2015-04-19 19:30:17

Zakopiańskie "Sanato" z horrorem w tle

Przed wojną było wizytówką Zakopanego, konkurowało z sanatoriami w Alpach. Dziś, mimo że zmieniło właściciela, pozostaje ruiną i źródłem inspiracji dla autorów horrorów.

Doszczętnie zdewastowana i rozkradziona kuchnia
Fot. Paweł Pełka

Tak wygląda teraz
Fot. Paweł Pełka

Tak wnętrze "Sanato" wyglądało 90 lat temu
Fot. Archiwum

Sanato popada w ruinę
Fot. Paweł Pełka

W "Sanato" rozgrywa się akcja horroru Marcina Szczygielskiego

"W najpiękniejszym i najzdrowszym miejscu Zakopanego, na wzgórzu Antałówki, wśród balsamicznej woni kilkudziesięciu morgów lasu szpilkowego, z przecudnym widokiem na Tatry, górując o 100 metrów nad całem Zakopanem, wznosi się budynek czteropiętrowy, widoczny zdaleka. Przyjechawszy do Zakopanego, nie można go minąć, nie zaintersowawszy się nim. To "Sanato", jedyny w Zakopanem pensjonat zakrojony na tak wielką skalę" - tak "Sanato"w 1924 r. opisywał kwartalik "Giewont" (pisownia oryginalna).

Pensjonat wybudowany w 1912 roku wzorowany był na sanatoriach z Alp Szwajcarskich. Początkowo leczyli się tu chorzy na gruźlicę, ale po protestach gminy zakopiańskiej stało się ono otwartym pensjonatem, do którego przyjeżdżała ówczesna śmietanka towarzyska. Przedwojenny wystrój i wyposażenie "Sanato" nie miały sobie równych w całej Polsce. Dość powiedzieć, że 50 apartamentów wyposażonych było w telefony wewnętrzne, ciepłą i zimną wodę, elektryczną wentylację. Ściany zdobiły boazerie wykonane przez rzeźbiarza Wojciecha Brzegę.

Goście, którzy wysiadali na dworcu, jechali do pensjonatu powozami będącymi na wyposażeniu "Sanato". Za budynkiem w stronę lasu zbudowano coś na wzór drewnianego mola, na którym "werandowali" pensjonariusze. W pensjonacie mieściła się jedyna wówczas w Zakopanem winda. W planach była nawet budowa kolejki linowej, która miała połączyć centrum stolicy Tatr z pensjonatem. To wszystko przeszłość, bardzo odległa przeszłość.

Po II wojnie właścicielem znacjonalizowanego majątku został Związek Pracowników Poczty Polskiej, stąd późniejsza - funkcjonująca do dziś nazwa "Sanatorium Pocztowców". W latach 90. ub. stulecia budynek chylący się ku upadkowi został sprzedany prywatnej firmie. Nowy właściciel, nie dość że nie prowadził remontów, to jeszcze nie regulował rachunków, podatków za budynek i zbankrutował. Kilka lat temu nieruchomość trafiła na licytację komorniczą i stał się własnością kolejnego prywatnego właściciela.

Mimo to obiekt popada w coraz większą ruinę. Do budynku można się dostać przez wyłamane okno. Na parterze mieściły się kiedyś kuchnie, pomieszczenia gospodarcze. Teraz to obraz nędzy i rozpaczy. Drogi na piętra strzegą zabite grubymi deskami drzwi, ale i je ktoś najwyraźniej sforsował, bo widać za nimi porozbijane umywalki.

W zeszłym roku pisarz Marcin Szczygielski właśnie w "Sanato" umieścił akcję powieści, horroru o takiej właśnie nazwie. Kanwą książki były wspomnienia jednej z kuracjuszek Niny Ostromęckiej. Tak więc przedwojenne sanatorium znowu stało się sławne. Niestety, wciąż nie wiadomo, jaki będzie dalszy jego los.

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Abeto 2015-04-21 14:16:26

@Ara a to nie było skandalem,cytat za wPolityce:"Przed dyrektorem FBI był prezydent Komorowski: „Naród ofiar musiał uznać tę niełatwą prawdę, że bywał także sprawcą”
W liście odczytanym przez Tadeusza Mazowieckiego, prezydent Bronisław Komorowski napisał, że naród musi zrozumieć, że był także sprawcą:

Chcemy wraz z dzisiejszymi mieszkańcami Jedwabnego do końca zrozumieć wymowę tego, co się wtedy stało oraz uświadomić sobie to, co musi zostać w nas ocalone jako pamięć, przestroga, zobowiązanie. Wtedy (w 1941 r.) nie było tu Rzeczypospolitej, ale dziś ona jest. Jest i słyszy skargę, niegasnący krzyk swoich żydowskich obywateli. Dziś w jej imieniu oddaję cześć ich cierpieniu i raz jeszcze proszę ich o przebaczenie. (…)
Naród ofiar musiał uznać tę niełatwą prawdę, że bywał także sprawcą.

xixio 2015-04-21 13:57:45

Powinno było zostać zakupione przez miasto. Serce sie kraje :((((

Ara 2015-04-20 11:23:15

Skandal w USA - według szefa FBI, Polacy i Węgrzy odpowiadają za holokaust
2015-04-19 12:17 zmiany na ziemi
Polskie elity z rozdziawionymi gębami nie wiedzą jak zareagować na szokujące słowa dyrektora FBI, James B. Comey, który wypomniał w trakcie przemówienia przed przedstawicielami społeczności żydowskiej, że współodpowiedzialni za zbrodnie nazistowskie na Żydach są Polacy i Węgrzy.
"W ich mniemaniu, mordercy i ich wspólnicy z Niemiec, Polski, Węgier i wielu, wielu innych miejsc nie zrobili czegoś złego. Przekonali siebie do tego, że uczynili to, co było słuszne, to, co musieli zrobić" – powiedział szef FBI
Prawdopodobnie ostatnio nagłośniona wypowiedź dyrektora FBI, Jamesa B. Comeya, nie jest zatem niczym nowym, to najwyżej kolejna bolesna odsłona akcji planowego upokarzania Polaków.

gosc 2015-04-20 08:32:39

Piekno trzeba zniszczyc , nastaly czasy brzydoty.

asdfgh 2015-04-20 06:31:02

Włodarze w owym czasie zainteresowali się właśnie. W tym niestety leży problem.

korcia2 2015-04-19 21:37:20

Wszystko co piękne niszczeje w Zakopanem bazpowrotnie.Dlaczego miasto nie kupiło tego budynku na licytacji?Może ktoś teraz z włodarzy miasta się tym budynkiem zainteresuje, naprawdę warto.A może nasi przedsiębiorcy o tym pomyślą.

Reklama

Galerie

Po ślubowaniu i pasowaniu

Odkopywanie Zakopanego w Hyrnym

Pamiętają o Tischnerze, pamiętają o Szymanowskim

Szpulki w Jutrzence

Z Placu Niepodległości na podhalańskie drogi

Maciej Pinkwart i Kapela Hanki Wójcik w Kombinacie

Jak górali z Tatr wygnali, żeby stworzyć TPN

Tatrzańskie Chichoty, czyli z wizytą na plenerze im. Anny Górskiej

Macierzyństwo na szkle malowane i nie tylko

Warszawa ma "Złote tarasy", a Zakopane tarasy cenniejsze od złota

Na dnie oceanu w Kolibie

Nagrody za Macierzyństwo rozdane

Punk Styku u Rząsów

Sportowcy HANDICAP Zakopane podsumowali sezon

Nauczyciele i sportowcy docenieni w Poroninie

XXXII Jesienny Wyścig Rowerowy w Małem Cichem

Zaufaj Panu już dziś

Malarstwo Beaty Kołaciak w Jutrzence

Biesiada pod Giewontem

Adam Bałdych i Daniele di Bonaventura U Wnuka

Dawid Lubowicz Quartet U Wnuka

Kapele, instrumentaliści i śpiewacy ludowi na scenie

Góralskie żywioły na festiwalowej scenie

Festiwalowe Targi Staroci

Barbara i Agata na folkową nutę

Mistrzostwa Podhala w powożeniu

Góralski świat Zofii Stryjeńskiej w Czerwonym Dworze

Jubileusz 150-lecia przewodnictwa tatrzańskiego

Konkurs na wzorcowego oscypka 2025

XVI Europejskie Targi Produktów Regionalnych

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupie - pilnie kupie dom w Nowym Targu lub okolicy tel 660797241.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
PRACA | dam
Zatrudnię do sprzątania apartamentów w okolicy ul. Strążyskiej w Zakopanem. Praca na stałe, 3-4 dni w tygodniu (w weekendy również) w godz. od 9-15. 609097999
Tel.: 609097999
PRACA | dam
Stacja Narciarska Polana Szymoszkowa zatrudni na sezon zimowy do pracy w gastronomii: PIZZERÓW, BARMANKI, BUFETOWE, POMOCE KUCHENNE, OSOBY NA ZMYWAK, OSOBY DO SPRZĄTANIA SALI. Kontakt osobisty pod nr tel.: 693 319 707
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia MIESZKANIE, I piętro, Waksmund. 515 503 494.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
DOMEK LETNISKOWY W GORCACH. 515 503 494.
MOTORYZACJA | sprzedaż
SKUTER SNIEŻNY POLARIS. 515 503 494.
USŁUGI | budowlane
WYKOŃCZENIA WNĘTRZ, REMONTY, ZABUDOWY GK, ADAPTACJA PODDASZY. 660 079 941.
SPRZEDAŻ | różne
OPAŁ BUK. 660 079 941.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Zakopane centrum - MAŁY POKÓJ Z BALKONEM NA DŁUŻEJ - TANIO - 502 879 648.
PRACA | dam
Przyjmę MURARZY, DEKARZY. Praca Polska, Niemcy. 608729122.
KUPNO
OBWOŹNY SKUP ZŁOMU - dojazd do klienta. SKUP STARYCH SPAWAREK. 536 269 912.
PRACA | dam
CENTRALNY OŚRODEK SPORTU w Zakopanem zatrudni POMOC KUCHENNĄ. Tel.: 725 300 095, e-mail: rekrutacja.zakopane@cos.pl, www https://bip.cos.pl/6469/2025-10-31-zapytanie-ofertowe-wykonanie-czynnosci-pomocy-kuchennej-w-ramach-umowy-cywilnoprawnej
PRACA | dam
NIEMCY: MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, ELEKTRYK, SPAWACZ, KRANISTA. Umowy na warunkach niemieckich. Kontakt: 0048 601-218-955
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ W ŁAPSZACH WYŻNYCH (nr 2903, 2904, 2905). 572624414.
PRACA | dam
Poszukuję chłopaka z umiejętnością j. niemieckiego na wyjazd do Niemiec (4-7.12.25). 664 497 808.
SPRZEDAŻ | różne
SPRZEDAM OPAŁ SUCHY - 788 344 233.
PRACA | dam
Przyjmę BRYGADY I POJEDYNCZE OSOBY NA TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE. 503 532 680.
USŁUGI | budowlane
TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE tanio i solidnie, zacieranie mechaniczne, technika silosowa. Realizujemy małe i duże obiekty 18 26 550 39, 503 532 680.
PRACA | dam
Nowe miejsce na mapie Białki Tatrzańskiej rekrutuje ! Na stanowiska: -kucharz produkcyjny, kucharz wydawkowy, pizzer, pomoc kuchenna, pracownik obsługi sali restauracyjnej Jeżeli jesteś zainteresowany/ zainteresowana pracą zadzwoń, lub wyślij CV. 798625975 restauracjadwatopory@gmail.com
Tel.: 798625975
USŁUGI | budowlane
PŁYTKI, REMONTY, ELEWACJE, PODDASZA. 793 677 268.
USŁUGI | budowlane
PŁYTKI, REGIPSY, MALOWANIE, WYKOŃCZENIE WNĘTRZ. 787 479 002.
USŁUGI | budowlane
OCIEPLANIE DOMÓW na materiałach wysokiej jakości. 787 479 002.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Wynajmę umeblowane MIESZKANIE EMERYTCE - Szaflary. 601 707 235.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam tanio! PENSJONAT Z WYPOSAŻENIEM W SZAFLARACH. 513 243 420.
PRACA | dam
Pracownia Projektowa SŁOWIK ARCHITEKTURA poszukuje ARCHITEKTA. Oczekujemy: *ukończonego kierunku studiów pierwszego stopnia na Wydziale Architektury *znajomości programu ArchiCAD * min. 2 lata doświadczenia. 668 309 058 https://slowikarchitektura.pl/
Tel.: 668 309 058
WWW: slowikarchitektura.pl/
PRACA | dam
Poszukiwana osoba do pracy w sklepie na Krupówkach na stanowisko sprzedawcy. 723 745 984
Tel.: 723
PRACA | dam
KASJER/KASJERKA PRACA W SKLEPIE SPOŻYWCZYM BUKOWINIE TATRZAŃSKIEJ WIĘCEJ INFORMACJI POD NR TEL. 609820250 as.stasik@op.pl
Tel.: 609820250
USŁUGI | inne
PRZERÓBKI - KOŻUCHÓW, FUTER, NA PILOTKI NOWEGO KROJU. NIEDROGO, PROFSJONALNIE. 606989935.
PRACA | dam
Przyjmę do pracy na budowie - docieplenia, budowy od podstaw, wykończenia. Zakopane i najbliższe okolice.. 500160574
Tel.: 500160574
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Skupujemy nieruchomości za GOTÓWKĘ, PODHALE. 600404554
Tel.: 600404554
USŁUGI | inne
PROFESJONALNA WYCINKA DRZEW, GAŁĘZI Z PODNOŚNIKA I Z UŻYCIEM LINY. 889 105 476
USŁUGI | budowlane
DOTACJA Z CZYSTEGO POWIETRZA - TERMOMODERNIZACJA. Oferujemy bezpłatną pomoc od A do Z w pozyskiwaniu dotacji, przeprowadzeniu termomodernizacji oraz rozliczeniu dotacji z programu Czyste Powietrze. Zmień swój dom. 888 276 582.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Osoba prywatna KUPI DZIAŁKĘ BUDOWLANĄ - okolice Nowego Targu. Płacę gotówką. 608 729 122.
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYDZIERŻAWIENIA DZIAŁKA W LUDŹMIERZU PRZY DRODZE NA CZARNY DUNAJEC. 608 729 122
NIERUCHOMOŚCI | pośrednictwo
Zarządzanie domkami i apartamentami na wynajem krótkoterminowy. 788 63 36 33 www.zarzadzanieapartamentami.info
Tel.: 788
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
PRACA | dam
Przyjmę PIEKARZA. 607 44 55 66.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.