSJONACIE W ZAKOPANEM. 601 45 33 91.
PRACA | dam
Pensjonat w Zakopanem zatrudni POKOJOWE, tel. 666 37 83 57.
PRACA | dam
Praca w salonie fryzjerskim. Pełne świadczenia, atrakcyjne zarobki. 600050535
Tel.: 600050535
SPRZEDAŻ | zwierzęta
OWCZAREK PODHALAŃSKI - suka, 1 rok. 602 705 117.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
WYNAJMĘ BUDKĘ HANDLOWĄ POD OSCYPKI, PAMIĄTKI itp. 502 658 638
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA HALE NA WARSZTAT SAMOCHODOWY, LAKIERNIĘ, PRALNIE, HURTOWNIĘ, MAGAZYN. 502 658 638
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA PLAC POD MAGAZYN. 502 658 638
NAUKA
Wolne miejsca w żłobku Wesołe Misie! żłobek bliskościowy w Bańskiej Niżnej (ul. Na Brzegu 32, tuż przy Zakopiance) ma jeszcze wolne miejsca! Od października każdemu dziecku zapisanemu do naszego żłobka przysługuje dofinansowanie w wysokości 1500 zł. 780151384 www.zlobekwesolemisie.pl biuro@zlobekwesolemisie.pl
Tel.: 780151384
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DO SPRZEDANIA MIESZKANIA W ZAKOPANEM, KOŚCIELISKU I NA CYRHLI - 607 506 428.
PRACA | dam
Nowo otwarta restauracja na Krupówkach przyjmie do pracy OSOBY NA KUCHNIĘ. Doświadczenie nie jest wymagane, wszsytkiego nauczymy. 574 808 120.
SPRZEDAŻ | budowlane
DESKI ŚWIERKOWE, dł. 5 m, gr. 53 mm. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
REMONTY I WYKOŃCZENIA. 660 079 941.
PRACA | dam
Biuro Rachunkowe w Nowym Targu poszukuje osoby na stanowisko księgowego. Oferujemy stabilną pracę i możliwość rozwoju.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam BACÓWKĘ, nowo wybudowaną na Sralówkach. 515 503 494.
USŁUGI | budowlane
USŁUGI ZIEMNE, KOPARKA 2T. 664 157 414.
PRACA | dam
Górska Grupa Inwestycyjna- firma zarządzająca kilkuset apartamentami na Podhalu zatrudni MANAGERA HOTELU do obsługi nowo otwartego obiektu w Białce Tatrzańskiej. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie CV na adres m.komoniewski@gorskagrupa.pl.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
PRACA | dam
Zatrudnimy REZYDENTA do obsługi apartamentów w Zakopanem. Zapewniamy stabilne zatrudnienie oraz atrakcyjne wynagrodzenie. Zainteresowanych prosimy o kontakt pod numerem 666 522 367 i przesłanie CV na adres rezerwacja@goskagrupa.pl.
PRACA | dam
Zatrudnię KONSERWATORA. Bardzo dobre warunki pracy. Zakopane. 604 102 804, 601 512 211.
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam
Zatrudnię CUKIERNIKA. Zakopane. Praca stała, bardzo dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
PENSJONAT "WATRA" - BUKOWINA TATRZAŃSKA, działka 3700 m2. 500 503 695.
BIZNES
Do wydzierżawienia SKLEPIK SPOŻYWCZY k. szkoły i kościoła - Stasikówka. 3000 zł. 660 263 111, 604 088 381.
USŁUGI | budowlane
TYNKI, WYLEWKI MASZYNOWE ZACIERANE POD MALOWANIE, WYSUSZENIE BUDYNKU W CENIE. 787 485 507
Tel.: 787
PRACA | dam
ZATRUDNIĘ W KOŚCIELISKU! PRACA STAŁA: RECEPCJA, MARKETING, PRACE BIUROWE. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
WYNAJMĘ LOKAL POD GABINETY, BIURA - NOWY TARG, ul. KRZYWA. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
WYNAJMĘ KOMFORTOWE MIESZKANIA W KOŚCIELISKU 35-50m2. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
WYNAJMĘ NOWE KOMFORTOWE MIESZKANIE W CENTRUM NOWEGO TARGU - DWA POKOJE + SALON. 608 806 408
SPRZEDAŻ | budowlane
SPRZEDAM TANIO- DRZWI PENSJONATOWE, KOMPLETNE. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
NOWY TARG CENTRUM UL. KRZYWA DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY: 110m2 I 220m2. 608 806 408
PRACA | dam
Poszukujemy POKOJOWYCH do sprzątania apartamentów w Białce Tatrzańskiej. Zapewniamy stabilne zatrudnienie oraz atrakcyjne wynagrodzenie. Osoby zainteresowane prosimy o kontakt +48 504428461.
PRACA | dam
ZATRUDNIĘ KIEROWCĘ KAT: C+E B+E praca w pomocy drogowej. 602261925
Tel.: 602261925
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO OPAŁOWE KOMINKOWE BUK I ŚWIERK. DOWÓZ DO KLIENTA. 608 690 989, 608 691 133.
PRACA | dam
Poszukuję pracowników budowanych do elewacji, dociepleń, budowy od podstaw i prac wykończeniowych. Zakopane i okolice. 500160574
Tel.: 500160574
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
PRACA | dam
Restauracja zatrudni pracowników na stałe Barmanów Kelnerów Pomoc kuchenną. 512351742 watra@zakopane-restauracje.pl
Tel.: 512351742
NAUKA
KOREPETYCJE - MATEMATYKA I FIZYKA (od SP po studia) - ZAKOPANE, KOŚCIELISKO I PORONIN - ROBERT RÓŻAK - 600 38 47 98.
SPRZEDAŻ | budowlane
Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY, ŁATY - 788 344 233.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ WIDOKOWĄ 20 ARÓW. 505 429 375
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA, POSADZKI, KOMINKI, PARAPETY, STOPNIE, BLATY, FLIZOWANIE, MALOWANIE, WYKOŃCZENIA BUDYNKÓW od A do Z. 607 572 312.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupie dom, działkę. GOTÓWKA!!! Podhale. +48 600 404 554
Tel.: 48
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.