2024-08-15 10:00:35

Reklama

Ekologia

Zabić żywą wodę

Reklama

Już dawno się mówiło, że woda żyje, że jest żywym organizmem. A ludzie jakby się uparli, że trzeba ją zamordować.

Ulica Kilińskiego w Rabce. Wciąż nie do każdego domu dociera tu wodociąg. Wprawne oko, o ile wie czego szukać, dostrzeże na posesjach po kilka charakterystycznych zakrytych deklami betonowych cembrowin. Po co komu dwie studnie? – Jak w jednej zabraknie wody, przełączam się na drugą. Ale bywa i tak, że w obu braknie. Wtedy już pozostają modły o deszcz i trzeba dowozić wodę beczkowozem – zauważa jeden z mieszkańców, który właśnie krząta się przy jednym z swych przydomowych ujęć. Zaznacza, że rozpoczął zabudowę od wiercenia studni głębinowej. Zaprosił przedstawiciela profesjonalnej firmy. Fachowiec zbadał całą posesję różdżką i orzekł, że wody nie ma. Jedyne obiecujące miejsce znajdowało się w rogu posesji ale najprawdopodobniej wydajność żyły nie będzie wystarczająca na potrzeby jednorodzinnego domu. „Jeśli chcecie możemy wywiercić na waszą odpowiedzialność, ale gwarancji, że będzie woda nie dajemy” – słowa fachowca brzmiały jak wyrok. Właściciel działki postanowił zaryzykować i tak powstała pierwsza pusta dziś studnia. Później ktoś ze znajomych zorientowanych w temacie wody zaproponował, by wykopać drugie ujęcie, metodą tradycyjną, czyli kopane. Dzięki niemu będzie można wykorzystać płytkie zasoby. Może nie będzie to woda wysokiej jakości ale będzie. Tak powstała ta druga studnia. – W tym roku naprawdę nie ma dramatu. Wody nie brakuje. Ale dwa lata temu było ciężko. Co parę dni trzeba było dowozić wodę beczkowozami – wspomina. Zaznacza przy tym, powołując się na relacje sąsiadów, którzy w tej okolicy dorastali, że dawniej ludzie mieli tu zwykłe niezbyt głębokie studnie i nikomu wody nie brakowało.

- Czy to efekt ocieplenia klimatu – zastanawia się Bartosz Leksander, od niedawna wójt Spytkowic a wcześniej prezes rabczańskiego Zakładu Wodociągów i Kanalizacji, który w sprawach wody się… doktoryzował. – Sprawa nie jest taka oczywista – zaznacza. Z ocieplaniem klimatu nie sposób dyskutować. W wielkim skrócie: wyższa temperatura to szybsze parowanie wody do atmosfery. To oznacza wysychającą glebę, malejący zasób wód podskórnych a z drugiej strony gwałtowne zjawiska pogodowe, powodzie błyskawiczne. Ale ocieplenie klimatu to tylko jeden z elementów. Całą resztę problemów człowiek sam sobie zgotował. - Natura nie zrobiłaby takiego spustoszenia przez wieki. A myśmy się uwinęli w zaledwie kilka dekad – podkreśla specjalista od wód. Tłumaczy, w jaki sposób cykl obiegu został zaburzony. Trudno się dziwić, że ilość wody na jednego mieszkańca naszego kraju jest na poziomie Egiptu. Te szokujące dane potwierdzają oficjalne źródła.

Coś poszło nie tak. Ktoś postawił błędne założenia i wybrał najgorszy z możliwych kierunków. Za czasów komuny inżynierowie postawili na jak najszybsze odprowadzenie wód. Koryta były prostowane, brzegi betonowane, tak by rzeki nie mogły naturalnie meandrować. To doprowadziło do szybkiego spływu powierzchniowego wód po ich opadzie. Woda nie ma szans na dostanie się do gleby a przecież retencja jest najważniejsza dla przyrody, a także wpływa na zasoby wody pitnej dostępnej dla ludzi. Za to woda opadowa kumuluje się w rzekach i mamy powodzie. Aby im zapobiegać inżynierowie znów wybrali drogę najgorszą z możliwych. Podwyższali wały, zwiększali przepustowości koryt rzecznych. To gotowa recepta na tzw. „rolowanie fali powodziowej” i scenariusz na katastrofalne powodzie szczególnie na nizinach.

Zjawisko obniżania się poziomu wód gruntowych na Podhalu jest bardzo zauważalne. Wysychanie przydomowych, tradycyjnie kopanych studni jest wręcz powszechne. Nieco zasobniejsze są źródła głębinowe ale pod warunkiem, że nie są mocno eksploatowane, na przykład - przez kilka sąsiadujących ze sobą studni.

Z perspektywy szefa dużej spółki wodociągowej sytuacja jest klarowna. W latach suchych sprzedaż wody w grupie gospodarstw domowych zdecydowanie rośnie. W Rabce prawie każdy z klientów ZWiK, poza przyłączem do sieci, dysponuje też własną studnią. Z wody miejskiej korzysta tylko wtedy, gdy przydomowe ujęcie wyschnie. W okresach suszy przy bramie ZWiK w Rabce ustawia się też kolejka beczkowozów. - Ludzie kupują wodę i wpuszczają ją do studni. To jest ryzykowny zabieg, może zmienić stosunki wodne i popsuć studnię na dobre – przestrzega były prezes.

Mało kto wie, że nie tylko mieszkańcy ale też duże przedsiębiorstwa takie jak rabczański ZWiK borykają się okresowo z niedoborami wody. Spółka korzysta z trzech ujęć powierzchniowych zlokalizowanych w korytach: na Rabie, Poniczance i Potoku Lubońskim.

– Jest coś takiego, jak określony odgórnie przepływ „biologicznie czynny”, nienaruszalny. Upraszczając: nie można pobrać więcej wody bo rzeka przestanie płynąć i wszelkie żyjące w niej rybki i organizmy zginą. Zdarzało się tak, że na niektórych ujęciach zbliżaliśmy się do granicy tego przepływu. Na szczęście posiadając kilka ujęć można manewrować. Ale nieraz zachodziła potrzeba korzystania z oddalonego o wiele kilometrów od Rabki ujęcia zapasowego na Rabie.

Zdaniem Bartosza Leksandra, ludzie powinni się jak najszybciej nauczyć oszczędzać wodę. Zbieranie deszczówki jest świetnym pomysłem, podobnie jak sięganie po nowoczesne technologie oferowane dziś w budownictwie. - Każdy nowy budynek powinien mieć dwie instalacje wodne wewnątrz: wody uzdatnionej wykorzystywanej do celów spożywczych i tak zwanej wody „szarej”, którą można wykorzystać do spłukiwania toalet. Gromadzona deszczówka zbierana z dachu czy brukowanych placów idealnie nadaje się do podlewania – podkreśla. Zaznacza jednocześnie, że są sposoby także na wyjście błędnego koła. – Renaturyzacja, budowanie polderów zalewowych, rezygnacja z regulowania każdego cieku. Rzeki, które meandrują wydłużają długość i objętość. Nie należy tego zaburzać – podkreśla Bartosz Leksander.

Krzysztof Ząbek ze Skawy od 35 lat zajmuje się wierceniem studni. Zaczynał pomagając tacie, jeszcze będąc w podstawówce. Przyznaje, że szczególnie w ostatnich latach - bezrobocie mu nie grozi. Tradycyjne studnie kopane masowo wysychają. Ludzie zgłaszają się wówczas do Krzysztofa. Zwykle wywiercenie studni sięgającej głębszych zasobów rozwiązuje problem na dłużej. – Przypadki, gdy wysycha studnia głębinowa są raczej sporadyczne – ocenia fachowiec. On również potwierdza, że obniżenie się poziomu wód gruntowych jest namacalne. Wyrokowaniem o tym, czy źródłem zagrożenia jest ocieplanie klimatu, Krzysztof się nie podejmuje. – Ludzie zużywają coraz więcej wody. W każdym domu są po trzy łazienki, do tego trawnik przystrzyżony, który trzeba podlewać i auto przydałoby się opłukać. A podwórko całe wybrukowane. Woda zamiast wsiąkać w ziemię płynie prosto do rzeki – podkreśla.

Od lat w zgodzie z naturą stara się żyć Józef Kościelniak z Olszówki. Pamięta, że gdy zaczynał przy swoich zabudowaniach tworzyć różne urządzenia do retencjonowania wody – ludzie patrzyli na niego jak na wariata. – Mam domek letniskowy pod Luboniem próbowałem tam wykopać studnię ale okazało się, że do źródła nie można dotrzeć bo znajduje się po twardą, litą skałą. Wtedy pomyślałem o jakimś innym rozwiązaniu. Zrobiłem niewielki zbiornik retencyjny. Niby nic wielkiego, takie małe oczko. Ale wody na moje potrzeby nie brakuje. A nawet właściciele podobnych domków w sąsiedztwie też często z mojej wody korzystają – zaznacza.

Józef, jako leśnik z wykształcenia - dostrzega również te bardziej subtelne, niepokojące oznaki obniżającego się poziomu wód. Jak ktoś się orientuje, to wystarczy, że spojrzy na drzewostan jodłowy. Tan gatunek drzewa jest czuły na zmianę poziomu wód w gruncie. Na czubkach wysokich jodeł pojawiają się pojedyncza suche gałęzie. Wzrost się zatrzymuje a czubek drzewa zaczyna przypominać nieco bocianie gniazdo. – Nasi pradziadowie mówili, że woda żyje. Że jest żywym organizmem. A ludzie jakby się uparli, że trzeba ją zamordować – podsumowuje gorzko Józef.

Reklama

Komentarze Facebook

Powyższe komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu społecznościowego Facebook.
Redakcja 24tp.pl nie wpływa na treść oraz nie odpowiada za wpisy dokonane przez użytkowników portalu Facebook.

Dodaj komentarz

Reklama

Hanka 2024-08-24 14:00:31

Świetny, mądry artykuł. Gdzieś 2 lata temu, rozmawiałam ze starszym panem z okolic rabczańskiego rynku. Wspominał, że gdy był dzieckiem, pływał w Rabie "od mostu do mostu". Teraz wody po kostki, a na tym odcinku, 60% nurtu wyschło całkowicie tworząc kamienne plaże otoczone.... podmurówkami brzegów.

baju baju 2024-08-15 13:16:20

Systemowe rozwiązania leżą i kwiczą, a łapanie deszczówki do beczki to plasterek na amputowaną kończynę.
Artykuł o niczym.
Najważniejsze dziś to mowa nienawiści i kolorowe parady.

Świtezianka 2024-08-15 10:19:58

Woda żyje! Zwłaszcza kolonie cocacoli w tatrzańskich potokach i wywierzyskach są ewidentnym dowodem. Dyrektor deweloper działa w pocie czoła by jak najbardziej ożywić stosunki wodne. Aż mu czacha dymi spod kudłatej grzywy. Ale kasa na szczęście się zgadza.

Cygon 2024-08-15 10:12:20

Jak ktoś przychodzi wiercić studnię głębinową z różdżkarzem to można go od razu pogonić. Pokłady wody podziemnej można co najwyżej zobaczyć na mapach geologicznych a żyły z wodą to w większości słabe źródła i nikt podskórnej wody nie łączy z podziemną.

Galerie

Dożynki Podhalańskie w Ludźmierzu

Zakopane: Biegiem po oddech dla chorych na mukowiscydozę

Traktoriada w mieście

Dzień Pstrąga - konkurs kulinarny

Jubileusz 60-lecia Zespołu Regionalnego Zbójnicek

Trebunie-Tutki świętują w rodzinnym gnieździe

Dzień Pstrąga w Białym Dunajcu, wędkarze na start

Dzień Architektury Drewnianej, groźba ognia

Turbo Pomoc pod Giewontem

Koncert finałowy 55. Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich

Rewia żywiołów na festiwalowej scenie

Koncert inauguracyjny 55. MFFZG Zakopane 2024

Festiwalowy korowód na Krupówkach

Joanna Franosz Podhalańską Królową Miodu 2024

Zakopower na festiwalowej scenie

Tour de Pologne mordercza trasa i królewska koronacja

Trzydzieści lat Trebuniów-Tutków

Mistrzostwa Podhala w Powożeniu i Fiakier Roku 2024

Jarmark Podhalański już trwa

Funkowa Muzyka U Wnuka

Zlot pojazdów typu SAM czyli Festyn Stasikowiański

Pamiętamy o Karłowiczu: Karłowicz Recomposed

Festiwal Muzyka U Wnuka

Grzegorz Wilk i Piosenki Mistrzów

Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej

Czar Poroniańskiego Lata

Karpacki dom Andrzeja Gąsienicy-Makowskiego

Teledyskowa premiera Basi Giewont

Prace Jana Muskata w Kmicicu

Deszczowe wybory Nośwarniyjsej Gorolecki w Białym Dunajcu

Zobacz pozostałe galerie

Ogłoszenia zobacz więcej dodaj ogłoszenie

PRACA | dam
Zatrudnimy REZYDENTA do obsługi apartamentów w Zakopanem. Zapewniamy stabilne zatrudnienie oraz atrakcyjne wynagrodzenie. Zainteresowanych prosimy o kontakt pod numerem 666 522 367 i przesłanie CV na adres rezerwacja@goskagrupa.pl.
PRACA | dam
Zatrudnię KONSERWATORA. Bardzo dobre warunki pracy. Zakopane. 604 102 804, 601 512 211.
PRACA | dam
Piekarnia w Zakopanem zatrudni PIEKARZA. Praca stała, dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam
Zatrudnię CUKIERNIKA. Zakopane. Praca stała, bardzo dobre warunki. 604 102 804, 602 285 793.
PRACA | dam
Drewnex Spytkowice Domy Drewniane. PRACA BIUROWA -OBSŁUGA KLIENTA - MARKETING. Mile widziane doświadczenie w branży. 692193449
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
PENSJONAT "WATRA" - BUKOWINA TATRZAŃSKA, działka 3700 m2. 500 503 695.
BIZNES
Do wydzierżawienia SKLEPIK SPOŻYWCZY k. szkoły i kościoła - Stasikówka. 3000 zł. 660 263 111, 604 088 381.
USŁUGI | budowlane
TYNKI, WYLEWKI MASZYNOWE ZACIERANE POD MALOWANIE, WYSUSZENIE BUDYNKU W CENIE. 787 485 507
Tel.: 787
USŁUGI | budowlane
REMONTY, WYKOŃCZENIA, PŁYTKI, PANELE, MALOWANIE itp. OBRÓBKI BLACHARSKIE (balkony, tarasy, podbitki). 796 544 016.
PRACA | szukam
Szukam pani do sprzątania mieszkań w Monachium. Mile widziana znajomość języka niemieckiego lub angielskiego. Tel. +48668595553. 668595553 danuta.wojciak@interia.pl
Tel.: 668595553
PRACA | dam
LEŚNICZÓWKA RESTO BAR w Zakopanem poszukuje osoby do pracy na stanowisku KUCHARZ i POMOC KUCHENNA. Dołącz do naszego zespołu i rozpocznij pracę w sercu Tatrzańskiego Parku Narodowego. Wyślij swoje CV rekrutacja@zako-hi.pl lub zadzwoń: +48 784-307-067
PRACA | dam
ZATRUDNIĘ W KOŚCIELISKU! PRACA STAŁA: RECEPCJA, MARKETING, PRACE BIUROWE. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
WYNAJMĘ LOKAL POD GABINETY, BIURA - NOWY TARG, ul. KRZYWA. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
WYNAJMĘ KOMFORTOWE MIESZKANIA W KOŚCIELISKU 35-50m2. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
WYNAJMĘ NOWE KOMFORTOWE MIESZKANIE W CENTRUM NOWEGO TARGU - DWA POKOJE + SALON. 608 806 408
SPRZEDAŻ | budowlane
SPRZEDAM TANIO- DRZWI PENSJONATOWE, KOMPLETNE. 608 806 408
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
NOWY TARG CENTRUM UL. KRZYWA DO WYNAJĘCIA LOKAL HANDLOWO-USŁUGOWY: 110m2 I 220m2. 608 806 408
PRACA | dam
Poszukujemy POKOJOWYCH do sprzątania apartamentów w Białce Tatrzańskiej. Zapewniamy stabilne zatrudnienie oraz atrakcyjne wynagrodzenie. Osoby zainteresowane prosimy o kontakt +48 504428461.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam BACÓWKĘ, nowo wybudowaną na Sralówkach. 515 503 494.
PRACA | dam
ZATRUDNIĘ KIEROWCĘ KAT: C+E B+E praca w pomocy drogowej. 602261925
Tel.: 602261925
PRACA | dam
Polskie Koleje Linowe S.A. są liderem wśród operatorów kolei linowych w Polsce. Obecnie poszukujemy osób na stanowisko: SPECJALISTA DS. KADR I PŁAC. Miejsce pracy: Zakopane. Co będzie należeć do Twoich obowiązków? - Kompleksowe prowadzenie bieżącej ewidencji i dokumentacji kadrowo-płacowej, - Sporządzanie umów o pracę i prowadzenie dokumentacji pracowniczej związanej ze stosunkiem pracy (m.in. prowadzenie akt osobowych, tworzenie dokumentacji związanej z nawiązywaniem, zmianą warunków zatrudnienia oraz rozwiązywaniem stosunku pracy), - Sporządzanie umów cywilnoprawnych, - Naliczanie wynagrodzeń i sporządzanie list płac, - Sporządzanie deklaracji ZUS, PIT, PFRON, - Kontrola i rozliczanie czasu pracy, - Bieżąca współpraca z instytucjami zewnętrznymi (US, ZUS, PFRON, GUS), - Przygotowywanie zaświadczeń o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, - Przygotowywanie zestawień, analiz i raportów dotyczących danych kadrowo-płacowych, - Rozliczanie ZFŚS, - Współpraca z innymi działami w Grupie PKL. DOŁĄCZ DO NAS! Szczegółowe informacje na: https://www.pkl.pl/post/specjalista-ds-kadr-i-plac.html. Aplikacje prosimy przesyłać na adres rekrutacja@pkl.pl z dopiskiem: "PKL Specjalista ds. Kadr i Płac". Informujemy, że skontaktujemy się z wybranymi kandydatami. Prosimy o dopisanie oświadczenia o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych.
WWW: https://www.pkl.pl/post/specjalista-ds-kadr-i-plac.html
NIERUCHOMOŚCI | wynajem
Do wynajęcia dwa samodzielne LOKALE każdy o pow. 5 m2 nadające się na biuro, gabinet. Lokalizacja ul. Gimnazjalna - Zakopane. Tel. 20 68 501.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam POLE WE FRYDMANIE 60 arów - szer. 6m, dł. 923m, przy drodze do Krempach. 506 405 762.
PRACA | dam
Pensjonat w Zakopanem zatrudni POKOJOWE, tel. 666 37 83 57.
ANTYKI
KOLEKCJONERSKIE TARGI STAROCI. PLAC NIEPODLEGŁOŚCI. 19-22 WRZEŚNIA. 668 58 95 37
PRACA | dam
PRZYJMĘ PANIĄ DO PRZYGOTOWYWANIA I WYDAWANIA ŚNIADAŃ, SPRZĄTANIA POKOI W PENSJONACIE W ZAKOPANEM. 601 45 33 91.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO OPAŁOWE KOMINKOWE BUK I ŚWIERK. DOWÓZ DO KLIENTA. 608 690 989, 608 691 133.
PRACA | dam
Pensjonat w Zakopanem zatrudni KONSERWATORA DO DROBNYCH PRAC PORZĄDKOWYCH (dbanie porządek na posesji, koszenie trawy, odśnieżanie, znoszenie brudnej pościeli do magazynu), oraz drobnych prac naprawczych. Wymiar pracy ok. 3-4h dziennie. 666378357.
USŁUGI | budowlane
REMONTY I WYKOŃCZENIA od A do Z. 572624414.
USŁUGI | budowlane
BUDOWY DOMÓW OD PODSTAW ORAZ WIĘŹBY DACHOWE WRAZ Z POKRYCIEM. 572624414.
PRACA | dam
Poszukuję pracowników budowanych do elewacji, dociepleń, budowy od podstaw i prac wykończeniowych. Zakopane i okolice. 500160574
Tel.: 500160574
USŁUGI | budowlane
REMONTY I WYKOŃCZENIA. 660 079 941.
SPRZEDAŻ | budowlane
DESKI ŚWIERKOWE, dł. 5 m, gr. 53 mm. 660 079 941.
PRACA | dam
CENTRALNY OŚRODEK SPORTU w Zakopanem poszukuje w procesie naboru zewnętrznego SPECJALISTY DS. ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH. Szczegóły oferty: bip.cos.pl/1509/zakopane. Tel.: 18 263 26 60, e-mail: praca.zakopane@cos.pl.
SPRZEDAŻ | różne
Sprzedam GOBELIN - pejzaż zimowy - (145/80). TORBY JUHASKIE. Tel. 793 887 893
SPRZEDAŻ | różne
NOWE KILIMY RĘCZNIE TKANE (z owczej wełny). Wzór: jarzębina (60/80). Tel. 793 887 893
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO. 882080371.
USŁUGI | budowlane
FLIZOWANIE, REMONTY, WYKOŃCZENIA. 882080371.
SPRZEDAŻ | różne
OPAŁ BUK, ŚWIERK SUCHY. 609 927 174.
PRACA | dam
Zatrudnię dziewczyny na stoisko z oscypkami. Miejsce pracy Krupówki/ plac pod Gubałówką. Atrakcyjne wynagrodzenie, elastyczny grafik. Więcej informacji udzielę telefonicznie. 517376076
Tel.: 517376076
PRACA | dam
Restauracja zatrudni pracowników na stałe Barmanów Kelnerów Pomoc kuchenną. 512351742 watra@zakopane-restauracje.pl
Tel.: 512351742
NAUKA
KOREPETYCJE - MATEMATYKA I FIZYKA (od SP po studia) - ZAKOPANE, KOŚCIELISKO I PORONIN - ROBERT RÓŻAK - 600 38 47 98.
SPRZEDAŻ | budowlane
Sprzedam KANTÓWKĘ, KROKWIE, DESKI, GONTY, ŁATY - 788 344 233.
NIERUCHOMOŚCI | sprzedaż
Sprzedam DZIAŁKĘ WIDOKOWĄ 20 ARÓW. 505 429 375
PRACA | dam
Poszukujemy OSÓB DO PRACY W KARCZMIE oraz W BARZE MLECZNYM na stanowiska: KUCHARZ, POMOC KUCHENNA, OBSŁUGA BARU MLECZNEGO, KELNER/-KA. Zakopane - 600 035 080, 600 035 355.
USŁUGI | budowlane
KAMIENIARSTWO, ELEWACJE, OGRODZENIA, POSADZKI, KOMINKI, PARAPETY, STOPNIE, BLATY, FLIZOWANIE, MALOWANIE, WYKOŃCZENIA BUDYNKÓW od A do Z. 607 572 312.
USŁUGI | inne
WYCINKA, PRZYCINKA DRZEW W TRUDNYCH WARUNKACH - 691 317 098.
NIERUCHOMOŚCI | kupno
Kupie dom, działkę. GOTÓWKA!!! Podhale. +48 600 404 554
Tel.: 48
PRACA | dam
NIEMCY: MURARZ, CIEŚLA, MALARZ, OCIEPLENIA, ELEKTRYK, SPAWACZ, OPERATOR KOPARKI, DŹWIGOWY. Umowy na warunkach niemieckich. 0048 575-001-116
USŁUGI | budowlane
MALOWANIE DACHÓW I ELEWACJI. 602 882 325.
SPRZEDAŻ | różne
DREWNO KOMINKOWE. 501 577 105.
USŁUGI | budowlane
OGRODZENIA, www.hajdukowie.pl. 692 069 284.