Krakowiacy i górale

Na krakowskim Rynku od piątku trwają Targi Sztuki Ludowej „Cepeliada”. Na straganach można odnaleźć najrozmaitsze wyroby – cieszące i oczy, i podniebienia.

Józef Kulawiak i jego syn Paweł przyjechali z Odrowąża ze swoimi wyrobami. Ludwisarstwem zajmuje się już czwarte pokolenie Kulawiaków. – Przynosi szczęście? – pyta mężczyzna, unosząc ze stołu mosiężną podkowę. – Jeśli tak, to poproszę, na ślub idę – dam młodym – wyjaśnia.

Dziś ludwisarstwo jest rzemiosłem artystycznym. Spod ręki pana Józefa wychodzą dzwony i dzwonki, podkowy, kołatki, moździerze. – Najpierw trzeba zrobić formę w piasku, formę robi się ze specjalnej masy. Mosiądz topimy w ogniu do 800 st. C i zalewamy formę. Ostatni etap to obróbka na tokarce – opowiada rzemieślnik z Odrowąża.

Tym razem naszą rozmowę przerywa starsza pani, która zachwyca się dźwiękiem zbyrcoka. No właśnie, gdzie leży tajemnica tego dźwięku? – pytam pana Józefa. – Każdy etap jest ważny – twierdzi. – Musi być dobry mosiądz. Ważna jest grubość dzwonka, więc błąd można popełnić już przy robieniu formy. No i przy obróbce też – dodaje.

Choć panują upały, nierzadkim widokiem podczas targów są panie w kożuchach. A to za sprawą przymiarek na stoisku Mieczysława Guziaka, kuśnierza z Nowego |Targu. Jego wyroby cieszą się dużym zainteresowaniem. – Turyści są często mile zaskoczeni. Wielu jeszcze prawdziwe tradycyjne kożuchy kojarzy z wysoką ceną, dla wielu nieosiągalną, jak było kiedyś, a u mnie krótki kożuch można kupić już za 700 zł – twierdzi. – Właśnie pani z Sycylii zrobiła u nas zakup. Tłumaczyła, że na Sycylii jest wiatr, wilgoć i moda na kożuchy – opowiada kuśnierz. – Wczoraj kupił kożuch Norweg i student z Petersburga dla swojej dziewczyny – wymienia. – Jeden kożuch pojechał do Nowego Jorku – wtrąca pomocnik.

Furorę na targach robiły oscypki Kazka Furczonia z Leśnicy, które można było kupić w kilku miejscach. Największym powodzeniem cieszyły się małe serki owcze smażone na grillu – żeby je kupić, trzeba było odstać swoje w kolejce.

Targi Sztuki Ludowej to nie tylko stoiska w wyrobami rzemieślników, ale także okazja do zaprezentowania się zespołów artystycznych, orkiestr i kapel z różnych stron Polski. Impreza potrwa do niedzieli 30 sierpnia i nie braknie na niej akcentów z naszego regionu. W sobotę 29 sierpnia dzień pod hasłem „Pogranicze kultury – spotkanie z Orawą”, podczas którego zaprezentują się zespoły z Polski i Słowacji. Będzie się można nauczyć tańczyć hajduka. Wystąpi „De Press”, którego liderem jest Orawianin z Jabłonki – Andrzej Dziubek.

W ostatnim dniu targów – w niedzielę 30 sierpnia – Dzień Ziemi Nowotarskiej. Na krakowskim rynku zagoszczą zespoły ludowe z Podhala, Spisza,

Orawy i Pienin. Odbędą się prezentacje twórców ludowych, degustacje potraw regionalnych. GOPR-owcy przywiozą ściankę wspinaczkę a na scenie odbędzie się wiele konkursów, w których można będzie wygrać atrakcyjne nagrody.  

Beata Zalot