2009-06-08 15:26:44
Licytacja dóbr zakopiańskich
Sto dwadzieścia lat temu na licytacji w Nowym Sączu Władysław hr. Zamoyski nabył dobra zakopiańskie. 5 czerwca w Kuźnicach odbyły się uroczystości rocznicowe, związane z tym wydarzeniem.
W historii Polski Zamoyscy – jedni z najwybitniejszych przedstawicieli polskiej magnaterii, mieli ogromne znaczenie polityczne. Z Zakopanem i Tatrami najbardziej związanych było trzech przedstawicieli tego rodu: Władysław hr. Zamoyski (1853-1924), jego matka – generałowa Jadwiga z Działyńskich Zamoyska (1831-1923) i Maria Zamoyska (1860-1937), siostra Władysława. W młodości Władysław myślał o wstąpieniu do klasztoru, ale gdy po śmierci wuja Jana Działyńskiego odziedziczył majątek w Kórniku, postanowił zaangażować się w działalność społeczną i patriotyczną.
W 1888 roku poprzedni właściciel Zakopanego, Magnus Pelz, który prowadził rabunkową gospodarkę, zbankrutował i dobra „Zakopane-Kościelisko”, zwane też „państwem zakopiańskim”, zostały wystawione w Nowym Sączu na licytację. Kupił je po cenie wywoławczej Jakub Goldfinger, żydowski kupiec z Nowego Targu. – Osoba nowego właściciela, znanego już ze spekulacyjnych interesów, wróżyła jak najgorzej resztkom lasów, jakie się jeszcze zachowały w tych dobrach. Na szczęście, ze względu na niedociągnięcia proceduralne, przetarg ten został unieważniony. Stwarzało to szansę załatwienia sprawy własności tej części Tatr, uwzględniając ochronę przyrodę – wyjaśniał dr Jerzy M. Roszkowski, historyk z Muzeum Tatrzańskiego. Miłośnicy Tatr, skupieni głównie w Towarzystwie Tatrzańskim, zabiegali o to, by dobra zakopiańskie nabyło państwo. Powstało też Towarzystwo Ochrony Tatr Polskich, które zbierało pieniądze na ich wykupienie. – Zaczęto szukać majętnego i świadomego narodowych powinności Polaka, który nabyłby powtórnie wystawione na licytację dobra i doprowadził tatrzańskie lasy do poprzedniego stanu – opowiadał Jerzy Roszkowski. Tą osobą okazał się Władysław hr. Zamoyski, wygnany przez zaborcę z rodzinnych posiadłości w Wielkopolsce, ale zgromadzenie dużej sumy było dla niego problemem. Zdecydował się zaciągnąć pożyczki – jedną bankową, pod zastaw Kórnika, i drugą od matki. 9 maja 1889 roku odbyła się w Nowym Sączu licytacja, zakończona sukcesem. Hrabia, przez swojego pełnomocnika, nabył dobra zakopiańskie za 460 tysięcy 2 zł reńskie i 3 centy. Składały się one z dwóch części: wschodniej, o skomplikowanych granicach, położonej w rejonie Morskiego Oka i rzeki Białki, oraz zachodniej, obejmującej część Doliny Bystrej z Kuźnicami i fragment Doliny Kościeliskiej. Dzięki temu Zamoyski uratował tatrzańskie lasy od zupełnej dewastacji. Po załatwieniu formalności, przystąpił do zalesiania zdewastowanych regli i pielęgnacji drzew.
Hrabia angażował się w sprawy społeczne, m.in. doprowadził kolej do Zakopanego, ofiarował grunty na potrzeby Zgromadzenia Albertynów i wodociągów zakopiańskich, pomagając również finansowo. Najbardziej reprezentacyjny budynek w Kuźnicach oddał swojej matce na potrzeby Szkoły Domowej Pracy Kobiet.
Umierając, hrabia Zamoyski przekazał Kuźnice wraz z całym majątkiem tatrzańskim i wielkopolskim na cele społeczne w formie Fundacji Zakłady Kórnickie. – Na dzień przed śmiercią Władysław Zamoyski otrzymał wiadomość, że Rada Ministrów zatwierdziła fundację. W 1934 roku zadłużona fundacja oddała w ramach spłaty zaległości podatkowych tatrzańskie lasy państwu polskiemu. Było to podstawą do utworzenia później parku narodowego. Natomiast pozostawiła sobie Kuźnice ze szkołą – wyjaśniał Zbigniew Kalisz z Biblioteki Kórnickiej. – W 1949 roku majątek zakładów przejął skarb państwa. W 1952 roku fundacja została rozwiązana, a jej restytucja nastąpiła dopiero w 2001 roku. Teraz posiada dobra tylko w Wielkopolsce – dodał.
Uroczystości związane ze 120. rocznicą nabycia dóbr zakopiańskich przez hrabiego Zamoyskiego zbiegły się z 55-leciem powstania Tatrzańskiego Parku Narodowego. Było to również okazja do oficjalnego otwarcia odrestaurowanego zespołu dworsko-parkowego w Kuźnicach, gdzie od kilku miesięcy swoją siedzibę ma TPN.
Popołudnie w kuźnickim parku wypełniły inscenizacje. Stowarzyszenie Teatralne Legion z Kórnika przygotowało spektakl historyczny, oparty m.in. na reportażu Henryka Sienkiewicza „Kto da więcej?”, wycinkach prasowych z 1889 roku, listach Władysława hr. Zamoyskiego i generałowej Jadwigi Zamoyskiej oraz poezji Franciszka Nowickiego i Jana Kasprowicza. Zespół Teatru Witkacego przygotował specjalny program, w którym przypomniał dzieje nabycia przez hrabiego dóbr zakopiańskich i rodzącej się w tym czasie turystyki tatrzańskiej.
„We dworze Homolacsów w gościnie” – pod takim hasłem odbył się koncert muzyki polskiej i austro-węgierskiej w wykonaniu Tatrzańskiej Orkiestry Klimatycznej. – Niegdyś muzykę węgierską chętnie grywano u tzw. wód i we dworach – przypomniała Agnieszka Kreiner, dyrygent. W programie koncertu były m.in. Marsz Radetzkiego Johanna Straussa, utwory Kędzierskiego, Kurpińskiego, Brahmsa, Dvoraka, Schuberta i Kalmana przeplatane m.in. zapiskami ks. Józefa Stolarczyka i Klementyny Homolacsowej, które recytował Franciszek Bachleda Księdzularz. Śpiewem koncert uświetniła Łucja Czarnecka.
Jolanta Flach
-
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
POLE - 2 HA i 42 ARY. 505 429 375. -
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA na rok lub dłużej DWA DOMKI DREWNIANE po 70mkw, Zakopane - Chłabówka. Kontakt na e-mail: podkowa@op.pl -
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098. -
PRACA | dam
Aparthotel Renesans w Zakopanem poszukuje kandydatów na stanowiska: KIEROWNIK RESTAURACJI, KELNER/BARMAN, POKOJOWA. Stabilna praca w nowo otwieranym Obiekcie. Zgłoszenia prosimy kierować na adres: praca@renesans.pl lub tel. 602444734 -
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKALE HANDLOWO - USŁUGOWO - BIUROWE o powierzchniach ok. 58 i 55 m2, oraz PIWNICA 23 m2. Możliwość połączenia lokali. Zakopane centrum, ul. Kościuszki - 691 124 272. -
USŁUGI | budowlane
REMONTY I WYKOŃCZENIA. 660 079 941. -
SPRZEDAŻ | budowlane
DESKI ŚWIERKOWE, dł. 5 m, gr. 53 mm. DRZEWO OPAŁOWE BUK. 660 079 941. -
USŁUGI | budowlane
ADAPTACJA PODDASZY, OCIEPLENIA WEŁNĄ MINERALNĄ, SUFITY PODWIESZANE, ZABUDOWY GK, WYKOŃCZENIA WNĘTRZ. 660 079 941. -
USŁUGI | budowlane
ŁAZIENKI KUCHNIE PLYTKI INSTALACJE MONTAZ MEBLI ARMATURY. 602839607
Tel.: 602839607 -
PRACA | dam
Centralny Ośrodek Sportu w Zakopanem zatrudni Kasjera. 725300144 https://bip.cos.pl/1509/zakopane praca.zakopane@cos.pl
Tel.: 725300144 -
USŁUGI | budowlane
WYKONCZENIA I REMONTY. 602839607
Tel.: 602839607 -
SPRZEDAŻ | budowlane
ŁAZIENKI KUCHNIE PLYTKI INSTALACJE MONTAZ MEBLI ARMATURY. 602839607
Tel.: 602839607 -
USŁUGI | budowlane
TYNKI I WYLEWKI MASZYNOWE tanio i solidnie, zacieranie mechaniczne, technika silosowa. Realizujemy małe i duże obiekty 18 26 550 39, 503 532 680. -
PRACA | szukam
KUCHARKA, POMOC KUCHENNA, SPRZĄTANIE. 796 358 958. -
SPRZEDAŻ | zwierzęta
SZCZENIAKI SHIH TZU. 730 519 594. -
PRACA | dam
Przyjmę Cieślę - budowa w Kluszkowcach Stawka do uzgodnienia Proszę dzwonić - 788 624 940. 788 624 940 aleksandra@tatrastyle.pl
Tel.: 788 -
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA LOKAL NA PIZZERIĘ W ZAKOPANEM. 502 658 638 -
SPRZEDAŻ | różne
SPRZEDAM SIANO W BALACH. 502 658 638 -
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA PLAC POD MAGAZYN. 502 658 638 -
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
DO WYNAJĘCIA HALE NA WARSZTAT SAMOCHODOWY, LAKIERNIĘ, PRALNIE, HURTOWNIĘ, MAGAZYN. 502 658 638 -
USŁUGI | budowlane
USŁUGI REMONTOWO-BUDOWLANE, ŁAZIENKI, ZABUDOWY, ADAPTACJA PODDASZY, REMONTY, DOCIEPLENIA BUDYNKÓW, FASADY. 693 206 403. -
USŁUGI | budowlane
USŁUGI REMONTOWO-BUDOWLANE, DOMY OD PODSTAW, POKRYCIA DACHOWE, SZALUNKI STROPOWE. 693 206 403. -
USŁUGI | budowlane
USŁUGI MINIKOPARKĄ 2.5 TONY - 722 307 227. -
SPRZEDAŻ | budowlane
Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY i OPAŁ - 788 344 233. -
PRACA | dam
PENSJONAT "Willa Park" W CENTRUM ZAKOPANEGO ZATRUDNI OSOBĘ DO SPRZĄTANIA I RZYGOTOWYWANIA ŚNIADAŃ. 509 578 689. -
PRACA | dam
Kucharz al'a carte- Restauracja Górska w Białce Tatrzańskiej Do uzupełnienia zespołu poszukujemy osoby na stanowisko: KUCHARZ. Oferta pracy dla kucharza z doświadczeniem zawodowym. Praca na stałe, bardzo dobre warunki pracy. Więcej informacji pod nr. 518 259 536 www.restauracjagorska.pl rest.gorska@gmail.com
Tel.: 518 259 536
E-mail: rest.gorska@gmail.com
WWW: www.restauracjagorska.pl -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Las z drzewostanem pow. 41ar w Lipnicy Wielkiej 603071487, 609325040. -
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
APARTAMENT Za Strugiem, Zakopane - 607 506 428. -
USŁUGI | inne
PROFESJONALNA WYCINKA DRZEW, GAŁĘZI Z PODNOŚNIKA I Z UŻYCIEM LINY. 889 105 476 -
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371. -
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371. -
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA - WSZYSTKO Z KAMIENIA. 509 169 590. -
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.
- Wszystkie komitety wyborcze, które wystawią listy w całej Polsce przedstawiły liderów list wyborczych. Poznaliśmy wszystkie nazwiska osób w okręgu 14 obejmującym powiaty Tatrzański, Nowotarski, Nowosądecki, Limanowski i Gorlicki.
- MÓJ ROZwój obejmuje też sprawy nowotarskie i próbę zrozumienia aktualnego tematu związanego z wyższą szkołą podhalańską.
-
- Ukraina, leżąc na pograniczu Rosji a zachodnimi państwami Europy, odzwierciedla swoją rozdartą naturę i podział w społeczeństwie. Połowa ludności mówi po rosyjsku jako swoim pierwszym języku, druga połowa po ukraińsku. Uprzemysłowione landy centrum, wschód i południe, są kulturalnie odzwierciedleniem ortodoksyjnych Rosjan. Niektóre części zachodnie były powiązane z Ukrainą dopiero po II wojnie światowej, historycznie mając inną kulturę.
- Animalsi wypowiadając sie na temat przeciążeń koni pracujących w zaprzęgach bazują na konkretnych, inżynierskich wyliczeniach.
- W ciągu ostatnich kilku lat obserwujemy zwiększoną presję ze strony rządów kilku krajów, które wspierają potężne grupy w sektorze prywatnym w celu nadzorowania mediów społecznych i alternatywnych źródeł informacji. Jest to wielopłaszczyznowy atak na naszą wolność, który już ograniczył rodzaje informacji, do których mają dostęp obywatele, a tym samym zawęża opcje polityczne, aby odpowiadały osobom sprawującym władzę.
- Patrząc z kosmosu, staje się jasne, że Ziemia jest prawdziwie żywą planetą, odmienną od każdego innego znanego świata w Układzie Słonecznym. Z kontynentami, płynnymi oceanami, pokrywami lodowymi, zmieniającymi się wzorami chmur i cienką, ale znaczącą atmosferą. Nasza planeta tętni życiem, zmieniając się z dnia na dzień i z sezonu na sezon. Bez atmosfery nasz świat byłby chłodniejszy o 33 ° C, co czyniłoby go niezdolnego do posiadania ciekłej wody na powierzchni.
- Mój ROZwój jest też pod wpływem kobiet. Jedną z nich jest Byron Katie, która wyjaśnia pojęcie arogancji
- Rada Europejska, czyli przywódcy 28 krajów członkowskich Unii, przedstawili po trzech dniach burzliwych obrad listę zaskakujących kandydatów na najważniejsze stanowiska w Brukseli. Po naradach, rówież Parlament Europejski wybrał swojego przewodniczącego na pierwszym posiedzeniu europarlamentarzystów.
- Zapraszamy wszystkich bardzo serdecznie na otwarte Spotkanie Konfederacji w Nowym Targu i Zakopanem!
- Według najnowszych danych pochodzących z Międzynarodowego Funduszu Walutowego Wenezuela ma najmniejszy na świecie wzrost gospodarczy, największą inflację i dziewiątą największą stopę bezrobocia. Wskaźnik śmiertelności niemowląt zwiększył się 100 krotnie w ciągu ostatnich czterech lat. Ich waluta straciła 99 procent swojej wartości od początku 2012 roku. To się nazywa całkowite załamanie społeczne i gospodarcze. I stało się to pomimo faktu, że Wenezuela ma największe na świecie rezerwy ropy naftowej.